Sjómannablaðið Víkingur - 01.08.1988, Blaðsíða 32

NVJUNGARI
TÆKNI
32 VÍKINGUR
Mynd nr. 3
Mynd nr. 3 sýnir hvernig fyrr-
nefnd kjörgildismerki eru sam-
stillt. Full uppdregna línan sýnir
samhengiö milli kjörgildismerk-
is rafeindastillisins og snún-
ingshraða vélarinnar. Merkið
er gefið í mA og fylgir hækkandi
straumstyrk aukinn kjörsnún-
ingshraði. Punktalínan sýnir
kjörgildi bakstillisins og sést að
þessi tvö merki eru þannig
samstillt að bakstillirinn hefur
ávallt hærra kjörgildi en raf-
eindastillirinn sem gefur raf-
eindastillinum forgang, við eðli-
legar kringumstæður, vegna
fyrrnefnds L-valliða
Gormarnir merktir „X“ í bak-
stillinum stjórna P-mögnun
stillisins en nálarlokinn „Y“
stjórnar l-tímanum. Með því
fyrirkomulagi sem sýnt var á
mynd nr. 3 liggur stöðugjafi
bakstillisins,, Z“ ávallt í efri
stöðu undir venjulegum kring-
umstæöum, vegna hærra
kjörgildis, og er því vinstri endi
flotstangarinnar (FLOATING
LEVEL) fastur snúningspunkt-
ur í eðlilegum rekstri.
Hægra megin viö aðalúttakið
(LOADING PISTON) er breytir
og stöðugjafi rafeindastillisins
staösettur. Útmerki rafeinda-
stillisins (POSITION CONROL
SIGNAL TO ACTUATOR,
mynd nr. 1) kemur inn á rafseg-
ulstöðugjafa sem sýndur er á
mynd nr. 2 lengst til hægri (TO
ELECTRICAL CONTROL).
Rafsegulstöðugjafinn breytir
rafmerki rafeindastillisins í
ákveðna stöðu á skriðli en
þessi skriðill ýmist hleypir olíu
undir eða tappar undan stöð-
ugjafanum (ELECTRIC
ACTUATOR POWER PIST-
ON). Frá stöðugjafanum fer
síðan stíf bakafærsla aftur að
skriðlinum þannig að hér er um
Peiningu að ræða. Við venju-
legar kringumstæður mun því
þessi stöðugjafi stjórna útmerki
stillikerfisins (TO OUTPUT
POWER AMPLIFIER) sem
tengist ýmist beint á magnstilli-
stöng eða á stærri vélum um
þrýstivökvamagnara og síðan
að magnstillistöng. Á aðalút-
í nútímaskipum er algengast
að legur eða fóðringar i
skutpípum gangi í smurolíubaði
og er þá skutpípan full af smur-
olíu. Til að hindra aö sjór komist
inn í skutpípuna, eða að olía
renni úr henni til sjávar, er ás-
þétti staðsett við úttak ássins úr
skutpípunni. Til aö tryggt sé að
sjór komist ekki inn í skutpíp-
una er stöðuþrýstingur smurol-
íunnar ávallt hafður hærri en til-
svarandi stöðuþrýstingur sjáv-
ar utan skutpípunnar. Þetta er
takinu er komið fyrir vökva-
strokk en ofan á honum hvílir
stöðugur olíuþrýstingur. Kraft-
urinn sem af þessu leiðir leitast
við að setja eldsneytisolíudæl-
ur í 0 stöðu og draga niður
stöðugjafana og kemur því í
staðinn fyrir gorminn sem oft er
notaður í svona tilvikum.
Verði bilun í rafeindastilli eða
skynjurum hans mun bilunin í
flestum tilvikum leiða af sér að
stöðugjafi rafeindastillisins
(ELECTRIC ACTUATOR
POWER PRISTON) fari í efri
stööu og leitist því við að auka
olíugjöfina að vélinni. Þegar
snúningshraðinn hefur náð því
kjörgildi sem bakstillirinn hefur,
tekur hann við stjórninni, og
stöðugjafinn „Z“ stjórnar nú
stööu magnstillistangar. Nú
starfar stillirinn einvörðungu
sem snúningshraðastillir en
fyrrnefnd forrit sem vörnuðu
hitayfirlestun og sótmyndun
eru ekki lengur inni í myndinni.
I bakstillinum má einnig sjá
búnað fyrir snúningshraðafall
en sá búnaður er virkjaður
þegar nota á vélina við sam-
keyrslu með bakstilli starfandi.
Hægt er að stjórna styrkleika
snúningshraðafallsins meö
stilliskrúfu (SPEED DROP
CONTROL KNOB).
gert með því að staðsetja hæð-
arker smurolíukerfisins þannig
að það sé vel ofan við efstu
hleðslumörk skipsins. í þenslu-
kerin þarf að vera flotrofi sem
gefur viðvörun ef olíuhæðin
lækkar niður fyrir ákveðin
mörk. Lækkun á smurolíhæð er
vísbending um að leki sé kom-
inn að ásþéttum skutpípunnar.
Eins og fram hefur komið er
ásþéttiö í skutpípunni mjög
mikilvægur búnaður en stað-
setningin veldur því að eftirlit
Ný útfærsla á skrúfuásþétti