Vikan - 24.01.1963, Síða 49
ar hann kom inn í borðstofuna.
Súsanna Cardwell leit snöggt á
hann, svo beindi hún athygli sinni
að Rut. Þegar Hugo sagði:
„Ha? Hvað stendur til?“ gaf hún
honum olnbogaskot í síðuna, og
hann þagnaði hlýðinn.
Þegar Poirot hafði lokið morgun-
verðinum, reis hann á fætur og
gekk til dyranna. Þar sneri hann
sér við og dró stórt fornlegt úr upp
úr vasanum.
„Klukkuna vantar fimm mínútur
í tíu. Eftir fimm mínútur í skrif-
stofunni.“
Poirot litaðist um. Hringur af
forvitnum andlitum starði á hann
á móti. Hann sá, að allri voru mætt-
ir, að einni undantekinni, og í sömu
andrá kom þessi eina svífandi inn
í herbergið. Frú Chevenix-Gore
gekk inn mjúkum, svífandi skrefum.
Hún var veikluleg og raunamædd
á svip.
Poirot dró fram hægindastól
handa henni og hún tók sér sæti.
Hún leit upp á brotna spegilinn,
það fór hrollur um hana og hún
sneri stólnum svolítið til.
„Gervase er hérna ennþá,“ mælti
hún í sannfæringarróm. „Veslings
Gervase ... Bráðum verður hann
frjáls.“
Poirot ræskti sig og tók til máls:
„Ég hef beðið ykkur öll að koma
hingað, til þess að fá að heyra stað-
reyndirnar um sjálfsmorð hr. Ger-
vase.“
„Það voru forlögin," sagði frú
Chevenix-Gore. „Gervase var sterk-
ur, en forlög hans voru sterkari.“
Bury ofursti gekk örlítið fram.
„Vanda — væna mín.“
Hún leit upp og brosti til hans,
og rétti svo fram höndina. Hann tók
hana í lófa sinn. „Þú ert svo róandi,
Ned,“ sagði hún blíðlega.
Rut mælti hvasst:
„Er það svo að skilja, hr. Poirot,
að þér hafið með fullri vissu kom-
izt að ástæðunni fyrir sjálfsmorði
föður míns?“
Poirot hristi höfuðið.
„Nei, frú.“
„Til hvers er þá allt þetta til-
stand?“
Poirot mælti rólega:
„Ég veit ekki ástæðuna fyrir
sjálfsmorði hr. Gervase Chevenix-
Gore, vegna þess að hr. Gervase
Chevenix-Gore framdi ekki sjálfs-
morð. Hann fyrirfór sér ekki. Hann
var myrtur ...“
„Myrtur?" endurtóku nokkrar
raddir. Fólkið horfði á Poirot furðu
lostið. Frú Chevenix-Gore leit upp
og sagði: „Myrtur? Nei, nei! og
hristi höfuðið blíðlega.
„Myrtur, sögðuð þér?“ Það var
Hugo, sem nú talaði. „Óhugsandi.
Það var enginn í herberginu, þegar
við brutum upp hurðina. Glugginn
var lokaður. Dyrnar voru læstar
að innanverðu, og lykillinn í vasa
frænda míns. Hvernig átti að vera
hægt að myrða hann?“
„Samt sem áður var hann myrtur.“
„Og morðinginn skriðið út um
skráargatið, býst ég við,“ sagði Bury
ofursti vantrúaður. „Eða svifið upp
um reykháfinn?“
„Morðinginn," mælti Poirot, „fór
út um gluggann. Ég skal sýna ykk-
Ur hvernig."
Hann endurtók sömu aðferð við
gluggann og áður.
„Sjáið þið til,“ mælti hann. „Þann-
ig var farið að því! Frá fyrstu byrj-
Un taldi ég það mjög ólíklegt, að
hr. Gervase hefði framið sjálfsmorð.
Hann var haldinn sjálfsdýrkun á
háu stigi, og slíkir menn fyrirfara
sér ekki.
„Og svo kom fleira til! Að því
er virtist, hafði hr. Gervase rétt
fyrir dauða sinn, setzt við skrifborð
sitt, hripað orðið „Afsakið“ á papp-
írsblað, og því næst skotið sig. Én
áður en hann framkvæmdi hið síð-
asttalda hafði hann, af einhverri
ástæðu, snúið stólnum þannig, að
hann sneri hliðinni að skrifborð-
inu. Hvers vegna? Einhver ástæða
hlýtur að vera til þess. Það tók
að renna upp fyrir mér Ijós, þegar
ég fann ofurlitla flís úr spegli
hanga fasta við fótinn á þungri eir-
styttu ...
