Samvinnan - 01.01.1949, Blaðsíða 19

Undir kvöldið tók veður að versna,
gekk til á áttinni, og þar með fengum
við yfir okkur bæði gosfýlu og vikur-
fok.
Þetta gat dregið af gamanið, við
höfðum að vísu með okkur skóflu til
að grafa snjóhús, eldunartæki og dálít-
inn mat. En mín reynsla af veðraham
jökla vorra var sú, að það gæti dregist
með uppstyttuna.
Ræddum við þann möguleika að
grafa snjóhús, og láta fyrirberast þar
um nóttina. Þótt eg væri tvíátta vildi
eg samt enn halda áfram og sjá hvert
hugboð mitt væri rétt.
Tjald okkar var lítið og því miður
hvítt, það stóð í lægð norðaustur af
gnýpu þeirri, sem síðar var skírð Þórð-
arhyrna. Gnýpa þessi er rúst af gíg-
barmi frá 1903, varð þá þarna mikið
gos, og er þar enn dæld í jökulinn vest-
an undir Hábungu. Gnýpan er sem
þríhyrna í laginu.
Tók eg nú að rýna fram í sortann
og þóttist sjá gnýpuna all nærri okk-
ur. Sumir félaganna samþykktu þetta
einnig.
Samstundis var eg viss um stefnu á
tjaldið, gekk beina línu að því, eftir
hálftíma rákumst við á það. var það að
fenna í kaf. Mátti ekki tæpara standa
að komast í náttból, því að litlu síðar
skall á ofsahríð og náttmyrkur.
Marga drauma hefur mig dreymt,
fyrir örðugleikum á ferðalögum og
Iirakningum.
Eitt hið harðasta veður, sem eg hef
verið úti í var fjárskaðabylurinn 1928.
Grimmdin í veðrinu var svo mikil, að
ekki var viðlit að standa á bersvæði, í
mestu hrynunum. Veðrið skall á eins
og snjóskriða.
Nóttina áður en hríðin hófst var eg
heima í Miðdal, vorum við þrjú sam-
an og ætluðum að fara hringferð um
heiðarnar umhverfis.
Mér þótti í draumnum eg vera að
leggja einn í þessa för, en móðir mín
kveðja mig mjög hnuggin. Hún fékk
mér að skilnaði mórauða vettlinga og
sagði: „Þú þarft á vettlingum að halda,
en dugi þeir ekki, þá hefur þú sverð-
ið.“
Undraðist eg yfir þessari spásögn.
Svo fannst mér eg leggja leið mína í ís-
helli mikinn, og stóð ofsarok á móti
mér og blindhríð.
Brátt tóku að drífa að mér beina-
grindur margar og illvígar, þvældust
þær fyrir mér, rifu í mig og reyndu að
draga mig niður, umluðu þær ámátt-
lega og ráku upp gaul mikið annað
veifið.
Datt mér þá í hug að sýna þeim vettl-
inga móður minnar. Jafnskjótt lypp-
uðust beinagrindurnar niður og
stundu: „Hann hefur vettlingana —
hann hefur vettlingana “.
Hélt eg nú áfram, á draumnum eft-
ir íshellinum, og herti veðrið enn
meir, datt mér í hug, að þetta væri
ótrúlega langur hellir. Þó fannst mér,
að enn réðust að mér beinagrindur,
og voru þær sýnu stærri og öflugri en
hinar fyrri. Þóttist eg aldrei hafa kom-
izt í þvílíka raun, ekki dugði að sýna
fjöndum þessum vettlingana, — aðeins
sljákkaði í þeim í bili, en svo urðu
þær hálfu verri á eftir.
Datt mér í hug sverðið, sem móðir
mín hafði talað um, en ég var ekki
með neitt sverð.
Þá sá eg við fætur mínar glóbjartan
linúð, standa upp úr snjónum. Beina-
grindurnar voru nú búnar að ná taki
á mér og drógu mig niður; þá náði
eg í hnúðinn. Jafnskjótt dró eg upp
sverðshjöltu og síðan ljómandi fagurt
sverð. Brá ég því, og sindraði af því
sem eymyrja af hvítglóandi stáli.
