Sjómannablaðið Víkingur - 01.12.1973, Side 15

Rex Ítalía 1933—1935, 4 daga, 13 tíma
58 mín.
Normandie, franskt, 3 d. 22 t. 7 mín.
Queen Mary England 1936 og 1938—1952,
3 daga, 20 tímar, 42 mínútur.
BLÁA BANDIÐ
Western“ sá þó hvert stefndi, og
ætlaði að gera betur með skipi,
sem átti að heita „British Queen“,
en þegar smíði þess gekk ekki
nógu fljótt, þá tók félagið á leigu
lítið hjólaskip, „Síríus“, og
keppnin um hið „bláa band“ Atl-
antshafsins hófst.
Þau skilyrði voru sett, að bar-
áttan var „Síríusi erfið. Skipið
var aðeins 700 lestir, og ætlað til
strandferða. Auk þess var það of-
hlaðið, og minnstu munaði að
ferðin yfir Atlantshafið endaði
hörmulega. Eldsneyti var af
skornum skammti, og undir lok
ferðarinnar varð áhöfnin — rétt
eins og í sögunni um Phileas
Fogg: „Umhverfis jörðina á átta-
tíu dögum“ — að beita öxum og
kynda undir kötlum skipsins með
siglutré og seglrám.
Skipverjar voru að því komnir
að gera uppreisn og krefjast þess
að snúa aftur undir seglum. Far-
þega iðraði sáran að ævintýra-
löngun hafði komið þeim til þess
að velja einmitt þetta skip til far-
arinnar til fyrirheitna landsins.
Gegn öllum samblæstri stóð skip-
stjórinn, sem var annars sjóliðs-
foringi, Roberts að nafni, ákveð-
inn og myndugur — með skamm-
byssu á lofti.
Veður tók að spillast, og áhöfn-
in krafðist þess að varpa kolum
fyrir borð til þess að létta skipið,
sem virtist að því komið að
sökkva, en skipstjórinn svaraði
því til, að yrði einhverju varpað
fyrir borð, þá yrði að byrja á út-
flytj endahópnum.
Fyrir staðfestu skipstjórans
náði skipið höfn, og hafði verið
19 daga á leiðinni, en meðalhraði
6,7 hnútar. Lítill tími vannst því
miður til þess að hylla Roberts,
því að rétt í þeim svifum kom
„Great Western“ líka í höfn, og
hafði farið fjórum dögum síðar
en „Síríus" frá Cork (Irlandi).
Tíminn var 15 dagar og meðal-
hraði 8,8 hnútar. Hið ósýnilega
bláband vatt sig um stefni komu-
skipsins, sem varð fyrst til þess
að vinna það.
Tveim árum síðar stofnaði Kan-
adamaður, Samuel Cunard, gufu-
skipafélag í Englandi, og átti það
félag eftir að koma mjög við sögu
í keppninni um bláa bandið. í
fleiri ár börðust skip félagsins
sín á milli um bandið, og áttu þar
hlut að fjögur fræg skip Cunard-
félagsins: Britannia, Acadia, Cal-
edonia og Columbia, sem reyndu
að ná sigrinum hvort af öðru. Svo
komu ameríkanar með í keppnina.
Seglskipakóngurinn E. K. Collins
í Boston hafði að lokum orðið að
viðurkenna að hin miklu barkskip
hans hefðu ekki reglulega góðann
byrr í seglum, og honum tókst að
fá styrk hjá þinginu til þess að
byggja fjögur gufuskip, sem áttu
að geta skákað öllu. Þarna voru
takmarkalaus þægindi, reyksalur,
meira að segja tvö baðker eða
svo, og loks var hámarkið á öllu
númeratafla, sem sýndi greini-
lega frá hvaða klefa var hringt.
Svipað kerfi var notað fyrir
vélsíma. Af stjórnpalli var hægt
með snúrum að gefa fimm mis-
munandi merki til vélarrýmis, en
því miður var ekki hægt að svara
úr vélarrúmi. Þá var, þegar til
kom, ferð á Cunardskipunum
tryggari, en þar þaut skipsdreng-
ur fram og aftur með skipanir,
sem hann öskraði niður um ljóra.
Hvoii; hér er að finna skýringu
á óhöppum sem steðjuðu að Coll-
ins-skipunum, hefur aldrei verið
upplýst. „Arctic“ lenti í árekstri
í niðaþoku, en 322 drukknuðu.
Tveim árum síðar hvarf systur-
skipið „Pacific“, og var aldrei
vitað neitt frekar um það. Hins
vegar missti Collins ríkisstyrkinn.
Á því var enginn efi, að Cun-
ardfélagið var án samkeppni í
fararbroddi, en miklum fjárhæð-
um var varið til þess að halda
þeim sessi. Hinsvegar tók Cunard
VÍKINGUE
367