Sjómannablaðið Víkingur - 01.12.2001, Blaðsíða 38

Seglabúnaði komiðfyrir í nýja bátnum.
stefnu og var sumstaðar svo komið að
baðstrendur við strandhótelin voru að
hverfa.
Ég hafði búist við að nemendurnir
væru fátækir fiskimenn eða synir þeirra
en Olav fullvissaði mig um að svo væri
ekki. Enginn slíkur væri á meðal þeirra,
einfaldlega vegna þess að þeir uppfylltu
ekki þau skilyrði um menntun sem gerð
voru til að fá inngöngu. Einnig var það
vel kunnugt að þeir sem áttu áhrifamikil
skyldmenni innan Kommúnistaflokksins
gengu fyrir. Margir nemendanna voru
fullorðnir menn, jafnvel komnir á efri ár
ef miðað er við meðalaldur í landinu.
Flestir höfðu góða undirstöðumenntun
og jafnvel betri en svo því á meðal þeirra
mátti finna menn sem lokið höfðu há-
skólanámi. Nokkrir höfðu áður verið 1
góðum embættum og voru til dæmis
tveir þeirra fyrrverandi háttsettir foringj-
ar úr hernum. Aðalástæðan fyrir því að
margir þessara manna settust aftur á
skólabekk til að nema eitthvað sem gaf
þeim litla sem enga möguleika á starfi
sem yfirmenn á skipum - sem ekki voru
til, var meðal annars sú að í skólanum
fengu þeir tvö til þrjú góð ár þar sem all-
ur aðbúnaður, laun og annað var miklu
betra en hestir þeirra höfðu átt að venj-
ast. Olav fullyrti að ég hefði ekkert að
óttast. „Þetta eru,” sagði hann, „námfúsir
menn, samvinnuþýðir og léttlyndir eins
og flestir Afríkubúar. En aðalatriðið er að
þú getir sýnt þeim að þú kunnir sjálfur
það sem þú átt að kenna þeim,” og bætti
við: „Þeir bíða sjálfsagt spenntir eftir að
sjá hvað þú kannl því að fyrirrennari
þinn í starfi var allgóður í bóklegri
kennslu en því miður kunni hann varla
að þræða nál. Þessu var öfugt farið með
mig”
Allt það sem Olav fræddi mig um
þessa fyrstu daga kom sér vel fyrir mig,
enda hafði forveri minn ekki skilið eftir
sig starfslokaskýrslu eins og honum bar
að gera. Samskipti mín við nemendur
voru góð frá fyrstu stundu. Þeir voru
námfúsir og samvinnuþýðir eins og Olav
hafði lofað og kunnu vel að meta gaman-
semi og skemmtileg uppátæki. Oft var
glatt á hjalla hjá okkur í verklegu tímun-
um. Eftir fyrri reynslu mína af Afríkubú-
um vissi ég þó að ekki mátti ganga of
langt í þessu efni. Þeir voru hjátrúarfullir
og sumir auðtrúa eins og gengur og litu
okkur hornauga þegar við sýndum þeim
kúnstir sem voru þeim framandi.
Kannski fannst þeim að við værum
komnir inn á verksvið innfæddra galdra-
manna. Ég kunni nokkur einföld sjón-
hverfingarbrögð sem ég hugðist sýna
þegar rétta tækifærið gæfist. Eitt sinn var
ég með strákana í tíma þar sem allir voru
að ríða fiskinet. Ég stóð við hliðina á ein-
um sem var að hnýta saman enda á
þræðinum. Hann hafði verið að fylla nál-
ina. Ég Ieit á hnútinn sem var bæði of
stór og illa hnýtlur og sagði: „Strákar,
svona hnúta vil ég ekki sjá á nýriðnu
neti. Það er víst tímabært að kenna ykk-
ur að setja saman enda án þess að það
sjáist.” Þeir söfnuðust fyrir framan mig
til að geta fylgst sem best með. Ég tók
um það bil 30 cm langan þráð og lagði
hann tvöfaldan og skar síðan í sundur
lykkjuna á öðrum endanum þannig að
nú var ég með tvo þræði í höndunum.
