Fálkinn - 17.12.1943, Blaðsíða 13

JÓLABLAÐ FÁLKANS 1943
Til vinstri: Vonarskarð ocj npp-
tök Skjálfandafljóts. — T. hægri:
Lindakeilir við Hvannalindir. —
Neðst: Móbergshnúkar. / baksýn
á miðri mgndinni sjest á Bárðar-
gnijpu í Norðvesturbrún Vatna-
jökuls.
þeir tóku strax sund, eins og jeg
hafði búist við, sá sem jeg reið
lenti í lítilsliáttar sandbleytu við
lendingu, en varð fljótt laus. Hin
kvíslin var dálítið breiðari, en samt
fór það í henni alveg eins og i-fyrstu
kvislinni. Frá Kreppu að Hvanna-
lindum er mjög stutt, en ekki vissi
jeg hvort þær voru sunnan við eða
norðan við Lindakeilir og stefndi
fyrst fyrir sunnan hann, en liið
grýtta tandslag benti fljótlega til
þess að þær hlytu að vera horðan
við fjallið, og taust fyrir míðnætti
var jeg kominn þangað. Af stind-
inu hafði jeg ekki mikil óþaigindi,
raunar var jeg orðinn blaulhr upp
að mitti, en þótt undarlegt megi
virðast, var svo lieitt í veðri, að
jeg kærði mig ekki um að hafa
fataskifti, því fötin þornuðu fljótt
og mjer var ekki kalt. í töskunni var
ált í vatnsheldum umbúðum og
þurfti aðeins að Jiella vatninu úr
henni. Jeg liafði fyrir vana að
hefta ekki ltestana, lieldur láta þá
ganga með beisli með löngum taumi
og þetta hafði reynst vel. Þegar jeg
var búinn að matreiða og borða
var farið að birta af degi, mig
langaði ekki til að sofa, og hið
einkennilega Jandslag heillaði mig.
Suðurjaðar graslendisins liggur við
hraunbrún, þar sem alstaðar eru
hávaxnar hvannir, og þaðan streymir
fjöldi tærra linda. Jeg fór fótgang-
andi um hraunið og var m. a. að
leita að útilegumanna-bústöðum, en
sá seinna í einhverri ferðasögu, að
þeir eru á öðrunt stað norðaustan
við keiluna. Að rúmlega klukku-
tirna liðnum var jeg aftur kontinn
að graslendinu, en liestana var
hvergi að finna, það greip mig ó-
þægileg tilhugsun, en innan skams
sá jeg' þá i 3—400 metra fjarlægð,
og' gengu þeir liægt niður að ánni,
svo að það tók ekki langan tíma að
handsama þá. Jeg dvaldi í lindun-
uin til kl. 7 og lagði svo af stað en
staðnæmdist spölkorn vestur við lit-
inn keilumyndaðan hpl, út frá lion-
um runnu lindir og fram með þeim
óx gras, er var eins og túngras að
sjá, þar ljet jeg hestana kroppa um
stund.
Graslendið í Hvannalindum er
nokkuð stórt, en grasið ekki gott.
Kl. 8 hjelt jeg áfram vestur að Kver-
fjalalrana. Frá þvi farið er frá
Hvannalindum vestur um liða 1—
1 V-i sólarhringur þangað til komið
er að graslendi aftur, Þessvegna
þurfti að tmfa með sjer liafra og
fóðurpoka. Annan liver tíma gaf jeg
hpstunum pottmál af höfrum og
liafði farangursskifti á þeim. Veðr-
ið var eins og daginn áður, en að-
eins langtum heitara.
Sjeð að vestan er Kverkafjallarani
löng röð af lágum bröttum keilu-
mynduðum fjöllum, sem standa þjett
saman, eða eins og Tliorv. Tlior-
oddsen orðaði það, „sem tennur í
liákarlskjafti". Fyrir norðan miðj-
una er nokkuð stórt fjall og norðan
við það aftur keilumynduð smáfjöll.
Jeg stefndi að opi í fjallgarðinum
fyrir sunnan stóra fjallið, þegar
inn fyrir kom var þar lílið flag, en
veggirnir i kringum það virtust vera
of brattir til að komast áfram með
liesta. Mig langaði til að nálgast
stóra fjallið, því ferðaskýrslur fyrri
lima mæla með að fara svo nálægt
þvi sem unt er. í hlíðinni norðan-
megin var stallur, sem lá að skarði
efst í henni. Það tókst að teyma hesl-
aua upp að stallinum, sem liallaði
ekki meira en svo, að hægt var að
komast að skarðinu, og frá því var
greið leið niður að lægð, sem ligg-
ur fyrst til norðurs en beygir siðan
til vesturs út í Kreppuhraun. Þetta
hraun hefir runnið í dalverpi sem
liggur í gegnum fjallgarðinn frá
Kverkfjöllum og svo langt sem
kverkfjallaraninn nær. Austan meg-
in dalsins er röð af keilumynduðum
fjöllum, en vestanmegin hrauns ó-
slitinn liáls. Það er frábreytt öllum
hraunum, sem jeg hef sjeð. Hraun-
grýtið liggur dreift á svæðinu og
líkist mest risavöxnum skápum,
sumir hafa fallið, en aðrir standa.
