Fálkinn - 21.03.1962, Blaðsíða 12

SMASAGA EFTIR GERALD KERSH
Þó að herra Elwes ætti kaldan kjallara, troðfullan af hverskyns hnossgæti
í kyrnum og tunnum, er hann gat valið um, til drykkjar, kaus hann þó að
geyma úrvalsbirgðir vína og vínanda í lokuðum hornskáp, sem hann haíði
engan lykil að. Þetta var heldur óásjálegt húsgagn úr elligulum rauðviði,
á lélegum lömum, sem hægt var að brjóta með einu olnbogaskoti. Lásinn
var hann vanur að opna með matkvísl. Þetta var bara smellulás, sem lok-
aðist ef ýtt var ögn við honum.
„Mér finnst ég njóta þess betur, að fá mér eitt glas af einhverju, með
þessum hætti,“ sagði hann einhverju sinni við mig. ,,Og hafi maður ánægju
af víni, verður manni líka gott af því. Það er svona, þegar ímyndunaraflið
orkar á, þá er allt í lagi.“
„Þér eruð heimspekingur, herra Elwes,“ sagði ég.
,,Ég hefi stundum orðið að vera það,“ svaraði hann, „því ég hefi verið
undir aðra gefinn, upp undir fimmtíu ár. Já, ég hef oft verið eins og milli
steins og sleggju, allt frá því að vera uppþvottastrákur, og þangað til ég
fékk kjallaravarðarstöðuna. Og takið eftir því, að þó var ég æfinlega mesti
afturúrkreistingur.
Það brá fyrir slægð í hornauganu, sem hann gaut til mín. „Ég bara spyr,
gætuð þér hugsað yður mig sem fullkominn kjallaravörð í fyrirmannshöll?“
Þetta var ekki spurning, það var prófraun. Ekki gat ég svarað já eða nei
án þess að verða mér til minnkunar, svo ég sagði: „Kjallarameistarar mega
nú heita undir lok liðnir. Fæstir hafa efni á því að hafa þá, og þeir sem
geta það, kæra sig ekki um það. Hugmynd þá, er maður á borð við mig,
gerir sér um kjallaravörð, hefur hann úr gömlum gamansögum. Hann er
feitur og búlduleitur, dulúðugur og hátíðlegur,
laumulegur og loðmæltur. Nú eruð þér ekki vitund
svipaður svona manni.“
„Ég dáist að skrúðmælgi yðar,“ mælti herra
Elwes. „Og mér þætti vænt um að heyra álit yðar
á vissri tegund af sextíu ára gömlum Skota, sem
ég skal gefa yður glas af, ef ég get opnað hérna
hurðina. --------En hverju er ég þá líkur, herra
minn?“
Hverju, ja, það var nú svo. Átti ég að segja upp
í opið geðið á honum, að eiginlega væri hann engu
líkur? Hann virrtist svo lítill fyrir mann að sjá,
að naumast hefði nokkur klæðskeri haft tök á að
sauma honum nógu þrönga treyju. Hann var skel þunnur, augnalokin
í böggli og áberandi staðir á andliti hans líkari bókfelli með blýantsstrikum
en hrukkóttu mannsandliti. Jafnvel nef hans, sem var nákvæmlega þrí-
hyrnt, líktist frekar brotinni og beyglaðri pappírsskutlu.
Gat ég sagt, að einhvern veginn minnti hann mig á mörg bindi af mygluð-
um skjölum, sem öll væru merkt LEYNDARMÁL, og engum til gagns nema
grúskurum í gamalli sagnfræði?
Hégómagirnd mannsins var að koma mér í vandræði, svo ég sagði: „Þér
minnið mig á einhvern í brezka utanríkisráðuneytinu, nema þér eruð snar-
ari í snúningum." Hann brosti í kampinn, breitt og jólasveinslega.
Því næst rétti hann mér glas og mælti um leið: „Þér skuluð ekki þynna
það, heldur sötra það óblandað. Það er ekki til í heiminum nema svo sem
tólf flöskur af þessu. Það er af einkabirgðum Anguish lávarðar. Hann hefði
fremur viljað missa sitt eigið hjartablóð, en þetta vín. Þó fékk ég sex lcassa
úr hans hendi. Yðar heillaskál, herra minn.
Já, ég var þjónn í nærri því hálfa öld. beið eftir uppfyllingu minna hjartans
vona, og lagði peninga fyrir, til þess að geta eignast hlýlegt og heiðarlegt
gistihús, eins og þetta hérna.“
Ef bergmál gullbjöllu bæri blóm og ilm, hefði ég notið hans nú. „Upp-
fylling hjartans óska yðar!“ endurtók ég og leit í kringum mig á þægindin
1 þessari hlýlegu, gömlu setustofu. „Já þér eruð hamingjuhrólfur, herra
Elwens, að yera húsbóndi og leyfishafi í litlu veitingahúsi eins og Múrara-
greinin er.“ „Ekki veitingahús, herra — gistihús,“ leiðrétti hann hátíðlega
eins og barnakennari. „Og aldrei er það kallað sínu rétta nafni, Múrararnir!
FALKINN
...... .. j