Ég sýndi þeim svo ekki var um villst að
ég var með tvo aðskilda spotta í höndun-
um. Síðan stakk ég tveimur endum upp í
munninn á mér og byrjaði að tyggja og
japla á þeim með allskonar tilburðum
sem sjónhverfingarmenn nota til að villa
urn fyrir áhorfendum. Eftir mátulega
langan tíma tók ég þráðinn úl úr munn-
inum. Þráðurinn var heill og svo vel sett-
ur saman að engin merki sáust um að
hann hefði verið skorinn í sundur. „-
Svona vil ég að þið setjið saman endana,”
sagði ég og rétti einum þeirra þráðinn til
að þeir gætu skoðað hann. í fyrstu voru
þeir hljóðir, spottinn gekk á milli þeirra,
hann var gaumgæfilega rannsakaður,
teygður og togaður. Þetta var yfirnáttúr-
legt. Þræðirnir tveir voru aftur orðnir að
einum og það leyndi sér ekki að hann
var blautur af munnvatni þar sem end-
arnir voru áður. Sumir þeirra gutu á mig
tortryggnum augum og töluðu saman á
málýsku sem ég skildi ekki en það gerðu
þeir yfirleitt ekki í návist minni.Ég hafði
upplifað þetta áður og vissi að svona
gamansemi gat verið misjafnlega tekið.
Ég minnist þess þegar ég sýndi þetta
bragð eitt sinn skipverjum á nótaskipi
sem ég var skipstjóri á í Persaílóanum.
Mannskapurinn var mest Indverjar og
Pakistanar. Ég hafði sýnt þeim einhverja
einföld töfrabrögð sem auðvelt var að sjá
í gegnum, en þau nægðu nú samt til þess
að þeir litu mig hálfgerðu hornauga sem
göldróttan skratta. En þegar ég sýndi
þeim þann sem hér að ofan er lýst þá
gekk ég of langt að þeirra mati því að eft-
ir á kallaði fyrirliði þeirra mig á eintal og
var honum mikið niðri fyrir. Hann sagði
að það sem ég hefði gert væri mjög
slæmt. Að þeirra mati væri bara einn sem
gæti gert slíka hluti og það væri guð
þeirra, Allah. Ég ákvað að hætta svona
varasamri gamansemi en stuttu seinna
gerðist atburður sem varð til þess að
mannskapurinn var ekki í nokkrum vafa
um að ég væri göldróttur.
Við vorum staddir á bátnum úti á fló-
anum að leita að torfum til að kasta á en
ekkert gekk. Næstum undantekningar-
laust var kastað á vaðandi sardínur og
fiskileitartæki (arstikk) því lítið notað.
Ég hafði lónað lengra út á flóann á dýpra
vatn og þar fann ég ágæta torfu á arstikk-
inu. Ég sagði strákunum að vera klárir.
Þeir mættu allir á dekk, hver á sinn stað,
undrandi á svip. Þar var enga torfu að
sjá. Ég lónaði tvo þrjá hringi í kringum
torfuna og svo kallaði ég: „Laggó,” en sá
sem var við sleppilásinn hreyfði sig ekki.
Það var ekki fyrr en ég hafði kallað
nokkrum sinnum með miklum þjósti að
hann sleppti. Ég skildi ekkert í því hver
skrattinn hefði hlaupið í karlana, það var
nánast eins og að þeir væru komnir í
verkfall. Þeir stóðu í hóp á dekkinu og
töluðu saman og gláptu upp í brúna þar
sem ég stóð þungur á svip. En þeir virt-
ust hafa komist að þeirri niðurstöðu að
nótinni yrði að ná inn þrátt fyrir að karl-
inn væri orðinn brjálaður. Svo gerðist
það sem þeir áttu síst von á. Þeir voru
nýbyrjaðir að draga nótina þegar torfan
alh í einu gaus upp í nótinni. Nú þurfti
ekki lengur vitnanna við. Karlinn var
göldróttur; kastaði nótinni á auðan sjó
en fékk hana samt fulla af fiski.
í annað skipti gerðist atburður sem
kom þeirri sögu á kreik að ég væri með
38 - Sjómannablaðið Víkingur