Fálkinn - 14.12.1956, Blaðsíða 39
JÓLABLAÐ FÁLKANS 1956 ^*^*^#^*^*^*^*^#^*^*^#^*^C*^* 35
ÆVIIVTYRIÐ UM MARY PICKFORD
Unga fóllciö kannast varla við Mary Pickford. En ef það spyr for-
eldra sína stendur ekki á svarinu. „Hvort ég kannast við hana? Hún
var uppáhaldið mitt hvenær sem ég sá hana í bíó í gamla daga.“ —
Þá var minna tálað um „sex appeal“ en núna á tímum Marilyn
Monroe og Zsa Zsa Gábor, en aðálatriði var að leikkonurnar hefðu
yndisþokka og vceru fállegar. Og Mary Pickford var bæði „sæt“ og
fálleg. Hún var kölluð „unnusta állrar veraldarinnar“. Og enginn
leikkona veráldar er jafn mikið elskuð núna, eins og Mary var þegar
liún stóð upp á sitt besta, og þau léku saman, „Mary og Doug“. —
Mary Pickford hefir fyrir nokkru gefið út ævisögu sina, sem liún
kallar „Skin og skugga“. Hér birtist fyrsti kafli bókarinnar, og þar
lýsir hún ævi sinni frá því í bernsku og þangað til hún komst að
leikhúsi á Broadway i New York. Þennan kafla kállar hún
ír götu bernsku í glysið á Broadway
Mary Pickford — „trúlofuð allri veröldinni“.
FÖÐURLAUS FIMM ÁRA.
FTIR því sem ég veit
best hafa aðeins tvær
manneskjúr heitið Mary
Pickford frá barnæsku.
— Önnur þeirra var
frænka mín, sem beið bana undir
sporvagni í London þegar hún var
sjö ára. Hin var eskimóastrákur, sem
hafði verið skírður þessu nafni af
misskilningi, vegna þess að ég lék
strákinn í „Little Lord Fauntleroy".
Ég tók ekki nafnið Mary Pickford
fyrr en ég var fjórtán ára, 1907. Það
var David Belasco leikstjóri sem fékk
mig til þess, honum líkaði ekki rétta
nafnið mitt. Ég hefi varla ástæðu til
að iðrast eftir að ég fór að ráði hans,
en eiginlega liét ég Gládys Smith.
Ég er sannfærð um að ef pabbi
hefði lifað þá hefði ég aldrei orðið
leikkona. Líklega mundi ég eiga
heima í Toronto í Kanada ennþá.
Pabbi var einstaklega aðlaðandi
maður, fríður, glaðlyndur og ástúð-
legur, með hrokkið gulljarpt hár og
fíngerðar síkvikar hendur.
I þá daga var það pabbi, sem ég
elskaði meira en allt annað. Ég kærði
mig minna um hana mönnnu. Hún
átti alltaf svo annríkt að hún gat
ekki leikið við mig. Við vorum þrjú
börnin, öll yngri en fjögurra ára —
ég sjálf, Lottie yngri systir mín og
Jack bróðir minn. Mamma stagaði
og bætti og sauð mat og þvoði, dag
eftir dag og ár eftir ár. Börn taka
ekki tillit til þess, þegar þeim finnst
mannna skipta sér of lítið af þeim.
En pabbi hafði alltal' tima til að sinna
okkur.
Mamma var ekki nema hálfþrítug
þegar liún varð ekkja, með þrjú börn
á höndunum og svo móður sína að
sjá fyrir. Annna var farlama. Pabbi
innheimti fargjöld á skémmtibát, sem
var í förum milli Toronto og Lewis-
ton, rétt við Niagarafossana. Einn
daginn hljóp hann niður stigana af
efra þilfarinu og tók ekki eftir talíu,
sem hékk yfir stiganum. Talían slóst
í liöfuðið á honum og hann dó strax.
Eftir að pabbi var dáinn skildist
mér fljótt hve hræðilegar ástæður
okkar voru, og mér fannst ég verða
að hafast eitthvað að. Ég yrði ein-
hvern veginn að reyna að taka við
stöðunni, sem liann pabbi iiafði haft
á bátnum, og sjá um að okkur yrði
ekki tvístrað, hverju i sína áttina.
Þetta varð byrjunin að því að mér
fór að þykja vænt um mömmu og
elskaði liana meira með hverju árinu
sem leið. Nágrannarnir fóru að kalla
okkur „Skotliðana fjóra“ — mömmu,
Lottie, Jack og mig. Þegar við fórum
að vinna okkur inn aura höfðum við
sameiginlega buddu, og mannna varð-
veitti hana til siðustu stundar.
Ég átti aldrei aðra kunningja á
minu reki en Lottie og Jack. Og eftir
þvi sem við mannna urðum samrýnd-
ari, hændust þau saman i eins konar
„stjórnarandstöðu" Lottie og Jaek
Þetta þroskaði mig snemma, held ég,
en ég fór á mis við eiginlega bernsku.
Ég held að ég hafi eltki verið nema
finnn ára þegar ég varð eins konar
staðgengill móður minnar. Ég annað-
ist uppeldi Lottie og Jacks af mestu
kostgæfni. Ég var alltaf að hugsa
um að þau óhreinkuðu sig ekki og rifu
fötin sín, þegar þau voru að leika
sér á götunni, og ekki get ég talið
þau skiptin, sem ég rak þau inn og
þvoði af þeim mestu óhreinindin.
