Skinfaxi - 01.04.1961, Page 8

þeirra frá fyrstu tíð. Enginn vafi er á
því, að félögunum hefur tekizt í mörgu
að vera stefnunni trú. Fullyrða má, að
ungmennafélögin höfðu djúptæk áhrif á
fyrstu áratugunum, sem þau störfuðu hér.
Vitnisburðir mætra manna, sem starfað
hafa í ungmennafélagshreyfingunni fyrr
á árum, liggja greinilega fyrir. Má t. d.
minna á nokkuð af því, sem Tryggvi Þór-
hallsson skrifaði á 25 ára afmæli Ung-
mennafélags Islands. Tryggvi Þórhalls-
son segir m. a.:
„Aldarfjórðungsafmæli ungmennafélag-
anna rifjar upp fyrir mér beztu minning-
ar mínar frá unglingsárunum. Ungmenna-
félögin hafa mótað mig meir en nokkur
annar félagsskapur og urðu mér til óum-
ræðanlegs gagns. Um allt var ungmenna-
félagsskapurinn svo heilbrigður, farsæil
og hressandi þau árin, sem ég naut hans,
að slíkan félagsskap vildi ég helzt kjósa
börnum mínum til handa“.
Vitna mætti í ýmsa fleiri merka menn,
sem gefið hafa ungmennafélagshreyfing-
unni líkan vitnisburð. Þeir vitnisburðir
eru fyrir liðinn tíma og þá helzt fyrir
tvo til þrjá fyrstu áratugina, sem félögin
störfuðu. Sú spurning vaknar því eðli-
lega á þessari stundu, hvort þessi merku
félagasamtök hafa haldið vöku sinni, hvort
þau eru í dag sá aflgjafi, sem þau voru
í fyrstu, hvort sá hugsjónaeldur, sem
kveiktur var á stofndegi, logar enn með
glæsibrag.
Það hefur margt breytzt í íslenzku þjóð-
lífi síðustu árin. Þótt flest megi teljast
til bóta, má segja að nokkur truflun stafi
af öðru, sem gæti leitt til þess, að það
gleymist, sem helzt skyldi muna. Fólkið
hefur flutt úr sveitum landsins til bæj-
anna og segja má, að í landinu hafi orðið
algjör atvinnubylting. I stað hinna frum-
stæðu atvinnuhátta, hefur þjóðin tileink-
að sér véltækni og framfarir, sem af
slíkri þróun leiðir. Eðlilegt væri, að nokk-
ur breyting gæti orðið á viðhorfi manna
til hinna ýmsu þjóðfélagsmála, um leið
og slík breyting á sér stað, sem raun ber
vitni. Eigi að síður mun æsku nútímans
treystandi til þess að gera skyldu sína.
Stórfelld röskun hefur orðið í hinum ýmsu
byggðarlögum vegna hinna miklu fólks-
flutninga á milli landsbyggða.
Áiúð 1920 munu 58% þjóðarinnar hafa
búið í sveitum landsins, en árið 1959 að-
eins 20%. Landbúnaðarframleiðslan hef-
ur eigi að síður aukizt mjög á þessum
tíma vegna véltækni og mikillar ræktun-
ar. Ymsir hafa haldið því fram, að sveit-
um landsins haldi áfram að blæða. Sem
betur fer mun útstreymi úr sveitum lands-
ins lokið, en innstreymi í sveitirnar mun
koma í staðinn. Sveitirnar eru nú að fá
þau þægindi, sem kaupstaðirnir höfðu
einir áður. Með bættum samgöngum er
einangrunin rofin. Með bættri aðstöðu
mun sveitafólkið ekki vilja skipta á kjör-
um við daglaunamenn í kaupstöðum. Það,
sem gerzt hefur hér á landi, er líkt því,
sem gerzt hefur hjá öllum öðrum þjóð-
um, sem hafa tileinkað sér véltækni og
verkaskiptingu. Fólkið flutti úr sveitun-
um til bæjanna þar til komið var að
vissu marki og þróunin snerist við.
Við Islendingar eigum ekki aðeins fal-
legt land, sem skáldin liafa ort svo vel
um. Það, sem mestu varðar, er, að landið
okkar er gott og gjöfult, að það er ríkt
af möguleikum. Hin stóru landssvæði eru
varasjóðir, sem munu verða ræktuð og
8
S K I N F A X I