Vikan - 31.01.1963, Page 2

mmninmínmmmminmminmmmmmLQuioiLi
jgj
0
SD
E3
E3
E3
E3
13
E3
E3
□
E3
E3
E3
E3
C3
□
C3
E3
E3
StdfiitgaiQ 22
HEIÐURSHLIITABREF
KRABBAVARNASTÖÐISIANÐS
E3
E3
I
i
13
13
E3
E3
E3
13
E3
E3
E3
E3
□
13
E3
Piefijr sunb joá velvilci ofryreiðci
C3
□
E3
E3
í sfofnnosUícifr v'ity JjmbbavQ, rnasböcy Jslands oj
e>' sljc}l foetto. viÍöirkenni’IJ fjrir jreiíslnnvii.
E3
E3
E3
□
E3
E3
Jjrabbcimeinsfelcj Jslqnds
13
□
E3
13
E3
I
13
i
E3
B
öi-tiftjurqwitihí”
Slfrqsetnúy
SjClknyazIq.
JlujevnfnmÍi
3
13
13
13
13
13
3
E3
13
E3
1
13
13
Á sl. ári keyptu krabbameins-
íelögin hálfa húseignina að
Suðurgötu 22 fyrir starfsemi
sína. Nú um áramótin hefir
Krabbameinsfélag íslands
keypt allt húsið og sett sig í
töluverða skuld þess vegna.
Með þessu aukna húsrými
verður mögulegt að færast
meira í fang en hingað til og
hefir stjórn félagsins þegar
samþykkt að hefja baráttu
gegn tveim tegundum krabba-
meins, sem farið hafa greini-
lega vaxandi á síðasta áratug,
krabbamein í lungum og
krabbamein í Iegi kvenna.
Auk þess eru nú í gangi víð-
tækar rannsóknir á krabba-
meini í maga á vegum félags-
ins.
1 undirbúningi er nú að láta
gera kvikmynd um heilsuspill-
andi áhrif reykinga, og koma
þeirri kvikmynd á framfæri í
öllum barna- og unglingaskól-
um landsins.
Hins vegar er ákveðið að
hef ja allsherjar 5eit að krabba-
meini í legi, með því að gefa
öllum konum á aldrinum 25—
60 ára kost á að láta rannsaka
legháls sinn með frumurann-
sókn, og hefja þá starfsemi í
Reykjavík. Um 40 þús. konur
eru á þessum aldri á öllu land-
inu.Er áætlað að þessi fjölda-
rannsókn geti hafizt síðar á
árinu í húsi Krabbameinsfél-
agsins, sem mun standa undir
öllum kostnaði af þessum
rannsóknum.
Þó að fjárráð félagsins hafi
batnað til mikilla muna frá því
sem áður var, þá er oss ljóst
að þær framkvæmdir, sem nú
standa fyrir dyrum, muni
verða svo fjárfrekar, að félag-
inu muni ekki veita af að fá
styrk úr sem flestum áttum,
enda er hér verið að vinna að
almenningshagsmunum, þar
sem útlit er fyrir að unnt verði
að halda legkrabbameini niðri
jafnframt því sem tilraun
verður gerð til að vernda
yngri kynslóðina fyrir lungna-
krabbameini.
I þessu skyni hefir félagið
látið prenta heiðurshlutabréf,
sem er kvittun til þeirra, sem
leggja fram skerf til starfsemi
vorrar.
í trausti þess að margir
landsmenn, sem öðrum betur
eru staddir, verði fúsir til að
láta eitthvað af hendi rakna
til starfsemi vorrar, höfum við
Iátið prenta áðurnefnd heið-
urshlutabréf. Ekki þarf annað
en að síma eða skrifa til fél-
agsins og tilkynna fjárhæð þá
og nafn, sem setja má á heið-
urshlutabréfið og verður það
þá sent gefanda.