SNEMMA BYRJAÐ.
Skönnnu eftir að pabbi dó afréð
mamma að leigja eitt herbergið. Það
var rúmt um okkur þvi að húsið var
stórt. Þessi ákvörðun varð orsök
til einna merkustu tímamótanna í lífi
minu. Maðurinn sem leigði herbergið
var nefnilega leildlstarráðunautur hjá
leikfélaginu „The Cummings Stock
Company“.
Einn daginn, eittiivað hálfum mán-
uði eftir að hann kom, spurði hann
mömmu hvort hann mætti tala við
hana.
— Frú Smith, byrjaði hann. — Þér
hafið líklega séð i blöðunum að ég
er að setja á svið leikrit, sem heitir
„Silfurkonungurinn".
Mamma hafði séð það.
— Gætuð þér hugsað yður að lofa
telpunuin yðar tveimur að taka þátt
i einni sýningunni, sem gerist í barna-
skóla?
— Þvi miður, sagði maninia, — ég
leyfi aldrei að tvær saklausar telp-
urnar mínar umgangist leikkonur
sem reykja.
—- Ég virði sjónarmið yðar, frú
Smith, sagði maðurinn, en viljið þér
gera mér ofurlítinn greiða áður en
þér þvertakið fyrir þetta. Komið þér
að tjaldabaki í kvöld og heimsækið
okkur. Ég fullvissa yður um, að leik-
arar eru ekki öðru visi en annað fólk.
Þeir eru góðir og vondir eða mitt á
milli, alveg eins og aðrir.
Mamma hætti sér að tjaldabaki og
leikararnir munu liafa liagað sér
þannig að hún hneykslaðist ekki. Af-
leiðingin varð að minnsta kosti sú,
að við Lottie lékum okkar frumhlut-
verk í „Silfurkonunginum“. Og ]iað
varð ekki síðasta leiksýning okkar.
Eftir þetta varð lítill tími til venju-
legrar skólagöngu.
Þegar Smithfjölskyldan hóf sitt
endalausa flökkulíf, keypti mamma
bækur og kenndi okkur. Hún Iiafði
sjálf verið í mjög góðum klaustur-
skóla.
„Silfurkonungurinn" varð hvað
mig snerti upphaf að mörgum smá-
hlutverkum í leikfélagi sem liét
Valentine Company. Eitt hlutverkið
var Eva i „Kofi Tómasar frænda“,
en það.síðasta var talsvert stórt hlut-
verk í „Litli rauði skólinn". Þessi
sýning varð til þess að ég lagði út
á nýja ævileið. Höfundur leiksins,
Hal Reid, hafði komið til Toronto
til þess að stjórna sýningunni, og
hann réð alla Smithfjölskylduna til
þess að aðstoða í sama leik á Broad-
way í New York. Hann sagðist skyldu
gera okkur orð þegar við ættum að
koma til New York. Mamma seldi
húsgögnin okkar og bjó allt undir
ferðina.
Svo leið september og október en
ekkert heyrðist frá Reid. Síðar frétt-
um við að liann hefði selt leikritið
leikhússtjóra í New York. Líklega
hafði hann gleymt þvi sem hann lof-
aði okkur.
„Litli rauði skólinn" var siðar sS'nd-
ui af umferðaleikfélagi með lítilli
fallegri stúlku, sem hét Lillian Gish
i mínu hutverki. Hún varð heimsfræg
siðar. Hún ferðaðist í skjóli leikkonu,
sem móðir Lillian þekkti. Þegar þessi
leikkona varð veik og gat ekki haldið
áfram leikferðinni, var Lillian sagt
upp líka. Þetta gerðist í Buffalo, sem
cr skammt frá Kanadalandamærun-
um. En einhver hefir munað eftir
okkur, því að nú fékk mamma skeyti:
„Við viljum ráða Gladys — aðeins
Gladys." En mamma svaraði um hæl:
„Ef þið viljið fá Gladys verðið þið
að taka Lottie, Jack og mömmu þeirra
líka.“
Leikfélagið hlýtur að hafa verið í
vandræðum, því að við vorum ráðin
öll, fyrir fjörutíu dollara á viku sam-
tals. Af þessari upphæð gat mamma
sparað svo mikið að hún gat keypt
sér „Ameríkukoffort“, sem öllum
leikurum þótti kjörgripur í þá daga.
Teningunum var kastað og mamma
var nú staðráðin i að fjölskyldan
héldi áfram á leiklistarbrautinni. Við
lékum á nýjum stað á hverjum degi,
og fikruðum okkur áfram frá Buffalo
til New York. Þar leigðum við hús-
næði í litlu matölshsiú,, u SESE ES
næði i litlu matsöluhúsi, sem leikarar
ERFIÐLEIKAR.
Vitanlega var gild ástæða til þess
að við settumst að í New York: Sú
að fá atvinnu á Broadway. Og næstu
árin var það ríkur þreytandi þáttur
i lífi Smithfjölskyldunnar að rápa
milli leikhúsanna og spyrja eftir at-
Framhald á bls. 37.