Vikan - 04.06.1970, Blaðsíða 37

ast Steinar Hunnestad og Jon Kval-
bein, Norðmenn í botn og grunn
eftir nöfnunum að dæma. Segir í
formála að bókinni sé ætlað að auð-
velda samstarf heimilis og skóla,
nemenda og kennara, ennfremur að
bókin sé byggð á þeim „siðferðilega
grundvelli", sem skólalöggjöfin
ákvarði skólunum.
Hvíta kverið er um margt sam-
mála því rauða eða allt að því, en
tekur þó miklu vægar á málum og
er mildara í garð foreldra og kenn-
ara, bendir á að sumt af þessu fólki
sé bara ágætt og skiIningsríkt og
muni því gera allt til að leysa úr
vandamálum nemenda, séu þau lögð
fyrir á kurteislegan máta. Þá er og
bent á þá staðreynd, sem er víst
betra að hafa í huga að skól-
arnir eru, þrátt fyrir alla galla, óhjá-
kvæmilegar stofnanir sem gera nem-
endum fært að standa sig í lífsbar-
áttunni. Mennt er máttur, eins og
Francis Bacon sagði. Þá er í kverinu
heillangur kafli um lýðræði, það
þakkað kristindómnum og bent á þá
miklu ábyrgð er það leggi á hvern
þjóðfélagsborgara, ennfremur að
skólarnir séu hluti samfélagsins og
veruleg ábyrgð hvíli því á hverjum
nemanda.
Þetta kver talar talsvert um þær
hættur, er bíði unglinga þeirra er
verði leiðir á foreldrum sínum, sem
ef til vill þykja gamaldags, og lendi
þá í misgóðum félagsskap. En eng-
inn getur verið án félagsskapar, við-
urkennir kverið. En sérhver félags-
hópur, hvort sem hann er góður
eða slæmur, gerir miklar kröfur til
einstaklingsins. Áhrif slæms félags-
skapar geta því verið eyðileggjandi.
I þessu kveri er eins og vænta mátti
talsvert vitnað í Biblíuna, og í sam-
bandi við þetta atriði er lögð áherzla
á að ekkert jafnist á við félagsskap
í kristilegum anda.
Höfundar hvíta kversins hafa
þann leiðinlega ávana trúaðs fólks
að bera Guð fyrir sínum eigin per-
sónulegu meiningum; til dæmis telja
þeir heimilið hornstein mannlegs
samfélags af því að himnafaðirinn
hafi sjálfur slegið því föstu. En engu
er líkara en að þá gruni að guð
þeirra sé ekki tekinn of alvarlega af
öllum nú til dags, því að til vonar og
vara vitna þeir hér í aðra merka
heimild: mannréttindastofnskrá Sam-
einuðu þjóðanna.
BANN VIÐ KYNLÍFI
FYRIR HJÓNABAND
Heiðra föður þinn og móður,
heldur kverið áfram upp úr Biblí-
unni og minnir á að foreldrarnir hafi
þegið vald sitt yfir barninu því til
góðs. Um kynlífið er sagt að það sé
fyrst og fremst til að framleiða börn,
og er enn vitnað í Skaparann í því
sambandi. Þá er einnig slegið föstu
því, sem raunar hafði heyrzt áður,
að Drottinn gamli vilji ekkert renn-
erí hafa utan hjónabands. Til vonar
og vara er minnt á sjötta boðorðið.
Hvíta kverið heldur því fram alveg
ákveðið að það gildi einnig sem
bann við kynlífi fyrir hjónaband, því
að þesskonar háttalag sé ekkert ann-
að en ótrúskapur við þann, sem mað-
ur giftist einhverntíma, þótt maður
hafi aldrei heyrt hann eða séð og
heyri hann og sjái kannski aldrei.
Getnaðarvarnir eru í samræmi við
þetta harðlega fordæmdar nema inn-
an hjónabands. Á fóstureyðingu lít-
ur kverið sem morð, en telur ráð-
legast fyrir konur, sem þrátt fyrir
öll boð og bönn eignast börn utan
hjónabands, að gefa þau einhverjum
kristilega samtengdum hjónum.
Sjálfsfróun er ekki heldur talin af
því góða, og drengjum sem stunda
hana ráðlagt að púla sem mest við
útilíf og íþróttir, sjálfsagt í von um
að þeir verði svo uppgefnir að þeir
nenni ekki hinu.
Um tóbak, áfengi, fíkni- og eitur-
lyf ber kverunum í höfuðatriðum
saman, þótt það hvíta fordæmi allt
þetta með nokkru fleiri orðum og
harðari.
Höfundar hvíta kversins eru
greinilega miklir íþróttamenn og
náttúrudýrkendur og þreytast seint
á að prísa útilíf og áreynslu undir
berum himni. Innan um og saman
við þetta og allt annað, sem þeir
taka til umræðu, minna þeir lesand'-
ann stöðugt á hina miklu ábyrgð,
sem á honum hvíli sem lýðræðisleg-
um meðborgara. Auðvitað felst í
þessu ráðlegging gegn öllum upp-
steit gagnvart ríkjandi kerfi, en þó
leynir sér ekki að einmitt á þessum
viðkvæma punkti eru þeir Jón hval-
bein og félagi hans ekki alveg viss-
ir ! sinni sök. Það rifjast sem sé upp
fvrir þeim þegar þeir eru nokkuð
lanat komnir með kverið sitt að
me'Stari Lúther, sem auðvitað er
hátt skrifaður hjá þeim, brevtti sam-
kvæmt samvizku sinni Anno domini
1521 í Worms: Hér stend ég o.g qet
ekki annað. Og auðvitað var það
engin smáveais uppreisn qean
ríkiandi kerfi. Utúr öllu þessu fá þeir
Steinar oq Jón að lokum að maður
verði að hlýða eiqin samvizku. brátt
fvrir þá áhættu að maður geti haft á
röngu að standa. En preinileqa eru
þeir nokkuð hikandi við að qefa svo
viðurhlutamikið réð oa fvlqia bv! úr
hlaði með því að hvetia lesendur
sína til að auðsýna umhverfinu sem
mest af þolinmæði oa umburðar-
lyndi í sannkrjstnum anda.
dþ.
BIBLÍAN
RIT HENNAR í MYNDUM OG TEXTA
MYNDABÓK [ ALÞJOÐAOTGAFU
BIBLÍAN - RIT HENNAR í MYNDUM OG TEXTA
er falleg myndabók í alþjóðaútgáfu og tilvalin tæki-
færisgjöf. Hér er um að ræða nýstárlega túlkun á
heilagri ritningu, sem fellur ungu fólki vel í geð.
Myndirnar, sem danska listakonan Bierte Dietz hefur
gert, eru litprentaðar í Hollandi, en textinn er
prentaður hériendis. Magnús Már Lárusson, háskóla-
rektor, hefur annazt útgáfuna og ritar inngang og
ágrip af sögu íslenzkra Biblíuþýðinga frá upphafi.
Þetta er vönduð og glæsileg myndabók.
Fæst hjá næsta bóksala
HILMIR HF. SKIPHOLTI 33
PÖSTHÖLF 533 SÍMI 35320 REYKJAVÍK
2S. tw. VIKAN 37