Fálkinn - 30.05.1966, Blaðsíða 24

BRENNIMERKT BRENNIMERKT BRENNIMERKT BRENNIMERKT
manst að það voru teknar rönt-
genmyndir aí mér.
— Ég man það, sagði Sten-
íeldt. Ég skrifaði sjálfur tilvís-
unina. Þetta er töluvert and-
kannalegt fyrir mig. Þegar þú
komst í annað skipti sagði ég
þér að ek-kert grunsamiegt hefði
fundizt á myndunum. En það
voru orð Hoffmanns sem ég
hélt fram. Sjálfur fékk ég aldrei
tækifæri til að gera neinar at-
huganir. Ég veit ekki hvort ég
gerði þér þetta ljóst.
— Jú, þú færðir mér skiia-
boðin sem kveðju frá doktor
Hoffmann.
— Hvað sagði hann svo?
— Hann taidi mig á að koma
til sjúkrahússins, og þangað fór
ég klukkan átta í morgun. Hún
dreypti á teinu áður en hún hélt
áfram: Hann hafði hengt mynd-
irnar upp á skápinn með ljósa-
pípunum í. Síðan talaði hann
heilmikið sem ég man varla
eftir, vegna þess að þá var ég
farin að verða hrædd um að eitt-
hvað alvarlegt hlyti að vera að
mér. „Þaö eru einhverjir sam-
gróningar hérna, sem mér lízt
ekki á," sagði hann. Hann hélt
ekki að það væri aivariegt, en
hann viidi ekki eiga neitt á
hættu heldur. Það voru hans
óbreyttu orð. Hann ráðlagði ná-
kvæma rannsókn og uppskurð.
— Hverju svaraðir þú?
— Ég tók enga ákvörðun,
sagði hún. Ég varð skeifingu
lostin.
Hún stóð upp og gekk út að
glugganum. Þar stóð hún lengi
og horfði niður á götuna. Allt í
einu sagði hún: — Lars, getur
verið að ég sé með krabbamein?
Lars Stenfeldt kveikti sér í
sígarettu áður en hann svaraði:
— Það held ég ekki. En sem
læknir verð ég að hafa vaðið
fyrir neðan mig og segja að
ekkert sé útilokað en mögulegt
að ráða bót á flestu.
Hún hætti að standa við glugg-
ann og settist hjá honum á legu-
bekkinn.
— Ég ætti kannski að fá mér
sigarettu, sagði hún við sjálfa
sig.
Hann setti sigarettu milli vara
hennar og kveikti í íyrir hana.
Hún virtist óvön að reykja.
— Hvað á ég að gera? sagði
hún.
Svar hans kom henni til að
hverfa enn lengra inn í ullar-
sloppinn.
— Þú átt að segja mér í hvaða
erindum þú komst til okkar á
sjúkrahúsið í fyrsta skiptið,
sagði hann. Hoffmann hefur ekk-
ert sagt mér, og sjálf hefurðu
þagað vandlega um það.
Grete Rosenberg lét aftur aug-
un. Hann virtist svo byrstur —
það var háskólamaðurinn —
læknirinn, sem talaði við hana.
Ef hún segði honum nú allt
af létta. Segði honum, ekki að-
eins um þrautirnar, heldur einn-
ig hvenær köstin ættu sér venju-
lega stað: nokkrum klukku-
stundum eftir að hún yrði ást-
hrifin af karlmanni. Setjum nú
svo að hann segði henni að
fyrsta skrefið til úrbóta fyrir
haná væri að fá sér elskhuga?
Myndi hún þá geta sagt honum,
að sérhver slík tilrauri væri fyrir-
fram dauðadæmd vegna þess að
einhver meinloka hjá henni
gerði það að verkum að hún
yrði utan við sig af skelfingu
óðara og karlmaður snerti við
henni?
Nei, hún gæti ekki leitt hann
i allan sannleikann. Hann var
henni of mikils virði. Lars Sten-
feldt. Hún vildi ekki að hann
yrði henni doktor Stenfeldt.
