Vikan - 01.07.1965, Page 33

Hverfisgötu 18 — Sími 11832
skólamólum og Öllu fræÖslukerfi
landsins. Sjómannaskólinn, Kenn-
araskólinn og Iðnskólinn í Reykja-
vfk fó vegleg húsakynni. Með nýj-
um fræðslulögum 1946, verða allir
unglingar skólaskyldir fram ó
fimmtónda ár. Á sextánda ári
ganga þeir unglingar, sem hyggja
á langskólanám, undir samræmt
próf um land allt. Þefta próf er
nefnt landspróf, og nýtur ekki
neinna sérstakra vinsælda Mennta-
skólum fjölgar og stúdentaviðkom-
an eykst. 1945 útskrifar Verzlunar-
skólinn í Reykjavík sinn fyrsta stúd-
entaárgang og Menntaskólinn á
Laugarvatni 1954. Háskóli íslands
eflist mjög eftir að hann flyzt í
hin nýju húsakynni. Við hann hefst
kennsla í verkfræði, viðskiptafræði,
lyfjafræði, tannlækningum og marg-
víslegum greinum til B-A-prófs.
Deildum háskólans er fjölgað úr
fjórum í sex. Tala háskólastúdenta
er að nálgast þúsundið. Reistur er
nýr stúdentagarður, íþróttahús,
samkomuhús Háskólans og hafin
bygging raunvísindastofnunar,
Kröfurnar um heimsendingu hand-
ritanna í Árnasafni verða æ hávær-
ari, og nú hillir undir þann dag,
er þau koma heim. Sett er á stofn
Handritastofnun Islands undir stjórn
dr. Einars Ólafs Sveinssonar. íslenzk
náttúruvísindi eflast mjög, og þjóð-
in eignast fjölda efnilegra visinda-
manna á því sviði, sem feta í fót-
spor manna eins og Þorvalds Thor-
oddsen, dr. Helga Péturss., Guð-
mundar Bárðarsonar, Stefáns Stef-
ánssonar og annarra af eldri kyn-
slóðum. Nóg eru einnig verkefnin
í þessu undralandi eldsumbrota og
annarra náttúruhamfara. 1947
verður mikið Heklugos. Þar ferst
einn duglegasti vísindamaður þjóð-
arinnar, Steinþór Sigurðsson, við
rannsóknir sínar. 1961 verður eld-
gos í Öskju, og haustið 1963 hefst
gos á hafsbotni við Vestmanna-
eyjar, og myndast þar ný eyja,
Surtsey, sem vekur athygli bæði
innan lands og utan. — Framfarir
verða í heilbrigðismálum þjóðarinn-
ar, og verður dánartalan ein hin
lægsta í heimi. Landsspítalinn,
Landakotsspítalinn og Elliheimilið
Grund eru stækkuð mjög, reist er
heilsuverndarstöð í Reykjavík, og
unnið er að stóru borgarsjúkrahúsi
Reykjavíkur. Reist er vinnuhæli fyrr-
verandi berklasjúklinga í Reykja-
lundi í Mosfellssveit, sem þykir til
fyrirmyndar og vekur jafnvel at-
hygli í útlöndum. Reist er dvalar-
heimili aldraðra sjómanna, Hrafn-
ista. Vandaðir spítalar eru reistir
víða utan Reykjavíkur, t.d. á Akra-
nesi, Blönduósi, Akureyri, Neskaup-
stað, Keflavík, Hafnarfirði og við-
ar. Farið er að vinna að byggingu
læknahúss í Reykjavík.
Innan þjóðkirkjunnar linnir nokk-
uð deilunum milli hinnar eldri og
yngri guðfræði. þótt ekki hverfi
þær með öllu úr sögunni. Margar
kirkjur eru reistar, t.d. vegleg kirkja
í Skálholti, og unnið er að Hall-
grímskirkju og mörgum öðrum kirkj-
um í Reykjavík. Vegleg hátíð er
haldin við vígslu Skálholtskirkju
1963. Sigurgeir Sigurðsson biskup
deyr 1953 og verður þá Ásmundur
Guðmundsson biskup fram til 1959,
en Sigurbjörn Einarsson verður eft-
irmaður hans.
íþróttaáhugi eykst mjög í land-
inu. íslenzkir frjálsíþróttamenn
vinna frækileg afrek á alþjóðavett-
vangi. Á Evrópumeistaramóti í
Brussel 1950 verður Gunnar Huse-
by Evrópumeistari í kúluvarpi og
Torfi Bryngeirsson í langstökki.
Clausensbræður, Haukur og Örn,
vinna á þessum árum glæsileg
íþróttaafrek. Á Olympíuleikunum í
Melbourne 1956 hlýtur Vilhjálmur
Einarsson silfurverðlaun í þrístökki.
Margir íþróttavellir eru gerðir, t.d.
glæsilegur völlur í Laugardal í
Reykjavík, þar er unnið að gerð
íþróttahallar. Erlendis vekur Al-
bert Guðmundsson á sér mikla at-
hygli sem afburðasnjall knatt-
spyrnumaður. 1962 lætur Benedikt
G. Waage af störfum sem forseti
Í.S.Í., en það hafði hann verið í
36 ár. Gísli Halldórsson tekur við
af honum. Hinir öldnu íþróttafröm-
uðir Björn Jakobsson og Lárus Rist
hverfa af sviðinu. — íslendingar
vekja á sér athygli á alþjóðavett-
vangi fyrir afrek í skák. Þar gnæf-
ir hæst hinn ungi snillingur Friðrik
Ólafsson, sem vinnur glæsileg af-
rek á mörgum alþjóðamótum.
Stormurinn
Framhald af bls. 17.
Hún mátti ekki missa stjórn á
sér. Stormar höfðu margir kom-
ið áður; hún mátti ekki láta sjúk-
legar skynvillur lilaupa með sig í
gönur einungis vegna þess að hún
var ein í þessum kjallara. En hún
gat ekki rekið af sér ástæðulaus-
an óttann, sem þjakaði hana, þó
hún bældi hann niður. Hún fór
aftur að heyra fótatak manns-
ins fyrir utan liúsið. Þó hún vissi
það vera imyndun, þá virtist það
hræðilega raunverulegt — marr-
ið undan fótum á mölinni, hægt,
þungt, þrautseigt, eins og varð-
ganga næturvarðar.
Hún þurfti aðeins eitt fang af
eldiviði. Þá gæti hún kveikt eld
og haft ljós og yl og notakennd.
Hún myndi gleyma þesum ógn-
um.
í kjallaranum var þefur af
ryki og gömlum raka. Loftbitarn-
ir voru loðnir af kóngulóarvef.
Þar var aðeins eitt ljós, dauft,
úti í einu horninu. Smálækur
rann niður eftir veggnum og
hafði þegar myndað allstóran
poll á gólfinu.
Eldiviðarlilaðinn var i fjarlæg-
ara horninu, undan ljósinu. Hún
nam staðar og rýndi i kringum
sig Enginn gat leynzt þarna.
Kjallarinn var opinn, burðarsúl-
urnar of grannar til að leyna
manni.
Það slökknaði á oliukynding-
unni með skörpum smelli. Henni
GUNNAR ÁSGEIIRSSONmeWy HudnrlandBbraut 16
VIKAN 26. tbl.