Náttúrufræðingurinn - 1974, Page 6

i 28
N ÁTT Ú RU FRÆÐINGURINN
2. mynd a. Siliiirmura (Polentilla anserina):
A. blóm séð að neðan, B. krónublað, C. frævlar, D. fræva.
blaðhvirfingum, renglunum og gulu blómunum. Blómbotninn gef-
ur frá sér hunang handa skordýrum, sem fræva blómið. Á nóttum
og í votviðrum lokast blómin, og þá getur sjálffrævun átt sér stað.
Blaðhvirfingin vex upp af stuttum, uppréttum jarðstöngli, sem á
hverju sumri myndar hjárætur. Sumar þeirra fyllast forðanæringu,
er líður á sumarið. Þær þrútna í end-
ann og geta orðið um 10 cm langar
og 1 cm á þykkt. Það eru í rauninni
jarðstönglarnir, sem heita murur.
Næringin í þeim er aðallega mjölvi
og einnig ofurlítið af sútunarsýru.
Bragðið fremur þægilegt, líkt og af
pastínakki. Þessir hnúðar voru grafn-
ir upp og etnir víða á Norðurlönd-
um, Bretlandseyjum og víðar fyrr á
tímum, sbr.: ,,Þau áttu börn og buru,
grófu rætur og muru,“ en þannig
enda mörg íslenzk ævintýri. Þetta
bendir til þess, að það hafi einkum
verið fátækar barnafjölskyldur, sem
hagnýttu muruna, enda hefur það ver-
ið seintekinn matarafli að grafa upp
Tvö rótarhnýði af silfurmuru. ræturnar. í löndunum við Norðursjó