Náttúrufræðingurinn - 1968, Blaðsíða 23

NÁTTÚRUFRÆÐ I NGURINN
17

5. mynd. Gamli og nýi tíminn mætast — það er rétt að vissn marki — merkari
þáttaskil voru þó milli hinnar óbrúuðu og brúuðu bjórsár 1898. Myndin
er tekin 22. marz 1957. — Ljósm. Sigurjón Rist.
Rennslissveiflur.
Þjórsá vex og minnkar yfirleitt hægt; hún kemur svo langt að.
Mikill vatnsgangur getur verið í byggð, án þess að sjái á Þjórsá, þá
er annað veðurlag inni á hálendinu. Undir maílok, þegar snjór er
allur að hverfa úr Hreppafjöllum og er að þorna um í byggð, vex
Þjórsá jafnt og þétt dag frá degi, þá er tekið að leysa inni á Sprengi-
sandi. Þegar Þjórsá er blómleg á vordegi mega bændur, sem búa
á bökkum liennar, treysta að hún sé þá einnig af fullri lengd.
Hinar snöggu vatnsþurrðir, þegar frystir, stafa af jn í, að þá bindst
mikið vatn í farveginum, bæði sem ís og svo myndast vatnsfyllur bak
við þvergirðingar úr ísi. Korna Jrá Jrrepahlaupskvettur á vissum
stöðum. Annars jafnast rennslið hægt og rólega þegar frostið hefur
staðið nokkurn tíma.
Skeiðaáveitan.
Skeiðabændur gerðu áveituskurð úr Þjórsá gegnt Árnessporði.
Vatni var fyrst hleypt í hann 1924. Hann reyndist dýrt mannvirki,
Jjví að sprengja þurfti skurðinn niður í hraunið. Klöppin fékk