Samvinnan - 01.12.1975, Page 24

Byggðin er allt í
kringum okkur
tíSinni að þvi að fullyrt er.
Hins vegar hafa verið nefndar
óguðlega háar tölur í sam-
bandi við sölu á jörðinni. Mér
sýnist, að það muni verða of-
viða Mosfellshreppi að ráðast
í slík jarðakaup, og líklega
mundi það reynast Reykjavik-
urborg harla erfitt lika.
• STÓRVERZLANIR UTAN
VIÐ BORGIRNAR
— Verzlun kaupfélagsins er
sem sagt vel í sveit sett og við-
skiptin hafa vaxið með árun-
um;-
— Já, þau hafa vaxið. Og
alltaf öðru hverju hafa þær
raddir heyrzt, að æskilegt og
nauðsynlegt væri að setja á
stofn útibú i byggðahverfun-
um. Sannleikurinn er hins veg-
ar sá, að verzlunarrekstur er
orðinn svo dýr og erfiður, að
miðað við þann fjölda fólks
sem býr hér um slóðir, tel ég
það fráleitt — nema ef til vill
i nýjasta og fjölmennasta
hverfinu. Þróunin erlendis er
líka sú, að verzlanir verða
færri og stærri. Svíar hafa til
dæmis fækkað sínum búðum
mikið á hverju ári undanfarið,
en i staðinn byggt sífellt
stærri vöruhús eða stórmark-
aði. Og langflestar stórverzl-
anir erlendis eru reistar utan
við borgirnar. Það kemur til
af því, að svo mikið landrými
þarf undir slíkar verzlanir,
einkum vegna bílastæðanna.
— Þið njótið þá kannski
Reykjavíkurmarkaðarins i
framtíðinni?
— Ja, hver veit? Og við höf-
um þegar talsverð viðskipti frá
Reykjavik, sérstaklega á sumr-
in. Ég hef margoft orðið var
við, að fólki sem er á leið út úr
A myndinni hér til vinstri sjást
viðskiptavinir við frystiborðið og
hér að neðan er Valborg Hann-
esdóttir við kassann. (Myndimar
tók Kristján Pétur Guðnason).
rxjova
bænum, til dæmis i sumar-
bústað eða hjólhýsi á Þingvöll-
um eða Laugarvatni, þykir
gott að geta komið hér við og
verzlað.
— Hvenær gerðist þú kaup-
félagsstjóri hér?
— Ég kom hingað 1. júlí
1956. Fyrsti kaupfélagsstjórinn
er Ingólfur Gíslason í Fitjakoti,
einn af stofnendum félagsins
eins og ég minntist á áðan.
Þegar félagið skipti um að-
setur, tók nýr maður við starfi
kaupfélagsstjóra, en rekstur-
inn gekk illa. Of mikil lána-
starfsemi var tekin upp, svo
að skuldir mynduðust. Um það
leyti sem sýnilegt var að rekst-
ur félagsins mundi stöðvast,
var Sveinn Guðmundsson á
Reykjum stjórnarformaður, en
hann er svili minn. Hann kom
að máli við mig og bað mig
að taka að mér rekstur kaup-
félagsins. Ég hafði fremur lít-
inn áhuga á þvi í fyrstu. En
síðar boðaði Helgi heitinn
Þorsteinsson mig á sinn fund,
og þeim fundi lyktaði þannig,
að ég ákvað að taka við starf-
inu. Ég verð nú að játa hrein-
skilnislega, að ég kynnti
mér ekki sem skyldi hag fél-
agsins, áður en ég kom. Ef
ég hefði gert það, þá væri ég
líklega ekki hérna núna. En
hvað um það: ég tók við starf-
inu. Og þar með hófst barátt-
an. Smátt og smátt lánaðist
okkur að rétta fjárhag félags-
ins við, en það tók mörg ár. Og
skuldabagginn var erfiður,
sannkallaður dragbítur á
rekstrinum — þar til hagur
okkar tók að vænkast.
— Hvernig hefur nýja kjör-
búðin reynzt?
