Sjómannablaðið Víkingur - 01.02.1963, Blaðsíða 17
stundum kom fyrir, vegna árása
kafbáta eða flugvéla. HvaS sem
skipstjóri kann að hafa bollalagt
með sjálfum sér, fékk hann mér
skeyti til fyrirliða skipalestarinnar,
sem ég sendi korvettunni:
„Hef fyrirmæli um að sigla tíl
Halifax og held mér við þau“.
Með þetta fór tundurspillirinn og
var horfinn í kvöldhúmið eftir fáar
mínútur.
Með kvöldinu herti veðrið enn og
við vaktaskipti klukkan átta var
vindur orðinn tíu stig með stórsjó.
Var þá orðið allrar aðgæzlu vert
að halda áfram, einkum eftir að
dimmdi og illa sást til sjóa. Klukk-
an hálf tíu var snúið upp í sjó og
vind.
Þegar birti á mánudagsmorgun
sáust engin skip. Klukkan tíu kom
korvetta á vettvang og gaf okkur
Upp stefnu, 320 gráður réttvísandi.
Nu átti að stýra fimm gráðum norð-
ar en norðvestur, eða mikið til
öfuga átt við það, sem verið hafði
daginn áður. Þessi stefna var beint
á móti veðrinu, skipið galtómt, hjó
mikið og miðaði lítið sem ekkert
áfram.
Upp úr hádeginu fer að sjást til
skipaferða. Eru skip að tínast að
mestallan daginn. Eru þar skipin úr
flota þeim, sem við töldumst til-
heyra. Þannig varð gangleysið til
þess að spara okkur krók, því að
skipin komu öll sunnan að. Er
þarna komin skipalest okkar og
auk hennar annar skipafloti, frá
Skotlandi, sem átti að hafa sam-
flot með okkur vestur um haf.
Fljótlega bárum við kennsl á eitt
skipið, sem þarna kom aðvífandi.
Var það Brúarfoss. Hann hafði lagt
úr höfn í Reykjavík hálfum mánuði
á undan Selfossi í því skyni að
sameinast liraðskreiðari skipalest
vestur um haf! Auðvelt er að gera
sér í hugarlund hvernig þeim á
Frúarfossi hefur orðið við þá vitn-
eskju, að Selfoss ætti að skammta
þeim hraðann, eftir að þeir höfðu
fagt á sig hálfsmánaðar ferð um
hættulegar slóðir, einmitt til að
sleppa við þvílíkan dragbít. —
hetta sem helzt nú varast vann,
varð þó að koma yfir hann!
Um kvöldið fór veðrið að ganga
VlKlNGUR
niður, og upp úr því hélt Selfoss
í við skipalestina stórslysalítið.
Tekin var stefna djúpt af Cape
Race á Nýfundnalandi og hún
sigld afbrigðalítið umfram þessa
venjulegu krákustíga, sem tíðkuð-
ust í skipalestum og voru til þess
ætlaðir að torvelda kafbátum fyr-
irsát og miðun tundurskeyta.
Mátti nú heita stöðugt góðviðri
það sem eftir var til Halifax og
bar ekki til tíðinda. Þó var nokk-
uð þokusamt þegar kom vestur á
Nýfundnalandsbanka, enda eru
siglingaleiðir þar illræmdar. Svo
erfitt sem er að ferðast í skipalest
í björtu, kastar þó fyrst tólfunum
í svartaþoku og dimmviðri. Skipin
draga þá einskonar sleða á eftir sér
til að draga úr árekstrahættu,
þannig gerðan, að sjór streymir
inn í hann að framan og gusast
um op ofan á honum. Skipinu, sem
á eftir kemur, er haldið sem næst
þessari gusu, sem oft er það eina,
sem gefur til kynna, hvar skipið
á undan er statt. Líka gat verið
næsta hvimleitt að sigla í skipalest
í náttmyrkri, því að algert myrkur
varð að vera ofanþilja og var því
stranglega framfylgt. Til dæmis
var harðlega bannað að reykja of-
anþilja, enda talið, að við góð skil-
yrði mætti koma auga á sígarettu-
glóð í nokkurra mílna fjarlægð.
Mánudaginn 19. apríl, í ljósa-
skiptunum um kvöldið, var siglt inn
á Bedford Basin, skipalægið í Hali-
fax. Hafði siglingin þá tekið alls
nærri átján sólarhringa. Að leiðar-
lokum óskaði fyrirliði skipaflot-
ans skipstjóra okkar til hamingju
með ferðina, sem hann kvað hafa
byrjað illa en endað vel. Var það
orð að sönnu.
— —•
í Halifax var legið í þrettán sól-
arhringa. Eftir komuna þangað var
byrjað á að moka kjölfestunni fyr-
ir borð — það liggja ótalin tonn af
íslenzkum sandi og grjóti úti fyrir
ströndum annarra landa, þannig til
komin — og síðan var skipið hlað-
ið hveiti og kolageymslur fylltar.
Það var ekki margra daga verk,
eins og að líkum lætur, og að því
búnu lagðist skipið út á skipalægið
og beið eftir skipalest heim.
Áður en lagt var af stað, héldu
skipstjórar þeir, sem samflot áttu
að hafa, ráðstefnu, þar sem rætt
var um fyrirhugaða ferð, tilhögun
hennar ákveðin að svo miklu leyti,
sem það var ekki leyndarmál og
skipstjórum gefinn kostur á að
koma með athugasemdir sínar og
uppástungur. Fyrirliði skipaflotans
svaraði spurningum, gaf fyrirmæli
um hvernig skyldi bregðast við á-
rás, björgunar- og spítalaskip
voru útnefnd o. s. frv. Ekki var
gert uppskátt um siglingarleið,
slíkt var ekki gert fyrr en jafnóð-
um og ferðinni miðaði áfram. Við
brottför voru skipstjóra afhentir
dulmálslyklar og voru þeir í vörzlu
loftskeytamanns á siglingunni,
enda annaðist hann móttöku skeyta,
sem skipalestina vörðuðu og þýð-
ingu þeirra. Samskonar ráðstefna
yfirloftskeytamanna var einnig
haldin, og var þar sérstaklega f jall-
að um fjarskiptareglur og m. a.
brýnd fyrir loftskeytamönnum
nauðsyn þess, að gæta algerrar
þagnar. Starf loftskeytamanna var
þannig eingöngu fólgið í hlustverði,
viðskiptum milli skipa á Ijósmorsi
og þýðingu veðurskeyta og til-
kynninga af dulmálslyklum og vit-
Selfoss var ekki fríður,
en hið mesta happa-
skip, sem lengi þjón-
aði íslendingum vel.
41