Fálkinn - 30.05.1966, Blaðsíða 38

• Staidrað
Framh. at bls. 11.
átti bú inn á Bústöðum; þar
tóku þeir allt það þar var, en
vildu drepa börnin, en þó varð
ekki af því. Þá Danska áKirkju-
bóli dysjuðu þeir fyrir norðan
garð; tveir af þeim hétu Sefrín-
ar: Sefrín Kock og Sefrín Ama;
en strax þegar húmaði gengu
báðir aptur; þeir tóku það ráð,
sem þá höfðu slegið, að þeir
hjuggu af þeim öllum höfuðin
og stungu nefi þeirra (með
leyfi að segja) til saurbæjar,
en sú svivirðing gramdist
kóngsvaldinu mest, að vori, þá
Danskir komu út.“
• Undralyfið
Framh. af bls. 13.
leikar, sjálfumglaðir mjög og
telji sig fulltrúa framtíðarinn-
ar í nútímanum. Verið geti að
langvinn notkun lyfjanna hafi
áhrif á heila, taugakerfi og
kirtlastarfsemi, svo að þeir
verði aðrir menn — eins konar
umskiptingar, að því er virðist.
IFIF (ef skammstöfunin er
þýdd þá er hún ef-ef) hefur
haft alls konar starfsemi með
höndum. M. a. hefur það gert
„tilraunir með yfir-persónulegt
mannlíf" það kom sér upp eins
konar nýlendu í Mexíkó, en
reyndist þar ekki velkomið, og
til stóð fyrir nokkru (hef ekki
haft ástæður til að fá af því
fréttir) að koma upp nýlendu
á óbyggðri eyju í Karabiska
hafinu. Meðal þeirra sem voru
í hópnum í Mexíkó voru kaup-
sýslumenn, kennari, einkaritari
rabbí, lyfjafræðingur, ritstjóri,
sálfræðingur, leikkona og sál-
sýkisfræðingur sem hafði stað-
ið fyrir athugunum á LSD-
lækningum drykkjusjúklinga.
Hinn síðast nefndi segir að
þetta samfélag hafi haft á sér
undarlega sérstæðan blæ. Þar
virtist það ótvírætt gilda að
taka hvem mann eins og hann
er, án tortryggni og mótþróa.
Þarna virtust menn hvíldir og
hreinskiptnir, sagði hann. Hann
segist telja að Leary og Alpert
séu að koma sér upp merki-
legum aðferðum, en hann er
þeim ósammála um að láta eigi
hvern sem vill fá LSD. Það sé
að leika sér með hættuna.
Dr. Sidney Cohen segir að
líkur séu til að áhrifin verði
unaðsleg ef maður er vel fyrir
kallaður, hugsi fagurt og sé {
kyrru kapi. Én stundum eru
þau ekki þannig. Stundum
koma fram sams konar ein-
kenni og í geðklofa. í slíkum
tilfellum hafa menn stundum
verið teknir á geðveikrahæli,
og einn sálfræðingur segir að
ef þeir séu þá meðhöndlaðir
sem venjulegir geðsjúklingar
þá geti svo farið að þeir verði
það u>pp frá því. En ráðið til
að koma í veg fyrir slíkt óþapp
sé einfalt. Það eigi bara að
gefa þeim róandi lyf og láta
þá fara heim næsta dag.
í LSD-túr er áberandi hve
minni um liðna reynslu skerp-
ist feiknarlega, en minni á
þurrum romsum eins og tölum
og bókstöfum virðist heldur
sljóvgast. Maðurinn virðist í
sumum tilfellum örvast til
frumlegrar sköpunar, en þó
getur það brugðizt með öllu.
Listamenn sem tilraun var gerð
með í þessu sambandi misstu
áhuga á list sinni. Þeir sögðust
ekki kæra sig neitt um slíkt,
þeir vildu bara „horfa og
finna“.
LSD kemur með þá tilfinn-
ingu í sumum tilfellum að menn
séu að byrja að þekkja sjálfa
sig. En líka það getur brugðizt
eins og annað. Cary Grant sagði
eftir að hann hafði verið látinn
taka LSD að nú fyrst þekkti
hann sjálfan sig, en áður hefði
hann ekkert þekkt sjálfan sig
og hvernig hefði hann þá getað
þekkt annað fólk? „Nú get ég
veitt konu ást“ sagði hann. En
því miður reyndist þetta víst
ekki nægilega haldgóð sjálfs-
þekking, því að nokkru seinna
sótti kona hans um skilnað.
Á hinn bóginn eru mörg
dæmi um það að með LSD hef-
ur verið unnt að leysa upp
komplexa og fólk fengið alveg
nýjan skilning á sjálfu sér og
lífinu.
