Vikan - 04.06.1970, Blaðsíða 10

Jack London sér óskadraum lífs síns
hrynja í rústir. Á fjórtán árum hefur hann
skrifað 41 bók, en nú fer þeim hrakandi.
Samt heldur hann áfram, þrátt fyrir veikindi
og annað mótlæti.
Joan, elzta dóttir Jacks London. Hann gerði margar árangurslausar tilraunir til
að vinna hana á sitt band, en hún var alla tíð með móður sinni.
DLFAHDSID
BRENNDR TIL
KALDRA KOLA
Jack London sleit viðskipl-
uin sínum við „Macmillan“-
forlagið árið 1912 og gerði
samning við „The Century
Company“. En liann var al-
drei verulega ánægður með
þau skipti, og nú þegar verið
var að senda út „Bakkus
konung“, sem virtist ætla að
verða lang víðlesnasta og
þekktasta hók hans um
þriggja ára skeið, gerði hann
margar tilraunir, bæði bréf-
lega og símlciðis, til að losa
sig við „Century“ og hverfa
aftur til „Macmillan“.
„Allir forleggjarar eru á
einu máli um það, að yður sé
hægðarleikur að láta „Bakk-
us konung“ ganga yfir til
„Macmillan“. Eina ástæðan
til þess, að þér viljið ekki
sleppa henni, er sú, að þér
hafið von um að græða
drjúgan skilding á henni. Þér
mvnduð sjálfsagt fúslega
selja sjálfan yður og hinn
góða orðstír forlags yðar fyr-
ir 30 silfurpeninga. Gleymið
ekki, að ég er engin blóðsuga,
og að þær milljónir manna,
sem lesa „Bakkus konung“,
munu seinna lesa um yður.
Bergmálið af þvi mun fá vð-
ur til að biðja heiminn mörg-
um sinnum um fyrírgefn-
ingu, og þegar þér eruð orð-
inn að dufti í gröf yðar, mun
hergmálið í hugum þeirra,
sem enn eru ófæddir fá duft
yðar til að skjálfa. Mér væri
kært að sjá yður svara, að
þér vilduð heldur vera karl-
menni en blóðsuga....“
„Ég hef brotizt í gegnum
óteljandi helvíti, sem þér og
yðar líkar liafið aldrei látið
yður dreyma um, og ég er
gæddur svo takmarkalausrí
þolinmæði, að það er lang-
samlega ofvaxið yðar skiln-
ingi. Mér stendur svo hjart-
anlega á sama um velferð
sjálfs mín og fjárhagslegan
hagnað, að þið botnið ekkert
í því. Ég get litið i spegil án
þess að blygðast mín, og er
það meira en hægt er að
segja um yður og yðar líka.“
„Ég lit upp í bókahilluna
mína, þar sem liinar þrjátíu
og fjórar bækur eftir mig
standa. Af öllum þessum
hókum er aðeins eitt lélegt
bindi — „Hnefaleikarinn“ -—
sem þér hafið gefið út. . . .“
„Ég bíð alltaf eftir svari
við skeyti mínu frá 10. maí
1913. Þér liafið nú haft
marga daga til að borða
sunnudagsmiðdagsverði í
ástúðlegu skauti heimilisins
og mæta þar vináttu og sann-
girni. Getið þér nú ekki lika
verið vingjarnlegur og sann-
gjarn i minn garð og gefið
mig lausan? Þér vitið, að það
eina, sem ég á hjá forlagi yð-
ar er „Bakkus konungur“.
Látið nú þessa fáu dollara
sigla sinn sjó, og látið mig
ekki fara frá yður algerlega
rúinn inn að skinni.“
Þegar „Century“ svarar
ekki að lieldur, sendir hann
þeim i örvæntingu sinni síð-
asta skeytið.
„Ég get vel skilið, að fólk
geti reiðst, en önuglyndi
finnst inér svo óumræðilega
frummanneskj ulegt fyrir-
brigði, minnir mig svo mjög
á heimskt dráttardýr, að ég
skil ekki slíkt geðslag hjá
mönnum, sem álíta sig fylgj-
ast með tímanum og vera
sæmilega menntaða.“
En þegar „Century" neit-
aði loks eindregið að levsa
liann frá samningunum,
skrifaði hann: „Ég hef of oft
fengið ráðningu um dagana
lil Jiess að erfa það, þó að ég
verði fyrir nokkrum vandar-
höggum,“ og upp frá þvi
vann hann í fullri samvinnu
við forlagið. En undir eins
og „Bakkus konungur“ var
kominn út, hvarf liann aftur
til „Macmillan“ og liætti sér
aldrei þaðan aftur. Hann
viðurkenndi fvrir Brett, að
hann liefði neytt nokkuð
róttækra ráða til að losna við
samninginn við „Century“.
I ágúst 1913 var liann bú-
inn að nota 80.000 dollara í
„Úlfahúsið", sem nú var
næstum fullgert. Blöðin fóru
lilífðarlausum liáðsorðum um
jafnaðarmanninn, sem væri
að byggja sér liöll, skoðana-
bræður lians voru reiðir og
fannst hann hafa svikið sig.
Hann fullvissaði blaðamenn-
ina um það, að hversu stórt
sem „Úlfaliúsið“ yrði, þá
væri liann ekki auðvalds-
sinni, því að liann byggði
fyrir peninga, sem liann liefði
sjálfur unnið sér inn. 1 hvert
skipti, sem menn töluðu um
„Úlfahúsið“ sem liöll, svar-
aði liann, að þessi glæsilegu,
kanadisku rauðtré og þessir
rauðu hleðslusteinar væru
hans eign, og ef húsið yrði
eitthvað líkt liöllum Cæsars
og Justinians, væri það að-
eins skemmtileg tilviljun,
sem hann fengi sem ókeypis
uppbót. En þegar einn af vin-
uin lians sagði við liann, að
hann ætti fallegasta heimil-
ið i Ameriku, vissi hann, að
liann hafði ekki evtt lil einsk-
is öllum þeim miklu pening-
um og þeirri fyrirhöfn, sem
„Úlfaiiúsið“ hafði kostað
liann.
Loksins þann 18. ágúst
rann upp sá dagur, jiegar
húsið var tilbúið til að flytja
inn i ]iað. Verkamennirnir
gengu um og söfnuðu saman
rusli, sem þeir höfðu vætt í
terpentínu og notað til þess
að þurrka tréþiljurnar með.
Morguninn eftir átti liópur
verkamanna að hyrja á að
flytja búslóð Jacks og Char-
mian inn í hið nýja heimili
þeirra. Þetta kvöld unnu
Jack og Forni byggingar-
meistari við húsið til klukk-
an ellefu. Bétt fyrir tólf
vaknaði Forni við það, að
bóndi kom hlaupandi til
lians og hrópaði. „Fomi, það
er kviknað í! Úlfahúsið
stendur í björtu báli!“ Þegar
10 VIKAN
23. tbl.