— Alveg prýðilega. Hún var
opnuð 20. júní í fyrra. Nærri
má geta, að ærið þröngt var
orðið um okkur í gamla hús-
inu eftir svo langan tíma, enda
flest úr sér gengið. Sú verzlun
stóðst engan veginn þær kröf-
ur, sem nú eru gerðar. Ég sá
strax, að það var knýjandi
nauðsyn að bæta húsakostinn,
svo að við byggðum fyrst vöru-
geymslu árið 1960. Siðan var
byggður nýr skáli fyrir ferða-
mannaþjónustu árið 1964 og
bifreiðageymsla 1968. Við stig-
um happadrjúgt spor, þegar
sú ákvörðun var tekin að hefja
byggingu á nýju verzlunarhúsi.
Framkvæmdir hófust siðan árið
1972. Það var ekkert til spar-
að, reynt að kaupa það bezta
sem völ var á ef þess var kost-
ur. Verzlunin er búin öllum
þeim áhöldum og tækjum, sem
nú eru talin nauðsynleg. Og
við vorum svo heppin, að kjör-
búðin var einmitt komin i
gagnið, áður en fólk tók al-
mennt að flytja í nýju hverfin.
Ég vil geta þess að lokum til
gamans, að nú segja margir,
að byggðin i kringum okkur sé
orðin svo mikil, að hagvöxtur
verzlunarinnar hljóti að vera
griðarmikill. Þeir sem halda
þessu fram gera sér ekki grein
fyrir því, að hér eru eingöngu
byggð einbýlishús. í flestum
þeirra býr fátt fólk, tvær til
fimm manneskjur, svo að hér
er ekki svo ýkja margt fólk,
varla fleiri en í einni góðri
blokk i Breiðholtinu. í desem-
ber 1974 voru íbúar 1441, en
þeim hefur fjölgað talsvert
á þessu ári. Og þess vegna
tel ég ekki enn timabært
að hefja stórfelldan verzlunar-
rekstur hér á staðnum. Gólf-
flötur nýju kjörbúðarinnar er
470 fermetrar, og sumum þyk-
ir hún þegar orðin of litil. Ég
er hins vegar á annarri skoð-
un. Við getum tekið við mikilli
aukningu viðskiptavina enn —
og auk þess er hægt að stækka
verzlunarhúsið i framtíðinni
til vesturs um allt að 260 fer-
metra. Og landrými er hér
nóg.
— Hvað um framtíðaráform?
— Það er fyrirhugað að
byggja nýjan söluskála. Búið
er að teikna hann, og fram-
kvæmdir munu hefjast strax
og tilskilin leyfi frá yfirvöld-
um eru fengin. Þessi bygging
verður rúmlega 100 fermetrar
að stærð og skiptist þannig, að
tveir þriðjuhlutar verða fyrir
greiða- og ferðamannasölu og
mun kaupfélagið sjá um þann
rekstur, en i hinum hlutanum
verður bensín- og oliusala og
mun Olíufélagið hf. sennilega
sjá um þann rekstur.
Áður en við ljúkum þessu
spjalli langar mig til að geta
alveg sérstaklega tveggja
manna, sem lengst hafa starf-
að með mér og stutt við bakið
á mér. Það eru þeir Lárus heit-
inn Halldórsson, skólastjóri á
Brúarlandi, sem varð stjórnar-
formaður sama árið og ég hóf
hér starf mitt. Hann gegndi
formannsstörfum i tíu ár sam-
fellt, en var fyrst kosinn í
stjórn félagsins 1955. Hinn
maðurinn er Teitur Guðmunds-
son, Móum á Kjalarnesi, sem
var fyrst kosinn í stjórn 1956
og tók við stjórnarformennsku
árið 1966, en lét af störfum skv.
eigin ósk 1974. Núverandi stjórn
skipa: Haukur Nielsson, Helga-
felli, formaður, Óskar Hall-
grimsson, Hliðartúni, varafor-
maður, Hreinn Þorvaldsson,
Markholti 6, Hlif Gunnlaugs-
dóttir, Æsustöðum og Sigurður
A. Magnússon, Felli. □
30