Fálkinn - 14.12.1956, Blaðsíða 12

8 JÓLABLAÐ FÁLKANS 1956
STEFÁN ISLANDI
— fyrsti íslenski hirðsöngvarinn
ÍÍANN er ekki oröinn finim-
tugur ennþá. Og þó er
langt síðan hann fór að
sigra. Því að Stefán íslandi
liefir orðið að berjast um ævina. Frá
uphafi vega sinna hefir liann barist
og sigrað, hann hefir gengið á bratt-
ann en aldrei hvílt sig og því síður
snúið aftur, uns liann vann iokasig-
urinn. Fyrstur allra íslendinga hefir
liann orðið konunglegur hirðsöngvari
i framandi landi, og í liópi fremstu
söngvara Norðurlanda.
Danir eru taldir kröfuharðir uin
sönglist. Konunglega óperan í Kaup-
mannahöfn er fræg listastofnun og
stendur- á gömluni merg, þangað velj-
ast ekki nema góðir kraftar. Og í hópi
þeirra eru það ekki nema frábærir
menn, sem öðlast heitið „kongelig
kammersanger“. Lengra verður ekki
komist, en þetta heiðursheiti hefir
Stefán íslandi borið i nokkur ár og
ekki kiknað undir því. Við íslending-
ar geruin okkur 'held ég ekki ljóst,
live feikna vinsæll Stefán er í Dan-
mörku — landi Wilhelms Herolds og
margra fleiri ágætra söngvara.
Skagfirðingurinn Stefán Guðmunds-
son fæddist í Krossanesi í sjálfum
Hólminum 6. október 1907, sonur
hjónanna jiar, Guðmundar Jónssonar
og Guðrúnar Stefánsdóttur. En frá
níunda ári ólst liann upp hjá Gunnari
Stefán íslandi sem Pinkerton í
„Madame Butterfly“ á kgl. leikhúsinu
1955.
Margar útgáfur eru til af þjóðsögunni um sveitadrenginn, sem
eignaðist hálft konungsríkið og kóngsdótturina. — Hér verður
sögð ein ný saga af því tagi, og hún hefir það til síns ágætis að
hún er sönn og hefir verið að gerast á síðustu áratugum. Sagan
um Stefán íslandi.
Stefán íslandi. Myndin er tekin í fyrra.
i Vallliolti og fernulist þaðan. Næstu
þrjú árin var liann í Hegranesinu og
nú fór röddin að láta til sin lieyra.
Hann fór til Akureyrar til þess að fá
tækifæri til að leggja stund á söng
og ætlaði jafnframt að leggja sutnd
á trésmíði. F2n lítið varð úr söng-
náminu þar — séra Geir Sæmundsson
vígslubiskup, sem sjálfur var lands-
frægur söngmaður, lét sér fátt um
finnast er hann heyrði Stefán. Nokkru
siðar heyrði Eldeyjar-Hjalti Stefán
syngja og þótti gott. Eggjaði hann
hann á að komast til Reykjavíkur til
að læra söng, og bauðst til að greiða
fyrir honum. En á leiðinni suður, með
„Esju“, gerðist það að Guðjón heit-
inn Jónsson bryti, sem var mjög söng-
elskur, fékk hann til að syngja fyrir
farþegana. Það mun liafa verið fyrsta
„opinbera" söngskenuntun Stefáns
íslandi.
Svo byrjaði Stefán söngnámið hjá
Sigurði Birkis og gekk jafnframt i
Karlakór Reykjavíkur, en vann jafn-
framt fyrir sér. Hann rakaði og söng,
vann verslunarstörf og söng, vann
sveitavinnu uppi á Lágafelli — og
söng. Svo bar það við að Karlakór
Reykjavíkur hélt hljóinleika og þar
söng Stefán einsöng. Hann var liepp-
inn þá, að Richard Thors skyldi vera
á þeim hljómleikum. Því að sá hinn
sami opnaði fyrir honum dyrnar út
í veröndina, gerði honum boð að finna
sig og bauð honum að styrkja 'liann
til náms erlendis. Þá var Stefán orð-
inn 23 ára og búinn að reyna margt.
Þarna var heppnin með. Og hepp-
inn var hann í annað sinn, er hann
hætti við að fara með norska fisktöku-
skipinu, sem hann hafði ætlað sér
með, því að það fórst á leiðinni 'héðan.
Slefán fór með öðru skipi beint til
Genua, og að visu var það engin
skemmtiferð, því að dallurinn lenti
í ofsaveðri og var sex vikur á leiðinni.
Á ÍTALÍU.
Eftir tveggja mánaða dvöl í Genua
fór Stefán til Milano og settist þar
að. Fyrsti söngkennarinn sem hann
fékk var ekki við hans hæfi, „mér
virtist hann væri fremur pianóleik-
ari en söngkennari“ segir Stefán. En
þessi kennari benti honum á að fara
til óperusöngvarans Pictro Zeni og
þar var hann þangað til Zeni dó, ári
síðar. Varð nú Stefán á ný að leita
fyrir sér um kennara og fór til frægs
barytonsöngvara, Caronna að nafni,
sem fyrrum hafði sungið viða vestan
hafs með Caruso og á Covent Garden
í London. Hjá 'honum söng Stefán í
nærfellt þrjú ár.
Caronna hefir verið ánægður með
framfarir Stefáns, annars hefði hann
'ekki hvatt hann til að taka að sér
að syngja hlutverk Cavaradossi í
„Tosca“ á óperunni i Firenze vetur-
inn 1933, og það meira að segja á
móti einni af frægustu söngkonum
ítala. Hlutverkið hafði liann lært 'hjá
Caronna og fyrir sýninguna í Firenze
var.aðeins ein samæfing, auk radd-
æfingar. Stefán hefir sjálfur sagt
skemmtilega frá þessu fyrsta kvöldi
sínu á „skáhöllu fjölunum":
Stefán sem Lansky í „Eugen Onegin.
Kgl. leikhúsið 1951.