Hún viðurkenndi fyrir sjálíri
sér að ef til vill væri þetta barna-
skapur. En þetta var nú einu
sinni svona.
— Fæ ég ekkert að vita? sagði
hann í umkvörtunartón.
— Þú getur spurt mig, þá
veitist mér það ekki eins erfitt.
— Hefurðu verki í kviðarhol-
inu? spurði hann, og rödd hans
varð myndug.
— Já.
— Eru það stöðugir verkir
eða koma þeir aðeins við og við?
— Yfirleitt finn ég ekkert til.
En stundum fæ ég mikil verkja-
köst.
Kuldalegt viðmót læknisins
féll allt í einu af honum og hann
andvarpaði.
— Nei, Grete, það er ekki til
neins. Þú vilt ekki segja frá, og
ég vil ekki neyða þig til neins.
— Ég hef ör eftir uppskurð
á maganum, sagði hún.
— Botnlangaskurður? sagði
hann og stóð upp.
-— Ég veit ekki hvað það var.
Ég hef haft það síðan ég var á
sjúkrahúsinu í fangabúðunum.
Hann gekk að glugganum og
leit út.
— Þú ert orðin tuttugu og
sex ára. Þú losnaðir úr fanga-
búðunum snemma veturs 1945.
Að réttu lagi ættirðu að geta
munað eftir dvöl þinni á sjúkra-
húsinu. En þú hefur bælt það
timabil mjög rækilega niður I
undirvitund þína. Hefurðu enga
hugmynd um hvers vegna þú og
móðir þín voruð sendar til
sjúkrahússins?
— Nei, sagði hún úrræðalaus.
Þú spurðir þess sama í Kaup-
mannahöfn. Ég veit það ekki.
Ég veit aðeins að mamma virt-
ist ekki veik þegar við fórum
þangað — ef hægt er að segja
að manneskja sé heilbrigð, sem
er svo tærð af hungri að hún
getur varla gengið upprétt.
Eftir því sem ég man bezt var
ég heldur ekkert veik. En ég
man eftir nokkrum orðum, sem
mamma sagði einu sinni. Eitt-
hvað um að, það gerir ekkert til
þótt ég sé veik ef aðeins þú
færð að lifa, Grete!
— Og þú fékkst þetta ör þar
á sjúkrahúsinu? spurði hann til-
finningalaust og snöggt eins og
hann vildi hindra hana í að láta
endurminningarnar ná tökum á
sér.
— Já. Mamma dó og ég varð
kyrr á sjúkrahúsinu. Einn dag-
inn sagði einhver — ég veit ekki
hvort það var læknir eða hjúkr-
unarkona — að ég væri líka
veik. Ég var látin inn í her-
bergi. Eftir það veit ég ekkert
hvað gerðist. Ég býst við að ég
hafi verið svæfð, en bæði það
sem gerðist fyrir svæfinguna og
löngu eftir það, er algerlega
þurrkað burt úr minni mínu.
Þegar ég var send aftur til búð-
anna, var ég með langt, rautt
ör á maganum. Það var allt og
sumt.
— Það er allnokkuð, sagði
Lars Stenfeldt stundarhátt.
Hann lokaði augunum, dró
andann djúpt og reyndi að hugsa
ekki um hið versta. Svo sneri
hann sér að henni: — Grete,
láttu Hoffmann bíða eftir svari.
Ef hann gerir vart við sig aftur
þá afsakaðu þig með hverju sem
er. Segðu að þú hafir ekki leng-
ur neina verki. Segðu hvað sem
er, en reyndu um fram allt að
forðast hann.
— Hvers vegna?
— Ekki af neinu sérstöku. Ég
skal sjálfur líta á röntgenmynd-
irnar.
Hún fylgdi honum til dyra og
nú óskaði hún þess að hann
brosti við henni, kyssti hana ef
til vill áður en hann færi. En
hann virtist eins fjarhuga og
hann væri i öðrum heimi.
