Vikan - 02.09.1965, Blaðsíða 5

Hann er ekki hræddur við hávaðann, þessi, enda ekki
óvanur honum. Ef dæma má eftir myndinni, þá er hann
líka bitill með axlasitt hár — og þeir láta sig ekki muna
um dálítinn hávaða, eins og skelli í loftverkfærum
uppá 110 — 115 dec. Það er hvort sem er ekki hærra
en bítlamúsikin.
Það mun ekki vera tekið út með
sældinni að stjórna þungavinnuvél-
um, þótt kaupið sé eflaust gott, því
hávaðinn er mikill.
Það mun nú almennt viðurkennt,
að hljóðþrýstingur — eða hávaði
öðrum orðum — sem fer upp í 85
decibel eða þar yfir, sé orðinn var-
hugaverður fyrir menn, sem þurfa
að vinna við hann að staðaldri 8
klst. á dag, 5 daga vikunnar árum
saman. I slíkum tilfellum er sjálf-
sagt fyrir menn að fylgjast vel með
því hvort þeir missa heyrn eða hún
dofnar að einhverju leyti, og láta
mæla heyrnina minnst einu sinni
á ári. Það er alls ekki alltaf — og
raunar sjaldnast — að menn verða
varir við slíkan heyrnarmissi sjálf-
ir, því oftast hefst hann á heyrnar-
deyfu á vissri tíðni, það er að segja
að menn hætta að heyra vissa háa
tóna, sem sjaldan koma fyrir í dag-
legu lífi. Slíkir menn gætu þá heyrt
ágætlega og jafnvel og áður alla
ver.iulega hi óma utan vinnustað-
ar, heyra vel mælt mál. Það er þá
viss hluti innra eyrans, sem dofnar
eða eyðileggst með öllu, svo að
tónar með ákveðinni tiðni heyrast
ekki. Þetta líffæri mætti á íslenzku
nefna „hljómburð heyrnarinnar". í
þessu mikilvæga li^fæd eru taldar
milli 20 og 30 þúsund hárfrumur,
og utan um hverja þeirra er fínofið
tauganet. Líffæri þetta breytir hljóð-
bylgjunum í rafbylgjur, sem síðan
berast til heilans. Það er þetta líf-
færi, sem getur skaddazt eða jafn-
vel eyðilagzt að einhverju eða öllu
leyti við hávaða. Og ef menn
vernda heyrn sína, þá eru þeir ein-
mitt að vernda þetta líffæri heyrn-
arinnar.
Sá hluti heyrnarsviðsins, sem er
einna viðkvæmastur fyrir áhrifum
hávaðasveiflna, er frá 2000 upp í
6000 sekúndurið, og heyrnardeyfa
kemur því fyrst fram á þessu tíðni-
sviði. Mannsröddin liggur á tíðni-
sviðinu frá 300 upp í 1500, og þess-
vegna er það, að þeir sem tapa
heyrn á viðkvæmasta hluta tíðni-
sviðsins, eiga ekki erfitt með að
heyra tal við venjulegar aðstæður
og verða því ekki varir við byrjandi
heyrnardeyfu.
Að sjálfsögðu geta verið fleiri
orsakir til heyrnardeyfu eða — miss-
is. Snöggur áverki eða sprenging
getur rifið eða sprengt hljóðhimn-
una og skaddað heyrnarbeinin. Svo-
kölluð taugaheyrnardeyfa getur
einnig orsakazt af langvarandi háv-
aða. Slík heyrnardeyfa getur í fyrstu
verið aðeins tímabundin heyrnar-
þreyta, sem lagast af sjálfu sér ef
maðurinn hættir að vinna í hávaða.
Annars eykst hún og verður var-
anleg.
Eins og áður er sagt, er álitið
að það geti verið skaðlegt að vinna
að staðaldri við hávaða, sem er
um 85 decíbel. Þetta þarf þó ekki
ávallt að vera svo, því menn eru
misjafnlega heyrnarhraustir. Sumir
þola hávaðann betur en aðrir. Það
Framhald á bls. 29.
Bítlamúsikin mældist um 115 decibela, en það mundi eyði-
leggja hraustustu eyru á stuttum tíma — alveg!
ÞaS mundi engan gruna, sem horfir ó þessa mynd, aS
hóvaðinn sé svo mikiil, að maður verði að hrópa inn í
eyra náungans, til að hann heyri. En gnýrinn í oliukynnt-
um kötlunum og vélaskröltið allt í kring fer auðveldlega
upp í 94 — 98 dec.
Það var kvenfólkið sjálft, sem hafði hæst í gosdrykkja-
verksmiðjunni SANITAS, og yfirgnæfði auðveldalega véla-
samstæðuna, sem stóð á 90 — 94 dec.
VIKAN 35. tbl. g