En merkilegastur finnst mörg-
um hinn trúarlegi og myst-
íski blær sem oft er yfir LSD-
áhrifum, einkum þegar um er
að ræða gegna menn. Þau
verða þá oft ekki neinu öðru
lík en því sem kallað er Nirv-
ana eða guðsríki, þar sem allir
múrar milli manna hrynja, og
lífið skynjast sem eining.
Amerískur sálfræðingur að
nafni William James athugaði
áhrif ofskynjunarlyfja seint á
síðustu öld. Um árþúsundir
hafa menn í ýmsum löndum
neytt þessara efna til þess að
komast nær guðum sínum eða
veruleika tilverunnar. Slík lyf
voru þekkt í Indlandi og
Persíu, og slík lyf voru líka
þekkt í Mexíkó og víðar. En
áhugi nútímamanna vaknaði
varla fyrr en fyrir 10—20 ár-
um. Og nú eru þessi lyf eitt
af því sem ógnar viðurtekinni
röð og reglu hlutanna. Við vit-
um ekki lengur hvað er hin
rétta mannlega vitund. Erum
við eins og fólk á að vera eða
er betra að hafa okkur einhvern
veginn öðruvísi? Og hver á að
segja hvað er rétt og hvað ekki
rétt, gott og hvað ekki gott?
Flestir munu þó sammála að
bezt sé að fara sér hægt. Við
vitum hvað við höfum en ekki
hvað við hreppum, ekki satt?
Yogar og mystíker hafa löng-
verið á því að vitund
mannsins sé unnt að breyta, en
það sé bezt að hver og einn
vinni fyrir þeirri breytingu
með sjálfsrækt og viðleitni.
Nirvana verði varla dælt inn
í menn með sprautum, ef ekk-
ert komi til annað en það sem
er í sprautunni.
— S. H.
• Kynlaust kyn
Framhald af bls. 16.
stórri ljósrauðri peysu, en það
sem við sjáum er reglulegt
augnayndi, allt í bláum og
björtum litum eins og mynd
eftir Renoir. En pilturinn and-
spænis henni dansar að því er
virðist aðeins fyrir sjálfan sig,
eins og blá augu og kvenlegur
þokki sé ekki til. Það er engin
leið að sjá, hver tvistar á móti
hverjum, enda skiptir það ekki
máli, slíkt heyrir fortíðinni til.
Hér er tvistað vegna tvistsins
— Samtvist, Samkyn, — ekkert
lengur sem heitir danspör. All-
ir dansa við alla og þar af leið-
andi enginn við neinn. Hér er
mannveran alein í fjeldanum.
Og það var þessi einmana-
leiki, þessi kaldi vonlausi ein-
stæðingsskapur, sem mér
fannst höfuðeinkenni þessarar
nýju kynlausu kynslóðar, sem
ég heimsótti í kjöllurum París-
ar.
• Ramtsókit
Framh. af bls. 17.
arins Kapaho mörgum klukku-
stundum áður en gosið varð,
en það kom út um fjallshlíð-
ina, en ekki upp um tindinn.
T. A. Jagger, sem í mörg ár
veitti rannsóknarstöðinni á
Hawaii forstöðu, sagði fyrir
um gos í Mauna Loa árið 1935.
Eftir stöðugt gos í heilan mán-
uð var hraunveggurinn farinn
að nálgast hafnarbæinn Hiló'j
með hálfs annars kílómetra
hraða á klukkustund.
Jagger hafði samband við
hernaðaryfirvöldin. Skurn hafði|
myndazt á tindi og hlíðum-
fjallsins, sem orsakaði það að
hitinn hélzt undir henni. Jagger
vildi láta sprengja skurnina og|
fjórum dögum síðar fóru tíu
sprengjuflugvélar til árása. Þá
voru sprengjurnar ekki eins;
stórar og nú. Hver flugvél.
flutti aðeins tvær 250 kílóa
sprengjur, en þær hittu hins
vegar vel í mark í hraun-
strauminn uppi í fjallshlíðinni.
Sprengjurnar stífluðu streym-
ið og opnuðu gíginn, þannig;
að hraunmassinn storknaði
alveg niður í svelginn. Sama
kvöld stöðvaðist hraunveggur-
inn, sem ógnaði hafnarbænum.
Sums staðar eru stórvirkar'
jarðýtur látnar hauga upp jarð-
vegi, til að beina hraun-
straumnum frá þéttbýli og
ræktuðu landi. Þorpsbúar á
Jövu hafa fyrir löngu tileink-
að sér slíka aðferð"til að verj-
ast hraunstraumi.
FALKINN