Þar sem jeg vár lágu þessar
hraunblokkir svo þjett, að leiðin
virtist í fyrstu lokuð, en með ótal
krókum tókst þó að krækja á milli
þeirra og komast að hálsinum hinu
megin. Jeg liefi áreiðanlega ekki far-
ið þá leið, sem áður var fundin, en
að komast klakklaust i gegnum ran-
ann var aðalatriðið og það tókst.
Fyrir vestan liálsinn var sljettan,
sem Jökulsá rennur yfir, við komu
mina þangað sá jeg sjón sem gladdi
mig ekki, i mikilli fjarlægð yfir rok-
sandssljettunum fyrir vestan Jök-
ulsá, stóð risavaxin ryksúla, sem
vel gat verið fyrirboði þess, að
stormur væri í aðsígi. Næst Kverk-
fjallarana er á víð og dreif uin stjett-
una stórgrýti, vestar er aðeins möl
og sandur, yfirleilt er þar gott
yfirferðar. Jökulsá var með minna
móti og stærsta kvislin tæplega í
miðjar síður, en áin er afar straum-
hörð. Líklega verður áin sjaldan ó-
fær, því að hún getur dreift óhindr-
að úr sjer og botninn er fastur og
sljettur. Þegar jeg kom að roksands-
svæðinu var aðeins stinningsgola frá
jöklinum, en samt var svo dimt af
sandfoki, að jeg sá óglöggt hestana,
sem jeg rak á undan mjer. Með því
að ríða mjög liart í 15. min. losn-
aði jeg við þennan ófagnað, en i
hvassviðri getur sandurinn þyrlast
upp á afar breiðu svæði. Þorv.
Thoroddsen lætur þá skoðun í tjós,
að í stormi muni þessi staður vera
ófær.
Jeg nálgaðist nú óðum þann
stað, sem jeg óltaðist mest af öllu,
en það var Hólahraun, jeg liafði á-
kveðið að reyna að fara í kringum
það að norðanverðu, jafnvel þótt
það yrði mikill krókur, en jeg sá
ekki hraun svo langl sem augað
eygði, jeg sá satl að segja ekki
hraunið fyr en jeg var komin á það,
það var orðið að sandöldu og
upp úr sandinum stóð hraungrýti
á víð og dreif. Áreiðanlega liafa
mörg ár liðið frá því að hraunið
varð sandorpið, því sumstaðar við
liraungrýtið voru gulvíðihríslur 3—
4 feta liáar. Eftir stutta dvöl á þess-
um stað var lialdið áfram. Innan
skamms liækkar landið og í staðinn
fyrir svarta möl og sand kemur
ljósleit möl, en nálægt Kistufelli lek-
ur við lielluhraun. Skamt fyrir vest-
an fjallið stöðvaði jeg hestana og
afrjeð að hafa næturstað þar, kl.
var þá 914. í hrauninu voru litlii*
snjóflákar á víð og dreif, áreiðan-
lega gamall snjór, er stöfuðu ekki
frá áðurnefndu óveðri. Loftvogin
sýndi að hæðin yfir sjó var 3200
fet. Hjer svo nálægt hinum stóra
jökli og liátt til fjalla var nóttin
mjög björt, veðrið var hið ákjós-
anlegasta eins og það hafði verið
alla leið. Hestarnir voru þyrstir og
fóru að jeta snjó, ekki. liafði verið
dropi af vatni alla leið frá Jökulsá,
jeg var lika þyrstur, hafði malaga-
vín meðferðis og drakk það. Á slíku
ferðalagi er nauðsynlegt að hafa
vín meðferðis. Mjer leist illa á lands-
lagið fram með jöklinum, það leit út
fyrir að vera mjög torfært og jeg
afrjeð þess vegna að reyna að kom-
ast upp á jökulinn næsta morgun,
til þess að fá greiðfærari leið. Frá
ferðaskýrslum vissi jeg að menn
höfðu farið þá leið. Mig langaði til
að rannsaka jökulröndina, því lnm
virtist vera mjög nærri, en eftir 20
mínútna hraða göngu og hlaup.
virtist hún vera jafn fjarri og snjeri
jeg þá við. Eftir að hafa fóðrað hest-
ana og bundið þá saman lagðist jeg
í livílupokann. Nóttin var mjög hlý,
svo jeg gat sofið vært í 3 tima. Kl.
4 næsta morgun var jeg ferðbúinn
og lagði af stað í áttina til jökutsins.
Brátt varð svo mikill snjór, að ekki
var hægt að fara nema fet fyrir
fet og að klukkustund liðinni var
orðið ófært, en þá var ennþá langt
að jökulbrúninni, var þá snúið aft-
ur að áfangaslað. Átti jeg þá einskis
annars úrkosta en að fara fram með
jöklinum, leiðin var þó ekki eins
torfær eins og lnin leit út fyrir að
vera, en þegar komið var að norð-
vesturhorni jökulsins, byrjaði snjór,
sem brátt varð 'svo mikill, að hest-
arnir bröltu i snjó upp i kvið, hjer
var ekki um annað að gera en að
teyma þá alla leið yfir Dyngjuliáls,
þessi háls er liæsti staðurinn á Vatna-
jökulsveginum og mun vera um 3500
fet yfir sjávarmál. Undir slíkum
kringumstæðum var það seinlegt og
Frh. á bls. 45.