Náttúrufræðingurinn

Volume

Náttúrufræðingurinn - 1984, Page 70

Náttúrufræðingurinn - 1984, Page 70
Jarðsil í Pétursey Rétt sunnan við hringveginn þar sem hann liggur um Mýrdal, milli Dyr- hólahverfis og Sólheimasands, trónir Pétursey í flatneskjunni. Pétursey er úr móbergi og að öllum líkindum mynduð við gos á grunnsævi og rís hæst í 284 m. Á myndinni, sem er tekin frá vegin- um, sjást láréttar rendur í jarðvegin- um sunnan í Pétursey. Þessar rendur myndast við að jarðvegurinn silast hægt niður undan hallanum og er fyrir- brigðið því nefnt „jarðsil" (soliflucti- on). Jarðsil er það nefnt þegar vatns- mettaður jarðvegur sígur af þunga sín- um undan halla, stundum á frosnu undirlagi. Þá myndast jarðsilsþrep, sem eru eins og breiðar tröppur í hlíð- um fjalla. Mjög algengt er að sjá jarð- silsþrep í hlíðum fjallanna í Mýrdal og undir Eyjafjöllum. Þrepin eru um einn metri á breidd og hæð þeirra 50-60 cm. Hraði jarðsils hefur ekki verið mældur hérlendis svo mér sé kunnugt, en fróðlegt væri að fá mælingar á sil- hraðanum í Pétursey. Það er ekki alltaf að jarðsil myndi Iárétt þrep því stundum má sjá jarð- veginn mynda litlar bungur, rétt eins og öldur séu að renna niður hallann; er það nefnt jarðsilstungur. Öldur þessar eru um 5-10 m breiðar og fremst allt að metri á þykkt. Einkum hef ég séð slíkar öldur hærra til fjalla, en slíkt er vafalaust staðbundið. Helgi Torfason 1. mynd. Jarðsil sunnan í Pétursey í Rangárvallasýslu. — Solifluction in the southern slopes of Pétursey mountain, Southern Iceland. (Ljósm. Helgi Torfa- son). Náttúrufræðingurinn 53 (3-4), bls. 160, 1984 160
Page 1
Page 2
Page 3
Page 4
Page 5
Page 6
Page 7
Page 8
Page 9
Page 10
Page 11
Page 12
Page 13
Page 14
Page 15
Page 16
Page 17
Page 18
Page 19
Page 20
Page 21
Page 22
Page 23
Page 24
Page 25
Page 26
Page 27
Page 28
Page 29
Page 30
Page 31
Page 32
Page 33
Page 34
Page 35
Page 36
Page 37
Page 38
Page 39
Page 40
Page 41
Page 42
Page 43
Page 44
Page 45
Page 46
Page 47
Page 48
Page 49
Page 50
Page 51
Page 52
Page 53
Page 54
Page 55
Page 56
Page 57
Page 58
Page 59
Page 60
Page 61
Page 62
Page 63
Page 64
Page 65
Page 66
Page 67
Page 68
Page 69
Page 70
Page 71
Page 72
Page 73
Page 74
Page 75
Page 76
Page 77
Page 78
Page 79
Page 80
Page 81
Page 82
Page 83
Page 84
Page 85
Page 86
Page 87
Page 88
Page 89
Page 90
Page 91
Page 92
Page 93
Page 94
Page 95
Page 96
Page 97
Page 98
Page 99
Page 100
Page 101
Page 102
Page 103
Page 104

x

Náttúrufræðingurinn

Direct Links

If you want to link to this newspaper/magazine, please use these links:

Link to this newspaper/magazine: Náttúrufræðingurinn
https://timarit.is/publication/337

Link to this issue:

Link to this page:

Link to this article:

Please do not link directly to images or PDFs on Timarit.is as such URLs may change without warning. Please use the URLs provided above for linking to the website.