Náttúrufræðingurinn - 1961, Blaðsíða 15

NÁTTÚRUFRÆÐINGURINN
109
Mynd 2. Hitastig (°C) jarðvegsins í 5 cm dýpt nndir grasi og í opnu flagi, kl.
5 e. h., að Vramá í Mosfellssveit (Vikulegar meðaltölur).
Fig. 2. Weekly mean values of temperaturés (°C) recorded in the 5 cm soil
depths under permanent grass (soild line) and in an exposed soil (dotted
line) at 5 p. m. at Varmá.
eru til þess, að daglegar hitasveiflur eða hitabreytingar liafi orðið,
svo að nokkru næmi í 20 cm dýpt eða dýpra, þegar mælt var undir
grasinu. í moldarflaginu gætir daglegra liitahreytinga miklu
meira, sérstaklega í 5 cm og 10 cm dýptunum og lítillega einnig í
20 cm dýpt í júlí fram til um miðjan ágúst.
Þessi mismunur á hitabreytingum í moldarflaginu og undir
grasinu, stafar af því, að grasið eða öllu lieldur hið tiltölulega
kyrrstæða loft, sem liggur á milli grasstráanna, liefur einangrandi
áhrif (Russell, 1950, og Geiger, 1959). Þess vegna verða áhrif utan-
aðkomandi hita og hitatap (útgeislun) að nóttu oft tiltölulega lítil
í jarðvegi, sem hulinn er einhverjunr gróðri. Hitinn verður miklu
jalnari en þar senr álrrifa sólarhitans gætir óhindrað eins og á sér
stað í moldarflaginu.
Þetta sést enn skýrar á myndunr 2 og 3, þar sem samanburður
er gerður á lritabreytingum undir grasi og í moldarflagi, hvort
tveggja í 5 cnr dýpt. Mynd 2 sýnir, að kl. 5 e. h. er Iritinn um há-
sumarið alltaf miklu lægri undir grasinu en í flaginu. Hér dreg-