Samvinnan - 01.12.1981, Blaðsíða 44

Gist undir höku kerlingar
Svipmyndir frá Portúgal
Eftir
Onnu
Maríu
Þóris-
dóttur
Alltaf hefur mér þótt
sem Spánn og Portú-
gal væri mynd af
kerlingu með skýlu á landa-
kortinu, Portúgal andlitið,
en Spánn skýluklúturinn,
dreginn niður undir augu.
Það átti fyrir mér að liggja
að gista undir höku kerling-
ar þessarar um hálfsmán-
aðarskeið í ágúst s.l.
Þegar flugvélin lækkaði
flugið yfir Algarve, suður-
hluta Portúgals, sáum við
smátt og smátt skýrar og
betur eldrauða mold lands-
ins, hvar í var plantað
ávaxtatrjám, olívu- og
möndlutrjám í beinum röð-
um.
• Landslag' og
byggingarstíll í Algarve
Við lentum á flugvellin-
um í Paro, alveg úti við suð-
urströndina miðja, en það-
an var um klukkustundar-
akstur að dvalarstað okkar,
Torralta, vestarlega við
þessa sömu strönd.
Sólin var hérumbil i há-
degisstað, þegar við komum
út úr flugvallarbyggingunni
og þurftum að bíða nokkuð
áður en rútubíllinn lagði
af stað. Hitinn og birtan
skullu á okkur norðlingum
og ekki var hægt um vik að
leita í forsælu: hún var
nefnilega af svo skornum
skammti, því að sólin var
ansi nærri hvirfilpunkti og
aldrei höfðum við séð eigin
skugga svo litla.
Á leiðinni i bílnum gafst
gott tækifæri til að virða
fyrir sér landslag og bygg-
ingastíl í Algarve. í sjávar-
þorpunum eru litlu, gömlu
einbýlishúsin (oft sam-
byggð) máluð björtum lit-
um: bláum, blágrænum,
grænum, gulum, gulbrún-
um, brúnum (næstum
aldrei rauðum) og fram-
hliðin oft innrömmuð hvít-
um, máluðum ramma og
eins málaðir listar og
skrautbogar umhverfis og
yfir gluggum. Innar í land-
inu eru sveitabæirnir und-
antekningarlaust hvítir með
rauðbrúnum helluþökum.
Nýrri hús eru mörg hver
með flísalagða framhlið og
dyr. Mikil tíska virðist nú
vera að taka upp á ný hina
fornu flísalist Portúgala,
azuleju, en mörg gömul hús
í borgum eru skreytt sögu-
legum myndum, innbrennd-
um á flísar, oftast í hvítum
og bláum litum. Skorsteinar
á nýjum húsum eru eins og
litlir skrautturnar: minntu
mig reyndar á íslenska gat-
skorna keramikkertastjaka
eða kertaskjól, þó að þeir
væru allir hvítir og með fín-
legra gatamunstri. Ekki veit
ég hvernig trekkir i slíkum
skorsteinum; kannski eru
þeir einungis búnir til upp
á punt. Við sáum heilu
haugana af þeim fyrir utan
leirkeraverkstæði meðfram
vegunum.
Landið er afarþurrt og
skrælnað og greinilega þarf
að hafa mikið fyrir þvi að
vökva ávaxtaakrana. Gras
fyrirfinnst ekki villt öðruvísi
en brúnt og skrælnað. Það
var skrýtið að sjá dimm-
græna runna og grasflötina
við hótelið okkar, þar sem
stööugt var vökvað á hverj-
um einasta degi, en fast
við var hérumbil eyðimörk,
þurr og kyrkingslegur
runna og lággróður i sendn-
um jarðvegi fram í fjöru.
Torraltahótelið saman-
stendur af tiu 10—14 hæða
húsum, tiltölulega litlum að
ummáli, enda nefnd turnar
og bókstöfunum A-J bætt
aftan við. Við bjuggum í
G-turni og verið var að
vinna i grunni II. hússins
fyrir framan gluggana okk-
ar þannig að eina þrjá daga
máttum við vart mæla inni
í íbúðinni fyrir hávaða i
vinnuvélum — ekki alls-
ókunnugt fyrirbæri úr
Breiðholtinu.
Lítið eldhús fylgdi hverju
herbergi, gott baðherbergi
og svalir. Enginn íburður
var þarna, en húsgögnin vel-
viðunandi. Á neðstu hæðum
húsanna voru minjagripa-
verslanir, barir, sjónvarps-
stofur, morgunverðarstofa
og upplýsingaskrifstofur
hinna ýmsu ferðaskrifstofa
og var þessu húsnæði dreift
um húsin. Stórmarkaður var
i öðrum enda húsaþyrping-
arinnar þar sem hægt var
að kaupa allt frá kartöflum
upp i fínustu víntegundir.
Þrír til fjórir matsölustaðir
voru þarna, frá snarlbar og
upp i fínasta veitingastað,
barir, næturklúbbar, „bow-
ling“-salur, borðtennis, hár-
greiðslustofa, læknir, 2 úti-
sundlaugar, minigolf — og
sjálfsagt hef ég gleymt ein-
hverju.
• Mannlíf á ströndinni
Frá okkar húsi var um
þriggja mínútna gangur
niður á ströndina, Praia-de-
Alvor. Þar undum við hag
okkar vel í miklum hita en
hressandi golu flesta daga.
Þarna mátti sjá allar mögu-
legar manngerðir á öllum
aldri frá hvitvoðungum upp
í gamalmenni. Ferðafólk var
flest, sem við heyrðum til,
skandinavískt eða þýskt, en
einnig enskt og hollenskt.
Portúgalir sjálfir voru þarna
í meirihluta: íbúar norðan
úr landi flykktust suðureft-
ir í sumarleyfi sínu. Portú-
gölsku börnin voru nærri
samlit gulbrúnum sandin-
um, öll með hrokkið svart
hár. Því vakti gullinhærður
snáði, ættaður af íslandi,
mikla athygli, þar sem hann
tiplaði berrassaður í fjör-
unni. Fólk rak upp gleði-