Sjómannablaðið Víkingur - 01.12.1968, Blaðsíða 34

Henry Hálfdánarson
shrifar:
Eignast
sjómenn
nokkurn
tíma
skip,
eins ng
þeir vilja ?
Farmanna- og fiskimannasam-
band Islands hefur síðan það var
stofnað fyrir rúmum 30 árum,
verið sífellt að berjast fyrir alls-
konar umbótum í sjávarútvegi og
sjómönnum til handa. Segja má
að þetta hafi verið eins og að
berja höfðinu við steininn. Á
ófriðarárunum þegar sjómenn
hættu lífi sínu og margir fórn-
uðu því, til þess að þjóðin mætti
lifa, var stundum litið til þeirra
með samúð og velþóknun, sérstak-
lega eftir að innstæðurnarerlend-
is tóku að aukast. En að beinlínis
væri farið að ráðum þeirra eða
orðið við öllum óskum þeirra um
ný og betri skip er ekki hægt að
segja.
Ávarp, sem ég flutti á Sjó-
mannadaginn 6. júní 1943 um
„Endurnýjun skipaflotans,“ held
ég að hafi rumskað við einhverj-
um. Sumt af því sem ég sagði þá,
finnst mér nú hafa verið næsta
spámannlega mælt: „Allir kraft-
ar verða að beinast að því að full-
komin skip verði byggð, öll sjóð-
söfnun hjá þjóðinni verður fyrst
og fremst að miðast við eldi þeirr-
ar hænu er verpir hinum gullnu
fjöreggjum. Hinar framkvæmd-
irnar munu koma á eftir, með
stuðningi frá sjávarútvegi, sem
stendur traustum fótum. En til
þess að framtíðin að þessu leyti
sé tryggð, verðum við að koma
upp skipasmíðastöð, sem getur
smíðað stálskip allt að 1000 smá-
lestir að stærð. Það er framtíðar
viðfangsefni. Það verður ekkert
lag á endurnýjun og viðhaldi flot-
ans, fyrr en það er komið í kring.
Vér stöndum í þeirri skuld við
vora ágætu skipasmiði og iðn-
aðarmenn, að þeim verði fengin
viðfangsefni við þeirra hæfi, en
þeir verða aftur á móti að taka á
sig þær skyldur að geta verið
samkeppnisfærir hvaðkostnaðinn
snertir. Sjávarútvegurinn getur
ekki þolað iðnað eða verzlun, sem
er sjávarútveginum fjötur um
fót.
Það eru stórir og sparneytnir
togarar, búnir öllum nýtízku
tækjum, sem henta oss bezt. Eng-
in fiskiskip önnur eru fær að
halda sessi þeim er vér skipum
meðal f iskveiðiþj óðanna. Smá-
skipin hafa sínar takmarkanir, ef
byggja ætti eingöngu á þeim
myndi að því koma, að mörgum
þætti þröngt fyrir dyrum. Það er
að berja höfðinu við steininn að
sjá ekki að fiskimiðin við strend-
ur landsins eru að verða uppurin,
og að í framtíðinni verðum við
nauðbeygðir til að leita fanga á
mikið f j arlægari slóðum, vestur í
Grænlands greipum og norður á
Svalbarða."
Þessum áeggjunum var síðan
stöðugt haldið áfram í „VÍK-
INGNUM," málgagni FFSÍ, en
ritstjórar blaðsins hafa frá fyrstu
tíð verið hver öðrum ákafari og
áhugasamari um að leiða athygli
lesendanna að þessu máli. Því var
það árið eftir 1944 þegar séð var
fyrir endalok stríðsins að 8. sam-
bandsþing FFSl samþykkti sína
frægu kröfu um byggingu á 75
nýj um togurum, eftir tillögu, sem
Halldór Jónsson, loftskeytamað-
ur, þáverandi ritstjóri Víkings-
ins bar fram.
8. þing Farmanna- og fiski-
mannasambands Islands kaus þá
5 manna nefnd úr sínum hópi til
að reyna að komast að samkomu-
lagi við forustumenn stjórnmála-
flokkanna á Alþingi um fram-
gang þessa áhugamáls síns, og þá
alveg sérstaklega að 300 milljón-
ir af erlendum gjaldeyri lands-
manna yrði fastsettur í þessu
skyni. Það var svipuð upphæð að
verðmæti, eins og 18 þúsund
milljónir eru í dag. Beðið var
með að slíta 8. þinginu þar til
viðunandi svör bærust frá for-
mönnum þingflokkanna og ýms-
um stofnunum, sem einnig var
leitað stuðnings hjá, og viti menn
— frá öllum bárust jákvæð svör
þó þau væru misjafnlega ákveð-
in. Þá var þaS, sem íslenzJdr sjó-
menn gáfu tóninn á Alþingi.
VÍKINGUR
350