Náttúrufræðingurinn - 1952, Side 27
AFLASVEIFLUR OG ÁRGANGASKIPUN
73
fiskar. Áætlun um aldursdreifingu ársins 1933, sem byggð er á gögn-
um frá 1932, segir, að iiskimagnið eigi að minnka um 25.2%, þ. e.
þessir 1000 fiskar verða þá orðnir að 748. Áætlun um aldursdreif-
ingu 1934 segir, að enn minnki fiskimagnið um 28.9%, svo að þessir
fiskar eru nú orðnir 524. Þannig getum við haldið áfrarn með hvert
ár. Spáin gefur til kynna stöðuga minnkun stofnsins fram til 1937, en
þá eru hinir upprunalegu fiskar aðeins orðnir 311. 1938 á stofninn
að aukast um 4.8%, og gefur spáin svo til kynna vaxandi stofn fram
til ársins 1944, og er hann þá kominn upp í 605 fiska. Eftir það á
stofninn að minnka fram til ársins 1950 og er þá kominn niður í 196
fiska.
Þessar breytingar í stærð stofnsins eru eingöngu reiknaðar út frá
aldursákvörðunum og gotbaugum kvarnanna og eru því algerlega
liáðar því, að kvarnagögnin gefi okkur rétta mynd af ástandinu
í sjónum. Það væri þó til of mikils ætlazt, að svo væri fullkom-
lega, enda eru gögnin frá sumum fyrri árum tæplega fullnægjandi.
Línuritið á einungis að sýna okkur hlutfallslegar breytingar stofns-
ins.
Heildarþorskveiði Islendinga (Icelandic Catch) á sama tíma er í
mjög góðu samræmi við hinar áætluðu breytingar. Aflamagnið er að
rninnka fram til 1936, vex örlítið 1937 og 1938, en svo örar, og nær
hámarki 1944 og fer eftir það að minnka (efri skalinn hægra megin:
100—250 þús. tonn).
Fjöldi þorska pr. 1000 öngla (no. pr. 1000 hooks) er sýndur með
brotnu línunni (skalinn neðst til vinstri: 0—200 stk. pr. 1000 öngla).
Þar er samræmið einnig mjög gott, en því miður ná þær upplýsingar
ekki lengra en til 1939.
Við getum þó fylgt þeirri þróun áfram með því að athuga dagveiði
íslenzkra togara (skalinn neðst til hægri: 0—15 tons) á árunum 1938—
1950 (tons pr. day absent). Dagveiðin er vaxandi fram til 1946, en
fellur síðan fram til 1950. Tölurnar fyrir árin 1948—50, sem byggjast
á veiði nýju togaranna, eru lækkaðar um 25% til þess að vera sam-
bærilegar við veiði gömlu togaranna.
Afli skozkra togara pr. 100 togstuhdir er sýndur með punktalín-
unni (skali neðst til vinstri — tons pr. 100 hours) og sýnir einnig í
stórum dráttum gott samræmi.
Hér er ekki rúm til þess að ræða nánar samræmið, sem er á milli
áætlunarinnar um breytingar í stofnstærðinni og þeirra upplýsinga,
er sjálf veiðin gefur okkur, en þessi fáu dæmi, sem nefnd hafa verið,