Andvari - 01.01.1952, Side 77
ANDVARI
Vísindi og styrjaldir.
Eftir George Russell Harrison:
[Grein sú, er hér fer á eftir, er þýðing á stuttum kafla úr bék,
sem heitir „Atoms in Action“ og fjallar aðallega um þau tæki, sem
vísindin, sérstaklega eðlisfræðin, hafa fengið mönnunum í hendur
til nota í daglegu lífi, og þá starfsemi einda og rafeinda, sem er að
verki, þegar þau eru notuð, eða, eins og einn ritdómari komst að
orði: „Bókin er greinargerð um það, sem vísindin hafa gert og geta
gert fyrir hvem mann“. Höfundur hennar, G. R. Harrison, er pró-
fessor í eðlisfræði og forstöðumaður eðlisfræðitilraunastofu við iðn-
fræðistofnun Massachusetts-fylkis í Bandaríkjunum. Sá stutti kafli,
sem hér er þýddur, er úr endurskoðaðri útgáfu, er kom út 1941, nokk-
urs konar viðbæti, sem þar er, við fyrri útgáfurnar; var þetta 4. útgáfa,
en 1. útgáfa kom út 1937. Eins og menn sjá, er þama rætt um, hvern
þátt vísindin eigi í því að auka ægileik styrjalda, og með því að það
mun ekki síður hrenna við hér á landi en annars staðar, að þau séu
þar mjög fyrir sök höfð, sýnist mér ekki úr vegi að kostur gefist á að
sjá álit eins úr hópi vísindamannanna sjálfra á þessu og rök þau, er
það er byggt á.
Þætti er sleppt úr kaflanum í þýðingunni, er ekki varðar umtals-
efnið þar beinlínis. Er úrfellingin sýnd með punktalínu. Þar sem í
bókinni er nefnd „núverandi styrjöld" hef ég sett „heimsstyrjöldin
síðari", en a. ö. 1. er engu breytt í kaflanum. S. J.]
Umræður um sök vísindanna á böli mannkynsins og þá fyrst
°g fremst ógnum þeim, er styrjaldir hafa í för með sér, eru að
talsverðu leyti óraunhæfar. Vér getum ekki losnað við vísindin,
þótt vér vildum, því að, þegar á allt er litið, eru vísindin ekki
annað en þekking, og það er vafasamt, að mannkyninu gæti
tekizt að komast hjá allri þekkingu um allan aldur, jafnvel þótt