Náttúrufræðingurinn - 1932, Qupperneq 6

132
NÁTTÚRUFR.
anna, kæmist hann að raun um, að söngur þeirra er um sama
efni og skáldin þykja fegurst kveða um, hann er um ástir. En
kötturinn hefir margar raddir aðrar en þær, sem notaðar eru í
samsöngnum. Allir kannast við reiði-röddina, urrið, vandræða
og bænasönginn: mjá, mjá, eða ánægjuhjalið, malið. Á einn hátt
enn getur kötturinn látið skoðun sína í ljósi, nefnilega með hinu
alþekkta ,,burr, burr“, sem einkum kemur fram, þegar læðan
talar við börnin sín.
Hvergi lýsir lyndiseinkunn kattarins sér betur en í móður-
ástinni, og hvergi kemur vinátta hans til mannsins betur í ljós
en í því, að honum einum trúir hann fyrir hinni dýrmætustu
eign sinni, kettlingunum, ef hann þarf að bregða sér burt. Átta
vikur ber móðirin börn sín undir ,,belti“, og viku verður hún að
fórna sér fyrir þá, áður en þeir geta litið hana þakkaraugum, því
vikutíma hafa þeir lifað, þegar þeir fá sjónina. Skömmu seinna
byrjar skólagangan, því ef að kettlingarnir eiga að verða kettir
með köttum, verða þeir að læra þá list, að bjarga sér sjálfir, ef í
nauðirnar rekur. Veiðiför læðunnar, sem eignast hefir afkvæmi,
hefir tvennan tilgang, því bæði þarf móðirin að afla sér og sín-
um viðurværis og safna gögnum til kennslustundanna, því kisa
lætur ekki börnin sín læra bækur spjaldanna á milli. Þegar bú-
ið er að klófesta eða lama fuglinn eða músina, er lagt af stað
heimleiðis með bráðina, henni sleppt lausri fyrir augum nem-
endanna litlu, og gripin hvað eftir annað. Kettlingana brestur
ekki eftirtekt; með tindrandi augum af áhuga og námfýsn fylgja
þeir minnstu hreyfingum móðurinnar, enda vei'ður að segja það
kisu til hróss, að hún hefir lag á því, fremur mörgum kennara,
að gera kennslustundirnar lifandi. Árangurinn af starfi henn-
ar ber því ávöxt; brátt fara kettlingarnir að spreyta sig á sama
leiknum, aðferðina hefir móðirin kennt þeim, en löngunin var þeim
meðfædd. —
Á. F.
Rotplöntar.
Niðurl. jjj
Starfsemi rotplantnanna er að mörgu leyti hliðstæð meltingu
dýra og manna, því að í báðum tilfellum eru margbrotin lífræn
efni klofin niður í einfaldari og betur uppleysanlegar sameindir.
Það er því auðskilið, að rotplönturnar geti framleitt efni, sem