„Ég spurði sjálfan mig, hvernig
flís úr brotnum spegli gæti verið
þangað komin? — og svarið kom
af sjálfu sér. Spegillinn hafði verið
brotinn, ekki af byssukúlu, heldur
af höggi með þungri eirstyttu. Þessi
spegill hafði verið brotinn með
vilja.
„En hvers vegna? Ég gekk aftur
að skrifborðinu. Já, nú sá ég það.
Enginn sjálfsmorðingi mundi snúa
stólnum, halla sér út yfir bríkina
og skjóta sig síðan. Þessu hafði öllu
verið þannig fyrirkomið á eftir, til
þess að það líktist sjálfsmorði. Það
var tilbúið!
„Og nú kem ég að mjög mikilvægu
atriði. Framburði ungfrú Cardwell.
Ungfrú Cardwell sagði, að hún hefði
hraðað sér niður í gærkvöldi af því
að hún hélt, að búið væri að hringja
í annað sinn. Það er að segja, hún
hélt sig hafa heyrt fyrri hringing-
una.
„Og takið nú eftir. Ef hr. Gervase
hefði setið við skrifborðið, þegar
hann var skotinn, hvert hefði kúlan
þá farið? Þá hefði hún farið beina
leið í gegnum dyrnar, ef þær voru
opnar og að lokum lent í bjöllunni!
„Þið sjáið nú, hve mikilvægur
framburður ungfrú Cardwell var.
Enginn annar hafði heyrt þessa
fyrri hringingu, en herbergi hennar
er beint fyrir ofan þetta, og hún
hafði því bezta aðstöðu til þess að
heyra hana. Minnizt þess að hún
var aðeins einn einasti tónn.
„Það gat alls ekki komið til greina,
að hr. Gervase hefði skotið sig sjálf-
ur. Dauður maður getur ekki risið
á fætur, lokað hurðinni, læst henni
og komið sér síðan fyrir í hæfilega
stellingu! Einhver annar hlaut að
vera við það riðinn, og þess vegna
var það ekki sjálfsmorð, heldur
morð. Einhver, sem átti greiðan að-
gang að hr. Gervase, stóð við hlið
hans og ræddi við hann. Ef til vill
var hr. Gervase í óða önn að skrifa.
Morðinginn heldur byssunni að
höfði hans, hægra megin, og hleyp-
ir af. Verknaðinum er lokið! Nú
fljótt til starfa! Morðinginn setur
upp hanzka. Dyrunum er læst, lykl-
inum stungið í vasa hr. Gervase.
En ef svo skyldi nú hafa farið, að
einhver hefði heyrt í bjöllunni? Þá
mundi sjást af því, að dyrnar hefðu
verið opnar, en ekki lokaðar, þegar
skotinu var hleypt af. Þess vegna
var stólnum snúið, líkið lagfært,
fingrum hins dána þrýst á byssuna
og spegillinn brotinn viljandi. Því
næst fer morðinginn út um glugg-
ann, slær á hann svo að hann læsist,
stígur ekki út á grasið, heldur út
í blómabeðið, því að þar má afmá
fótsporin á eftir, gengur síðan fyrir
húshornið og inn um dagstofuglugg-
ann.“
Hann þagnaði snöggvast og bætti
svo við:
„Það var aðeins ein pcrsóna, sem
var úti í garðinum, þegar skotinu
var hleypt af. Og sú sama persóna
skildi eftir fótspor sín í blómabeff-
inu og fingraför sín utan á glugg-
anum.“
Hann gekk að Rut.
„Og ástæðan til morðsins var til,
var ekki svo? Faðir yðar hafði kom-
izt að því, að þér. höfðuð gifzt á
laun. Hann hafði í hyggju að svipta
yður arfi.“
„Þetta eru ósannindi!11 Rut talaði
skýrum rómi og hæðnislegum. „Það
er ekki eitt orð satt í sögu yðar.
Þetta eru ósannindi frá upphafi til
enda!“
„Líkurnar gegn yður eru mjög
sterkar, frú. Það kann að vera, að
kviðdómurinn trúi yður. En það
getur líka verið, að hann geri það
ekki!“
„Hún mun ekki þurfa að standa
frammi fyrir kviðdómi."
Fólkið sneri sér við, furðu lostið.
Ungfrú Lingard var staðin upp.
Það var orðin mikil breyting á and-
liti Jhennar. Hún titraði öll.
„Ég skaut hann. Ég meðgeng það!
Ég hafði mínar ástæður. Ég — ég
hef beðið nú um skeið. Hr. Poirot
hefur alveg rétt fyrir sér. Ég fór
á eftir honum hingað. Ég hafði tekið
skammbyssuna úr skúffunni fyrir
nokkru síðan. Ég stóð hjá honum
og var að tala um bókina — og svo
skaut ég hann. Það var rétt eftir
klukkan átta. Kúlan hitti bjölluna.
