Samvinnan - 01.01.1949, Blaðsíða 31

„Til heiðraðrar jómfrú Elísabetar Raklev.
Hvað viðvíkur „Appollo", þá liggur hann nú í röð ann-
arra skipa úti við Selvíkurröst, og ísinn er sjálfsagt fet á
þykkt, og litlar horfur á því, að hann muni leysa í bráð,
enda spá allir hér, að seint muni vora að þessu sinni. En
góður vörður er hafður á skipinu, og reiðanum hefur verið
komið í örugga geymslu á seglalofti Pettersens. En að því,
er viðvíkur skipstjóranum, sem þú fullyrtir í Amsterdam,
að þú hefðir gefið alla ást þína og tryggð, svo að ekkert
vald né kraftur í þessarri veröld fengi neinu þar um þokað,
— þá er það helzt um hann að segja, að hann vildi gjarnan
þreyja, unz hann fengi að sjá þig aftur, áður en landfestin
er alveg núin í sundur. En mér finnst, að nú mæði mjög á
síðasta þættinum, og hann kunni að bresta eins og hinir,
fyrr en varir. En sæi eg þig, myndi sú keðja verða svo sterk
aftur, að hún myndi duga, hversu strítt sem straumfallið
kynni annars að verða. Þú verður að fyrirgefa þeim, sem
er orðinn svo af sér genginn á síðustu árunum fimm. — Þú
veizt víst, hvað eg á við með því. En eg vil ekki kenna þér
um það, og því síður látast vera betri en eg er, því að eg
ber traust til þín, Elísabet, en ekki til mín sjálfs; það er
gallinn, sem menn fá ekki sjálfir ráðið við. Þegar þú lest
þetta bréf, Elísabet, verður þú að hugsa til sjómannsins,
sem liggur með skip sitt frosið inni í fjarlægri höfn. Og
gleymdu honum ekki strax aftur. Eg skyldi gefa helming-
inn af hjartablóði mínu, ef það dygði nokkuð, til þess að
fá að sjá þið fyrr aftur en ella myndi, því að eg er að tærast
upp, svo mjög þrái eg að fá að sjá þig aftur. Og líði þér ætíð
sem bezt. Eg skal treysta þér, á hverju sem gengur, allt til
hinztu stundar, og allar mínar vonir eru bundnar þér.
Vertu sæl, ástin mín, og beztu óskir og kveðjur frá
Sölva Kristjánssyni.“
Margt tárið átti Elísabet eftir að fella yfir þessu bréfi.
Hún sat oft með það á kvöldin, áður en hún fór að hátta, og
ásakaði sjálfa sig þunglega fyrir það, að það væri hennar
sök, að Sölvi væri orðinn svona, og ætti svo erfitt með að
treysta henni, því að auðvitað skildi hún harla vel, hvað
látið var ósagt á milli línanna í þessu bréfi.
„Ef eg aðeins gæti verið hjá honum,“ hugsaði hún oft og
fann til æ sterkari löngunar til þess að skrifa honum. En
hún var ekki leikinn skrifari og hafði naumast lært að stíla
sendibréf, svo að í lagi væri. Eftir mikla fyrirhöfn og heila-
brot hafði hún þó að lokum soðið saman eftirfarandi bréf,
sem byggðist að verulegu leyti á tilvitnun í barnalærdóm-
inn hennar:
„Til unnusta míns, Sölva Helgasonar!
Þú skalt treysta guði og næst á eftir honum skalt þú
treysta mér, því að vissulega elska eg þig, það mátt þú reiða
þig á. Aldrei að eilífu skal eg gleyma þér.
Þin Elísabet Raklev
og að vori Elísabet Kristjánsson."
Bréf þetta braut hún saman, lagði það í umslag og fékk
einn af sonum Garvloits til þess að skrifa utan á það. En
henni þótti vissara að fara sjálf með það á pósthúsið.