Þá æptu draugarnir: „Hann hefur
vettlingana og sverðið! — Hann hefur
sverðið — sverðið!" Þó var einn draug-
urinn öflugastur, risastór beinagrind,
með holddruslum. Sótti hún enn að
mér, en eg lamdi hana með sverðinu.
Við hvert högg skírðist sverðið, og
Ijómaði af því sem stjörnuskin.
Að lokum þóttist eg hafa molað
drauginn, en alltaf ýldi í honum:
„Sverðið — hann hefur sverðiðT
Að lokum losnaði eg við möruna
og þóttist þá aftur vera heima.
EKKI lét eg þennan draum aftra
för okkar, og lögðum við af stað
að heiman í ágætu veðri, en drunga-
legu útliti. Að skilnaði gaf móðir mín
mér mórauða vettlinga, og var óvenju
áhyggjufull um útlitið.
Mér brá ónoatlega, er eg sá, að
draumurinn var að ræatst, en lét samt
á engu bera.
Ferðalag okkar var ákveðið um
kunnar slóðir, og ekki langt. Við vor-
um vart komnir meir en einn fjórða
vegalengdarinnar, þegar ofsaleg hríð
skall á, á skammri stund varð veður-
ofsinn svo mikll, að óstætt var á ber-
svæði. Sá eg þá, að alvaran ein dugði.
Við stungum skíðunum í fönn og
skildum þau eftir, því stúlkurnar fuku
beinlínis út úr höndum mér. Ekki
sást neitt frá augum, urðum við að
halda í spotta, til að halda hópinn.
Þótt eg væri viss á áttinni, mátti eg
berjast við að hrekja ekki undan veðr-
inu.
Síðasta spölinn varð eg að „sel-
flytja“ stúlkurnar, sökum þess að þær
voru að þrotum komnar af kulda og
þreytu.
Þannig getur stillilögmálið varað
við hættum í draumi, en slíkt getur
einnig komið fyrir í vöku. Vil eg segja
frá sliíku dæmi:
Eitt sinn vorum við 5 saman á ferð
um Mosfellsheiði, í blindu veðri; var
förinni heitið að Vestri-Stíflisdal.
Bóndinn, sem þá var þar, var með í
förinni, og réð hann skiljanlega för-
inni. Á miðri leið var eg þess var, að
ekki var rétt farið, en skeytti ekki um
það frekar. Svo var veðri háttað, að
muggan huldi allt, loft og láð rann
saman ií órofa, grámuglulega heild.
Stillilogn var, lítilsháttar drífa og ís-
ing. Urðum við að þræða spor hvers
annars vandlega til að halda hópinn.
Skyndilega varð eg viss um, að við
vorum að fara fram hjá bænum, jafn-
framt vissi eg, hvar bærinn var. Sagði
bónda, að nú myndi eg taka foryst-
una, fór þvert af þeirri stefnu, sem við
höfðum gengið, og gekk beint á bæ-
inn.
í annað sinn vorum við á ferð ofan
af Goðalandsjökli, nokkrir „Fjalla-
menn“. Þá ætluðum við að hitta
á Eystri-Skóga, í blindhríð. Vegna
hættulegs gils, urðum við að fara í
boga, en það er ávallt varasamt, í byl
og kennileytalitlu landi. Gekk eg á
undan í Mnu, ef eg skyldi álpast í
gilið. Þegar leiðin var farin, þá fannst
mér skyndilega, að eg vera í mikilli
hættu, þorði bókstaflega ekki að
lireyfa mig til hægri né vinstri, slíkt
hafði áður bjargað Mfi mínu. Taldi
eg öruggast að tjalda á staðnum, þótt
náttból væri þarna ekki girnilegt, og
skammt til byggða.
Tjaldið kaffennti um nóttina. Eg
hafði svo mikinn geig, að eg sofnaði
ekki. Um morguninn, er eg hafði graf-
ið mig út úr tjaldinu, þá brá mér í
(Framhald á bls. 27.)
19