VIKAN
BASTARÐUR-
INN — BEZTI
SMÁBÁTA-
HREYFILLINN
Bastarður þýðir kynblendingur -—
og bastarð-hreyfillinn er eins kon-
ar kynblendingur innan- og utan-
borðshreyfils. Tilraunir með slíka
kynblöndun voru hafnar þegar árið
1930, þó að ekkert yrði úr fram-
leiðslu þá. Síðan var hljótt um þess-
ar tilraunir þangað til árið 1956,
þegar sýnd var bandarísk gerð af
slíkum kynblendingi á hinni árlegu
bátasýningu í Chicago og vakti all-
mikla athygli. Leið þá ekki á löngu
að ýmsar og mismunandi gerðir af
bastarð-hreyflum kæmu á markað-
inn. Lengi vel þótti ein gerðin taka
flestum hinum fram, „Volvo Penta
Aquamatic", en nú eru margar
gerðir aðrar komnar fram, sem einn-
ig njóta mikils álits, þótt hún sé
enn talin með þeim beztu.
Upphaflega var það tilgangurinn
með slíkri kynblöndun — svo það
orð sé enn notað — að búa innan-
borðshreyfilinn kostum utanborðs-
hreyfilsins, gera skrúfuna lyftan-
lega, án þess að því fylgdu gallar
hans, hin mikla eldsneytiseyðsla.
Nú eru það framleiðendur utan-
borðshreyflanna, sem hafa tekið upp
hugmyndina í framkvæmd —■ skilið
sundur öxulkerfið og vélina í
stærstu utanborðshreyflunum og
flutt vélina inn fyrir skutgaflinn.
Verksmiðjurnar „Outboard Marine
Corporation“ eru nú farnar að
framleiða 80 hestafla bastard-út-
gáfu af 75 hestafla Johnson-Evin-
rude. West Bend-verksmiðjurnar
hafa farið eins að með 80 hestafla
utanborðshreyfil sinn, og Mcrcury
kallar bastard-hreyfil sinn Mer-
cruiser, þar sem öxulkerfið er tengt
við vél af Mercedes-Benz-gerðinni.
Hverjir eru svo kostirnir við þetta
fyrirkomulag? Fyrst og fremst verð-
ur þyngdardreyfingin heppilegri,
þyngdarpunkturinn liggur dýpra og
framar í bátnum, en sé um utan-
borðshreyfil að ræða. Skutgaflinn
verður fyrir mun minna átaki. Þar
sem vélarhluti hreyfilsins er botn-
festur, en öxulkerfið reynir sama
og ekkert á gaflinn, er engin hætta
á að samskeyti hans og byrðingsins
gliðni eða liðist sundur vegna hrist-
<
Svo virðist sem „bastard“-hreyfillinn —•
kynblendingur af innan- og utanborðs-
lxreyfli, sé bezta hreyfilgerðin fyrir smá-
báta, eða þegar um 75—80 hestafla orku
er að ræða. Myndin sýnir utanborðs-
öxulkerfi OMC — Johnson Evinrude-
kynblcndingsins, 80 hestafla.
ings eða þunga. Átak skrúfunnar nýtist
betur — og þar með vélarorkan — þegar
spaðarnir snúast lóðrétt og mynda lárétt
átak, en ekki skáhallt upp á við, eins
og venja er um innanborðshreyfla. Þá
fellur niður það vandamál af sjálfu sér
að þétta með öxlinum — en lyfta má
skrúfublöðunum þegar kemur á grynn-
ingar, öldungis eins og um utanborðs-
hreyfil sé að ræða.
<
Volvo-Penta Aquamatic — þekktasta og
reyndasta bastard-útgáfan af innan- og
utanborðshreyfli.
<
Öxulkerfið er allmismunandi á hinum
ýmsu bastard-gerðum, eins og sjá má af
þessum teikningum. Staka teikningin sýn-
ir kerfið í Volvo-Penta Aquamatic; þá
kemur keðjudrifið, sem notað er í ýmsum
bandarískum gerðum, og yzt það kerfi,
sem notað er í bastard-útgáfuna af John-
son-Evinrude.
VIK411
í ÞESSARI VIKU
20 MISMUNANDI GERÐIR KVENNA.
í síðasta blaði var bent á það, hvert vænlegast er
að fara til þess að kynnast konum, en nú eru
þær teknar blessaðar og flokkaðar í 20 týpur að
undangengnum umfangsmiklum rannsóknum höf-
undarins, sem er reykvískur ungkarl og mjög kunn-
ugur viðfangsefninu.
