Vikan - 29.02.1968, Blaðsíða 33

IMIátir vclia Kalsvaru
ÞEGAR HÚN VELUR -
ER VARAN FRÁ VAL
ÍSSÖSA
SVESKJUMAUK
APPELSÍNUSAFI
JARÐARBERJASULTA
BLÖNDUÐ ÁVAXTASULTA
IIAIUR
EFNAGERÐ
Kársnesbraut 124 - Kópavogi

Ég verð að halda ...
Framhald af bls. 19.
ur, því að blóð úr höfuðsári streymdi
ofan í augu hans.
Garnett var særður og dasaður,
en kom sér þó aftur í sætið. Þegar
flugbáturinn komst aftur í kastfæri,
var hann reiðubúinn til að þrýsta
á sprengjugikkinn. í þetta sinn gekk
allt að óskum. Djúpsprengjurnar
hrundu niður undan vængjunum og
sekúndu síðar gusu vatnssúlur upp
úr sjónum umhverfis kafbátinn. Mik-
il sprenging varð á þilfarinu og
sveppur úr eldi spratt upp úr því.
Að fáum andartökum liðnum var
kafbáturinn horfinn sýnum í ólgandi
hafið.
Garnett leit á Cruikshank. „Allt í
lagi, flugstjóri?" spurði hann.
Cruikshank svaraði engu. Hann
starði beint framundan, andlitið fölt,
gljái í augum. Skyndilega féll hann
fram á ásjónu sína.
Appleton og Fidler komu frameft-
ir og báru hann aftur í og lögðu
hann til hvílu rétt framan við kol-
brunninn eldsneytisgeyminn. Fætur
hans voru rifnir og tættir af kúlu-
brotum.
Skotliðarnir tveir fóru í örvænt-
ingu að veita flugstjóranum fyrstu
aðstoð og stöðva blóðrennslið úr
sárum hans.
Þá kom Appleton auga á dökkan
blett á skyrtubrjósti Cruikshanks.
Hann reif dúkinn í sundur og sá
sér til skelfingar að bringa flug-
stjórans var alsett djúpum sárum
eftir kúluflísar.
Appleton bjó um sár hans sem
bezt hann kunni og hugðist svo
gefa honum morfínsprautu. Þá lauk
Cruikshank upp augunum.
„Ekkert morfín, Johnny," tautaði
hann. ,,Ég verð að halda mér vak-
andi . . . ef eitthvað skyldi fara úr-
skeiðis."
Klukkustund leið og önnur í við-
bót. Cruikshank leið sárar þjáning-
ar. En hann neitaði morfínspraut-
unni. Þeir höfðu farið yfir heim-
skautsbauginn og stefndu nú suður
á bóginn. Garnett sat við stýrið,
veikur og máttvana af eigin sár-
um, og háði hörkubaráttu við að
halda löskuðum flugbátnum á lofti.
Til að létta á farkostinum, henti
áhöfnin útbyrðis byssum, skotfær-
um og öðru lauslegu.
Að loknu flugi í hálfa sjöttu
klukkustund sáu þeir land framund-
an. Það var Herma Ness, nyrsti
höfði Hjaltlandseyja. Eftir tuttugu
mínútna flug í viðbót voru þeir
yfir Sullom. En það var ennþá
dimmt. Dögunin kæmi ekki fyrr en
eftir klukkustund.
Appleton fór aftur í og sagði
Cruikshank að þeir væru að koma
heim.
,,Komið mér fram í," skipaði hann
veikum rómi. Hann vissi að Garnett
hafði litla reynslu í að lenda að
næturlagi.
Appleton og Fidler báru særða
manninn fram f stjórnklefann og
komu honum fyrir f flugmannssæt-
inu,- fóru að eins varlega og þeim
var unnt.
„Við verðum að lenda á þurru,
annars sekkur hún," sagði Cruik-
shank við Garnett.
Þótt hann væri sárþjáður, rétti
flugstjórinn út hendurnar, greip um
stýrisstangirnar. Varfærnum hreyf-
ingum beygði hann Catalínunni inn
yfir Sullom Voe og mjakaði henni
niður, þumlung eftir þumlung.
Þegar flugvélin snerti öldurnar,
skvettist sjórinn inn um splundraða
vindhlífina. Garnett gaf fullt
bensín þegar Cruikshank beygði
upp að ströndinni. Katalfnan var
þegar langt komin með að fyllast
af sjó, sem streymdi inn í gegnum
gfnandi götin eftir sprengikúlurnar.
Vélarnar skræktu f mótmælaskyni
þegar þessi stóra flugvél mjakaðist
áfram síðustu metrana. Það urgaði
f málmi og sandi, sfðan rykktist
flugbáturinn til og nam staðar. Þeir
voru komnir upp í fjöru.
Cruikshank var sér þess óljóst
meðvitandi að hann var borinn út
úr flugvélinni. Hann var lagður á
börur og sá þá sem f móðu andlit
yfirlæknis skvadrónurnar sem laut
yfir hann. Svo sagði morfínið til
sín og algleymið tók við . . .