Bréf þetta kom Sölva algerlega að óvörum. Hann gizkaði
þó á, frá hverjum það væri, en hikaði við að opna það, því
að hann óttaðist, að það flytti honum uppsögn Elísabetar í
tilefni af síðasta bréfi hans sjálfs til hennar.
Þegar hann tók að lokum rögg á sig og braut bréfið upp,
las hann það gagntekinn einlægri, sterkri gleði. Honum
fannst í bili, að með þessu bréfi væri öllum efascmdum og
tortryggni rutt úr vegi fyrir fullt og allt. Hann las það dag-
lega og oft á dag, og að entum lestrinum, lagði hann það
ávallt gætilega og vandlega samanbrotið innan í vasabók-
ina sína. Um nokkurt skeið eftir þetta var hann sem allt
annar maður.
En dagarnir liðu einn af öðrum. Og því lengra sem leið,
því verðminni varð vitnisburður þessa lífs í augum Sölva.
Og loks varð bréfið ekki annað en máður og dauður bók-
stafur, þar sem aðeins gat að líta þá fullyrðing, að Elísabet
elskaði hann, en hins vegar var þar ekkert á það minnzt, að
hann væri sá, er vakið hefði fyrstu og dýpstu ást hennar. En
það var einmitt sú ráðgáta, sem allar hinar sjúklegu efa-
serndir hans og nagandi grunur glímdu við og snerust um
án afláts.
Það mátti vissulega ekki tæpara standa, að hann tapaði
andlegu jafnvægi sínu á ný, þegar vorleysingaruar komu
loks eins og engill af himni sendur, ísinn á höfninni og firð-
inum brotnaði upp, og opið og fagurblátt hafið kallaði á
hann til starfs og dáða. Hann þoldi ekki að vera iðjulaus til
langframa og glíma aðeins við þungar og ömurlegar hugs-
anir í einveru og fullu næði. En nú var sem allt hið illa og
ógeðfellda, sem fyllt hafði huga hans lamandi kvíða allan
veturinn, viðraðist skyndilega af honum, þegar vorið og
sjórinn kvaddi hann aftur til lífsins. Og nú gleymdi hann
öllu öðru en bjartri og einlægri eftirvæntingu og sterkri
þrá sinni að sjá Elísabet sem fyrst aftur og lifa þá stund, að
hún yrði lögmæt eiginkona hans fyrir guði og mönnum.
XXL
Sölvi var kominn til Amsterdam til þess að halda þar
brúðkaup sitt. Til þess hafði hann aðeins þá fjóra daga,
sem skip hans stóð við í Púrmurende. Hjónaefnin stóðu
bæði fast á því, að þau vildu giftast sama daginn og þau
þurftu að fara til skips, og var það gert af nærgætni við
Garvloits-hjónin, svo að þau hefðu engan kostnað eða um-
stang við brúðkaupsveizluna.
Þó var mikið um að vera í húsi Garvloits um morguninn,
þegar vígslan skyldi fara fram. Gamla húsið skrýddist sínu
fegursta skarti, og viðhafnarklæði frá fomum velsældardög-
um fjölskyldunnar voru tekin upp úr gömlum kistum og
skápum.
Maddama Garvloit klæddist kjól úr þykku, sttfu og
grænu silki, skreyttum ísaumuðum blómum úr silfurþræði.
Fornir og falslausir skartgripir ljómuðu á barmi hennar,
en á höfði bar hún mikla og logagyllta hárspennu, er mynd-
aði eins konar kórónu yfir enni hennar. Garvloit var klædd-
ur þeirri einu flík af viðhafnarbúningi afa síns, sem enn gat
samrýmzt hinni virðulegu ístru og annarri fyrirferð manns-
ins, en það var gullhneppt vesti, er að vísu var yfrið sítt, en
á hinn bóginn háskalega þröngt á þverveginn.
fFramhald).
31