Samvinnan - 01.01.1949, Blaðsíða 16
Um villu,
MARGAR eru villur í
mannheimum. Trúar-
villa, stjórnmálavilla, kynvilla
og svo alls konar villimennska.
Almennust og bagalegust er
áttavilla. Ýmsar hinar villurn-
ar má lagfæra með góðum vilja og á-
stundun, en það er erfitt að eiga við
áttavillu. Ekki veit eg nein dæmi
þess, að hún hafi læknast öruggluega,
hefi ég þó nokkra reynslu í ferðalög-
um og hefi þekkt ótrúlega marga rata.
Minnisstæðastur er mér V i 11 u -
B j a r n i — sem við nefndum svo
vegna rataháttar. Hann var algjörlega
veglaus, eins og Askur sem Æsir ólu
upp í fyrndinni.
Varla var þorandi að senda Villu-
Bjarna út fyrir túngarðinn ef veðra-
brygða var von, villa hans var svo
mögnuð, að hann vissi hvorki upp né
niður í fjöllum eða vatnsföllum. Eitt
sinn er við leituðum hans, er hann
týndist við smalamennsku, fundum
við hann hátt uppi í fjalli. Húkti hann
við lækjarsitru, hann var svo ruglaður
að hann vissi ekki að hann hafði farið
upp fjallið. Þegar við spurðum hann,
Jivort lrann hefði ekki getað áttað sig
á rennsli lækjarins, kvað liann sig lrafa
verið fullvissan um að liafa farið nið-
ur með læknum.
Það er oft býsna erfitt að koma vit-
inu fyrir villt fólk, verður stundum
að beita liörðu, bezt liefur mér reynst
að kalla nafn lrins villta hastarlega í
eyra lronum, eða lrrista hann. Vita-
skuld eru þetta lrarðneskjulegar að-
ferðir, því að áttavilla er sjúkdómur.
Unglingar eru oft stórskemmdir með
því að beita of mikilli lrörku við þá
í þessunr sökum. Dæmi eru til, að
deiglundað fólk lrefur orðið ruglað í
Jrili af villu, áður var kallað að það
væri lrergnunrið eða lreillað, var um
kennt göldrum og lruldufólki.
Fyrir þá, sem ferðast vilja, er bezt
að gera sér ljóst, að villa má aldrei
Jienda þá, sá sem einu sinni Irefur villzt
er aldrei öruggur. Forystuna skyldi
enginn taka í ferðalögum, nema að
liann sé viss um áttvísi sína. Þess verð-
ur að nrinnast, að fjöldi manna lrefur
glatað ratvísinni sökum þjálfunar-
skorts, öðrum ekki léð sú íþrótt. Verð-
ur því aðallega að treysta á áttvitann.
Yfirleitt eru dýrin ratvísari, fjöldi
dænra eru fyrir því. Forystusauðir,
ltundar og lrestar hafa bjargað fóJki úr
villu.
T STRJÁLBYGGÐUM fjallalöndum
X ei' ratvísi nokkuð almenn, til dæmis
meðal Eskinróa, Balkanþjóðflokka,
Lappa, Tírólbúa og svo hér á landi. —
Meðal borgarbúa glatast þessi eigin-
fjarskynj
Eftir Guðmu
frá h
Fjallamenn á Kili. íslenzka hunda md venja f'
leiki fljótt, nema um sérstaklega
þroskaðar gáfur sé að ræða, mikið af-
hroð guldum við í þeim sökmn, þegar
eyktamörk lögðust niður.
FurðuJegustu dæmi um ratvísi eru
þekkt meðal Svartfjallamanna ('Monte-
negros). Á ferðalögum miða þeir ferðir
16