Mér hafði alls ekki komið til hugar,
að hún gæti farjð svona þvert í
gegnum höfuðið. Ég hafði ekki tíma
til að fara út og leita að henni.
Ég læsti dyrunum og stakk lykl-
inum í vasa hans. Því næst sneri
ég stólnum, braut spegilinn og eftir
að hafa krotað ,Afsakið‘ á pappírs-
blað, fór ég út um gluggann og
lokaði honum á þann hátt, sem hr.
Poirot sýndi ykkur. Ég steig út í
blómabeðið, og afmáði fótsporin
með lítilli hrífu, sem ég hafði haft
til taks þar. Síðan gekk ég með
húsinu og inn um dagstofugluggann.
Ég hafði skilið gluggann eftir op-
inn. Ég vissi ekki að Rut hefði far-
ið út um hann. Hún hlýtur að hafa
farið með framhlið hússins, en ég
fór hins vegar með bakhliðinni. Ég
þurfti sem sé að koma hrífunni
einhvers staðar inn í geymslu. Ég
beið í dagstofunni, þangað til ég
heyrði einhvern koma niður og
Snell fara til að hringja, og þá —“
Hún leit á Poirot.
„Þér vitið ekki, hvað ég gerði
þá?“
„Jú, ég veit það. Ég fann pokann
í pappírskörfunni. Það var mjög
sniðug hugmynd hjá yður. Þér gerð-
uð eins og börnum þykir svo gam-
an að. Þér blésuð út pokann og
sprengduð hann svo. Það orsakaði
nægilegan hvell. Þér fleygðuð pok-
anum í bréfakörfuna og hröðuðuð
yður fram í forsalinn. Þér höfðuð
ákvarðað tímann, þegar sjálfsmorðið
var framið — og útvegað yður sjálfri
fjarvistarsönnun. Þér höfðuð ekki
tíma til að leita að kúlunni. Hún
hlaut að vera einhvers staðar ná-
lægt bjöllunni. Það var áríðandi,
að kúlan fyndist inni í skrifstofunni,
einhvers staðar nærri speglinum.
Ég veit ekki, hvenær yður datt í
hug, að taka blýant Burys of-
ursta •—“
„Það var einmitt þá,“ sagði ung-
(frú Lingard, „þegar við gengum inn
|úr forsalnum. Ég varð hissa að sjá
Rut í dagstofunni. Ég þóttist vita,
að hún hlyti að hafa komið úr garð-
inum inn um gluggann. Þá tók ég
eftir blýanti Burys ofursta, sem lá
á spilaborðinu. Satt að segja hélt ég,
að enginn hefði séð mig taka upp
kúluna. Ég lét hana falla hjá spegl-
inum, á meðan þér voruð að at-
huga líkið. Þegar þér fóruð að minn-
ast á þetta atriði við mig, var ég
því mjög fegin, að mér hafði dottið
blýanturinn í hug.“
„Já, það var hyggilegt. Það ruglaði
mig alveg í ríminu.“
„Ég óttaðist, að einhver mundi
heyra hið raunverulega byssuskot,
en ég vissi, að allir voru að hafa
fataskipti fyrir miðdegisverðinn, og
voru inni í sínum herbergjum lok-
uðum. Þjónustufólkið var í sínum
hluta hússins. Ungfrú Cardwell var
sú eina, sem líklegt var að heyrði
það, og sennilegast var, að hún teldi
það vera bakslag í bíl. En það, sem
hún heyrði, var í bjöllunni. Ég hélt
— ég hélt, að allt hefði gengið mis-
fellulaust ■—“
Hr. Forbes mælti á sinn gagnorða
hátt:
„Þetta er stórfurðuleg saga. Það
virðist ekki vera nein ástæða —“
„Það var ástæða —,“ sagði ungfrú
Lingard með áherzlu.
Svo bætti hún við harðneskju-
lega:
„Áfram með ykkur, hringið á lög-
regluna! Eftir hverju eruð þið að
bíða?“
Poirot sagði vingjarnlega:
„Viljið þið öll gera svo vel að
fara út úr herberginu. Hr. Forbes,
viljið þér hringja á Riddle majór.
Ég ætla að vera hér þangað til hann
kemur.“
Fjölskyldan tíndist hægt út úr
herberginu, einn og einn í senn.
Rugluð, skilningssljó, furðu lostin,
renndu ásakandi augum til snotru,
hnarreistu konunnar með sína vel
hirtu gráu lokka.
Rut gekk síðust út. Hún stóð um
stund hikandi í dyragættinni.
„Ég skil þetta ekki,“ sagði hún
í reiðilegum, þrjózkufullum ásökun-
VIKAN 49