[ dag taka viðskiptamenn Nation-
al and Grindleys Bank í Aden eftir
einum starfsmannanna öðrum frem-
ur. Þetta er hávaxinn Skoti, gengur
með gleraugu, eru um hálffimmtugt
og sterklega byggður. Hann ber
það með sér að þar sé á ferð mað-
ur, sem hægt sé að treysta gegnum
þykkt og þunnt. Hann segir aldrei
margt. Sumir myndu meira að segja
kalla hann önuglyndan, dæmigerð-
an „afundinn Skota."
En þannig hefur John Alexander
Cruikshank, V. C., alltaf verið.
ÞjóSverji númer 13
Framhald af bls. 20.
og veifaði. Hann kom svo nærri, að
ég sá númerið á geyminum hjá
honum. Furðulegasti andskoti sem
maður hefur nokkurn tíma lent
f. . .."
Gladyck tók fram í: „Mannstu
númerið?"
„Já," svaraði flugmaðurinn. „Það
var 13 . . . eða hversvegna spyrðu?"
Næstu vikurnar heyrði Gladych
nokkrar sögur af fræknum flug-
manni þýzkum, djörfum manni sem
átti það til að ráðast einn til atlögu
við brezkar flugsveitir og vægði
stundum andstæðingi f illa laskaðri
flugvél. Og númer þessa áss var
alltaf hið sama — 13, málað hvftt.
Þann fimmta júnf 1942 fór Spit-
fire-skvadrónan, sem Gladych var
f, f leiðangur inn yfir Frakkland.
Yfir Lille rákust þeir á stóra sveit
þýzkra flugvéla af gerðinni Messer-
schmitt 109. Gladych komst aftan
að einni þeirra og elti hana nærri
því niður að yfirborði jarðar. Þjóð-
verjinn, sem ekki veitti eftirförinni
athygli, flaug beint áfram. Skot-
hryðja úr kanónu Gladych batt
enda á feril hans. Messerschmitt-
vélin skar með vængjunum niður
heila röð af trjám og sundraðist
svo í gífurlegri sprenginu.
Gladych beindi riú Spitfire sín-
um , krappa beygju upp á við, en
í sömu svipan sprengdi kanónu-
kúla þakið aftan af stjórnklefanum.
Loftstraumurinn — þrjú hundruð míl-
ur á klukkustund — reif af Pól-
verjanum súrefnisgrímuna og knúði
kæfandi blástur niður í lungu hans.
Hann bjóst við banaskotinu á hverri
sekúndu.
En það kom ekki.
Þess í stað kom Þjóðverjinn á
hlið við hann, vaggaði sér, beygði
síðan frá og flaug á brott. En ekki
fyrr en Gladych, hálfkæfður, hafði
séð töluna 13 málaða í hvítu á
eldsneytisgeyminn ....
Þegar Gladych hökti heimleiðs
yfir Ermasund, fann hann til undar-
legrar fagnaðarkenndar. Þetta hafði
verið álíka og að hitta aftur gamlan
vin. Tvívegis hafði Þjóðverjinn átt
ráð á lífi hans og tvívegis hafði
hann þyrmt því.
I næsta sinn kemur röðin ef til
vill að mér, hugsaði Gladych.
Kannski yrði hann fær um að end-
urgreiða skuldina . . .
Það tækifæri fékk hann áttunda
marz 1944.
Gladych, sem þá hafði verið flutt-
ur yfir í bandaríska flugherinn,
flaug þá Thunderbolt-orrustuflug-
vél í fylgdarsveit, sem verndaði
mikinn flota sprengjuflugvéla í loft-
árás á Berlfn.
í námunda við Hannover réðist
sveit þýzkra orrustuflugvéla af
gerðinni Focke-Wulf 190 á sprengju-
flugvélarnar. Thunderbolt-vélarnar
slepptu varageymum sínum og sner-
ust gegn óvinunum.
Gladych skaut niður eina þýzku
flugvélina og elti aðra í átt til jarð-
ar. Hann skaut, og Focke-Wulf-vél-
in splundraðist í Ijósum loga.
Gladych leit um öxl: tveir aðrir
Þjóðverjar voru á eftir honum.
Flugvél hans þaut á öskrandi
ferð steinsnar ofan við yfirborð
jarðar, og munaði minnstu að belg-
urinn strykist við tré og limgerði.
Focke-Wulf-vélarnar drógu stöðugt
á hann. Gladych var kominn nærri
þroti með eldsneyti og skotfæri.
Það var vonlaust fyrir hann að
skjóta sér braut í burtu. Svo fremi
að ekki skeði kraftaverk honum til
bjargar, yrðu hann og flugvél hans
að smástund liðinni brunnin hræ á
einhverju enginu fyrir neðan ...
En kraftaverkið skeði. ( stað þess
að gera út af við Gladych með
kanónuskothríð flugu Þjóðverjarnir
tveir fram með honum, sinn hvor-
um megin. Sveittur af skelfingu
hvimaði Gladych augunum til
þeirra.
Óvinaflugvélin hægra megin
hafði töluna 13 málaða á elds-
neytisgeyminn....
Flugmaður hennar gaf merki
með höndunum, benti niður. Smám
saman rann upp Ijós fyrir Gladych
— Þjóðverjarnir ætluðu að taka
hann til fanga og vildu að hann
lenti.
„Númer 13" benti fram á við.
9. tbi- VIKAN 33