Náttúrufræðingurinn - 1943, Síða 39

NÁTTÚRUFRÆÐINGURINN
173
fyrir lífsbaráttuna hér á jöröinni. En andlegir yfirburðir ógu þar
á móti og studdu liann i baráttunni.
Nú var svo komið að sköpunarsaga gamla testamentisins var
orðin þjóðsaga ein. Jörðin slcipaði ekki neinn æðri sess meðal
hnattanna, og maðurinn var ekki af æðri uppruna en jurtirnar
og dýrin. Margskonar rök bentu á þennan sameiginlega uppruna
manna og dýra. Og' kirkjan iiörfaði ennþá.
En eitt var ennþá eflir. Einn höfuðmunur á manni og dýri var
sá, að maðurinn liafði ódauðlega sál. Þetta liefir kirkjan fullyrt
í margar aldir, án þess að bafa nokkur frambærileg rök til þess
að styðjast við. Kenningu þessa hafa börnin drukkið í sig með
móðurmjólkinni, og siðfræði og siðakenningar margra þjóða eru
miðaðar við hana. Þessi kenning er sá grundvöllur, sem kirkjan
liyggir á.
En þessi grundvöllur hefir þegar reynst mjög veikbvggður.
Líffræðilegar rannsóknir 1!). og 20. aldarinnar liafa leitt það af
sér, að kenning þessi um ódauðleika mannsins hefir verið gagn-
rýnd vægðarlaust. Margir hlutir liafa komið i Ijós, sem iænda í
gagnstæða átt við liana. Á milli manns og dýrs er enginn eðlis-
munur, aðeins stigsmunur, og á lpað líka við sálarlega eiginleika.
Ef lif mannsins er ódauðlegt þá er lif dýranna og jurtanna það
einnig.
Annars er allt líf ódauðlegl eða eilíft í vissum skilningi, því að
líf vex af öðru lífi, ein fruma vex af annarri. Kímfrumur hverr-
ar tegundar lifa stöðugt áfram, eða öllu heldur þær geta lifað
stöðugl áfram, og myndað nýja einstaklinga, þó að aðrir hlutar
likamans deyi. Sé vissum skilyrðum fulluægt geta einfrumungar
og kímfrumur fjölfrumunganna lifað að því er virðist um ótalc-
markaðan tima. Hinar sérhæfu frumur líkamans hljóta aftur á
móti að deyja, þar sem þær geta ekki myndað nýjan einstakling.
Þessi kenning er miklu aðgengilegri fyrir heilbrigða skynsemi
en þær dulrænu skýringar, sem felast í kenningum margra
trúarbragða. Skýringar, sem oft eru algerlega yfirnáttúrlegar
og brjóta í bága við einföldustu athuganir á lifandi líkama og
dauðum. Það á vafalaust eftir að sýna sig, að fleiri rölc munu
hníga að þessari kenningu en að kenningunni um ódauðleika ein-
staldingsins ]). e. eilíft líf livers einstaks manns. Kirkjan á eftir
að hörfa úr þessu höfuðvígi sínu, eins og fleirum.
Hvað er nú það, sem liér hefir ált sér slað? Hér er um ákaf-
lega eðlilega þróun að ræða. Þróun og fullkomnun mannlegrar
lmgsunar, nokkur spor i átlina til sannleikans, nær sannleikan-