— Nú skalt þú ekki ganga á
glóðum af sifelldri hræðslu,
sagði hann uppörvandi.
Lars Stenfeldt ók rakleitt til
sjúkrahússins og hélt til deildar
sinnar. Gangarnir voru hljóðir
og kyrrlátir á þessum tíma
kvölds. Vökukonan var nýbúin
að fara stofugang. Næturþjón-
ustan var að búa til kaffi í búr-
inu.
Hann gekk inn á lækninga-
stofuna og opnaði skúffuna með
sjúklingaspjaldskránni. O — P —
Q — R... Þarna var Rádberg
og Rudolfson og Rudberg og
öll möguleg nöfn, sem byrjuðu
á R.
En ekkert spjald fannst með
nafni Grete Rosenberg.
Það hafði verið til. Hann sem
hafði skrifað það sjálfur og sett
það í spjaldskrána daginn sem
hann sá Grete I fyrsta skipti
þegar leið yfir hana inni hjá
Hoffmann og hann hafði hliðr-
að sér hjá að hafa nein frekari
afskipti af henni. En hvar var
það núna? Og hvar voru rönt-
genmyndirnar?
Hann gekk niður í röntgen-
deildina og tókst eftir nokkra
stund að finna lækni þann sem
var á vakt og gat hleypt hon-
um inn í filmusafnið. Eiginlega
vakti það alís ekki undrun hans,
að nafnspjald hennar var hvergi
að finna í listanum. En hann
mundi greinilega dagsetninguna
sem myndirnar voru teknar og
leitaði í þeirri viku. Filmurnar
voru ekki til í safninu.
Hoffmann hafði auðvitað tek-
ið þær er hann hóf rannsóknir
sínar að nýju. Ekkert var eðli-
legra. En það var ekki eðlilegt
að nafnspjaldið skyldi hverfa um
leið og það var heldur ekki eðli-
legt að sjúklingur væri tekinri
út úr spjaldskránni úppi á lækn-
ingastofunni fyrr en ár væri lið-
ið.
Vika leið. Stenfeldt hafði ekki
aftur samband við Grete. Hann
vildi ekki vekja henni óróa með
því að segja henni að bæði mynd-
irnar og spjaldskrárkortin væru
algerlega horfin. Slíkar upplýs-
ingar yrðu óumflýjanlega • til
þess að hún færi að brjóta heii-
ann um Hoffmann og allt sem
honum viðkom og þar sem henni
var það greinilega þvert um geð,
afréð Stenfeldt að segja ekkert
fyrst um sinn.
1 næstu viku gerðust tveir
einkennilegir atburðir. Fyrst
kom bréf frá Fraenkel ljósmynd-
ara í Garmisch. Hann kvað sér
þykja mjög leitt að geta ekki
afgreitt umbeðna ljósmynd. En
fáum dögum áður en hann fékk
pöntun Stenfeldts, hefði hann
fengið heimsókn af ættfræðingi,
sem keypt hefði mikinn hluta af
filmusafni Fraenkels fyrir álit-
lega fjárhæð. En kaupin gátu
því aðeins átt sér stað að ætt-
fræðingurinn fengi sjálfar film-
urnar, og enda þótt það bryti i
bága við reglur Fraenkels hafði
hann sagt við sjálfan sig að
reiðufé væri betra en tuttugu
og fimm ára gamlar filmur, sem
sennilega kæmu aldrei að notum.
Stenfeldt lagði bréfið neðst 1
skrifborðsskúffuna og andvarp-
aði. Hefði hann verið fæddur
spoi-hundur myndi hann nú hafa
ráðizt að Fraenkel og komizt að
því hver þessi ættfræðingur var.
En hann fann ekki hina réttu
hrifningarglóð yfir þessu sjálf-
skipaða leynilögreglustarfi sinu.
Honum hraus hálfgert hugur við
að róta i þráðum, sem allir voru
rammflæktir og ekki var unrit
að fá heildarsýn yfir. Og innst
inni var hann hræddur við þær
24 FÁLKINN