GRETTISVÖÐVAR.
Vikan hefur komið við á æfinga-
stöðvum lyftingamanna og það eru
nú engir væsklar, sem þar spreyta
sig á járnunum. Myndafrásögn.
MÁLVERK AÞ J ÓFARNIR.
Nú eru þeir búnir að ná málverk-
unum, en Refurinn fær þá til að
breyta hernaðaráætluninni. Þetta
er síðari hluti þessarar ágætu
sögu cftir Paul Gallico. Steinunn
S. Briem þýddi.
KAFBÁTAHAZAR
OG FALLHLÍFASTÖKK.
Pétur Tliomsen, ljósmyndari,
skikkaSur til aö fara tii ísl
úr Þýzkalandi Hitlcrs og í
nazistum til um veðurfar
Hann var þjálfaður niðri £
djúpunum og uppi I loftinu
þessa ferð, scm iiann segir 1
viðtali við G. K.
WIKAKÍ
Útgefundi Hilmir h. f.
Ritstjóri:
Gisli Sigurðsson (ábm.).
Auglýsingastjóri:
Jóna Sigurjónsdóttir.
Blaðamenn:
Guðmundur Karlsson og
Sigurður Hreiðar.
Útlitsteikning:
Snorri Friðriksson.
Ritstjórn og auglýsirigar: Skipholt
33. Símar: 35320, 35321, 35322, 35323.
Pósthólí 149. Afgreiðsla og dreifing:
Blaðadreifing, Laugavegi 133, sími
36720. Dreifingarstjóri Óskar Karls-
son. Verð í lausasölu kr. 20. Áskrift-
arverð er 250 kr. ársþriðjungslega,
greiðist fyrirfram. Prentun: Hilmir
h. f. Myndamót: Rafgraf h. f.
í næsta blaði verður m. a.
• YFIR HVlTFJALLALAND. Grein úr Jórsalaför Útsýnar
eftir ritstjóra Vikunnar. Þar segir frá dvöl í Beirút, París
Austurlanda, Biblos, einum elzta bæ heimsins og ferð austur
á bóginn, yfir Líbanonfjöllin til Baalbek.
• NÝÁRINU FAGNAÐ 1 Þ J ÓÐLEIKHÚSK J ALL ARANUM.
Svipmyndir af nokkrum góðborgurum, sem gerðu sér glaðan
dag í tilefni áramótanna. Myndafrásögn.
• FJÁRSJÓÐUR HR. BRISHERS. Smásaga. Hann liafði fundið
kærustuna, en var þá svo heppinn eða óheppinn að finna
fólginn fjársjóð í garði föður hennar. Þá var draumurinn
búinn. Sagan er eftir II. G. Wells.
FORSÍÐAN
Þeir félagar Binni og Pinni eru gamlir góðkunn-
ingjar allra þeirra, sem fylgzt hafa með Vikunni
síðan hún hóf göngu sína. Sjaldan liafa þeir orðið
svo frægir að komast á forsíðuna blessaðir, en það er líka af sérstöku til-
efni. Einn ungur maður hefur skrifað í Vikuna grein um 20 mismunandi
gerðir af íslenzku kvenfólki. Og Binni og Pinni, þeir eru nú rétt að byrja
að fá áhuga fyrir þessum hlutum, en taka það fram, að svona efni er að-
eins fyrir karlmenn. Okkur þykir það leitt, en kvenfólkið verður að gera
sér það að góðu. Það fær eitthvað seinna.
• FROSTAVETUR. Frásögn eftir Davíð Stefánsson, skáld, úr
bókinni „Því gleymi ég aldrei“. Davíð segir frá frostavetr-
inum mikla 1918, en þá las hann utanskóla heima í Fagra-
skógi.
• SKYNSEMISHJÓNABAND. Smásaga.
• BEITTUR ÖNGULL. Smásaga eftir Guöbrand Gíslason,
blaðamann.
O KOMST YFIR FLAGIÐ. Viðtal við Ásmund Bjarnason,
spretthlaupara.
VIKAN 3
• •