Vikan - 08.12.1977, Page 25

Sinn «r siðtir í landi hverju
Frosti affi
í stað
jölasveins
Karel Krische, sendifulltrúi
Tékkóslóvakíu, hefur starfað sem
viðskiptaráðunautur hjá tékkneska
utanríkisráðuneytinu í langan tíma og
verið í öllum heimsálfum nema
Ástralíu. Hann dvaldi m.a. lengi á
Indlandi, en hér hefur hann dvalið í
rúmt ár. Tékkar eru sjálfum sér nógir
um margt, en það sem á vantar flytja
þeir inn, og af okkur kaupa þeir mikið
af allskonar fiskmeti.
— Fólkið heima vill hafa úr
miklu aö velja fyrir jólin, og
mörgum þykir ómissandi að hafa
þá íslenska þorsklifur og íslenskan
kavíar, segir hann kíminn.
— Tékkneskt jólahald er mjög
svipað og í nærliggjandi löndum.
Flestir hætta vinnu á hádegi 24.
desembertil að undirbúa hátíöina,
sem í dag er fyrst og femst hátíð
fjölskyldunnar og barnanna. Fólk
óskar hvert öðru gleði og farsæld-
ar og sendir mikið af kortum, þar
sem óskað er gleðilegra jóla og
farsæls komandi árs. Allir verða
sér úti um jólatré, sem eru af
þremur gerðum, og nóg er til af
trjám í Tékkóslóvakíu. Trén eru
skreytt með rafmagnsljósum og
mikið úrval af hverskonar jóla-
skrauti í verslunum, en Tékkar
framleiða einmitt mikið af slíku
skrauti. Margir búa til hluti á
jólatréð, s.s. pappírsmyndir, súkk-
ulaðifígúrur, bakaðar fígúrur o.s.
frv.
— Börnin eiga helst ekki að sjá
jólatréð fyrr en það er fullskreytt.
Síðan koma allir með sínar gjafir
og raða þeim undir tréð. Yfirleitt
er sest aö boröum kl. 6-7, og þá er
kvöldverðurinn mjög ríkulegur,
enda margir orðnir svangir, því
enn eimir af þeim sið að leggja á
sig dálitla föstu. Yfirleitt borða allir
vatnakarfa, sem er steiktur líkt og
vínarsnitsel. Með honum er borið
fram kartöflusalat, sem er mikið
kryddað með ýmsu góögæti.
Ennfremur eru á borðum margs-
konar kökur, þar á meðal sérstök
jólakaka og ábætisréttir. Með
matnum er drukkinn bjór og vín. Á
jóladag er yfirleitt á borðum gæsir,
endur eða kalkún. Fyrir jólin er
bruggaður sérstaklega sterkur
bjór, þrjár gerðir, 14-16 og 18%
sterkur, en venjulegast er bjórinn
7,10 og 12%. Á jólum er dregiö
fram Punch-Rum eða púnsromm,
sem allir smakka lítillega á, börn fá
kannski eina teskeið. Þessi romm-
tegund er aöeins búin til I
Tékkóslóvakíu, og er nýbyrjaö að
selja hana hér á landi.
— Við höfum ekki jólasvein,
eins og þið þekkið hann, heldur
Frosta afa, eða Frosta konung.
Reyndar byrja börnin að hugsa til
jólanna á degi heilags Nikulásar
sem er 8. nóvember. Á jóladag
koma saman nánustu skyldmenni,
en á 2. jóladag er farið í heimsókn
til vina og kunningja. Um nýárið er
það frekar fullorðna fólkið, sem
skemmtir sér og kemur saman.
— Nú til dags gerir unga fólkið
mikiö af þvl að halda til fjalla um
jólin og skemmta sér þar á
skíðum, og margir taka frí fram
yfir áramót, því yfirleitt er nægur
snjór í fjöllunum um þetta leyti
árs. Flest fyrirtæki og félagasam-
tök eiga orlofsbústaði, og því eru
þetta yfirleitt mjög ódýrar ferðir.
Það tekur Pragbúa tvo til þrjá tíma
að komast út ( óspillta náttúruna
og fara þeir ýmist með lestum,
einkabílum eða langferðabílum.
— Það er líka einkennandi fyrir
iólin, að fyrir þann tíma gera menn
sér grein fyrir því hvernig þeirra
atvinnumál standa, hvort áætlanir
hafa staðist í landbúnaðinum eða
verksmiðjunum. Á grundvelli þess
Unga fó/kið í Tékkóslóvakíu
þyrpist til fjaiia um jólahelgina.
bráðabirðgðauppgjörs er síðan
reiknaður út bónus, sem kemur
sér vel þegar haldið er af stað til að
kaupa jólagjafirnar.
SJ
Tékkneskar konur nota mikið
púnsrommið, sem getið er gm hér
að framan, til brayðbætis í kökur
og mat. Hér eru dæmi:
KREM Á KÖKUR:
Takið 1/4 kg af smjöri og hrærið
það saman við sama magn af
sykri. Bætið í það vanillu og
tveimur skeiðum af púnsrommi.
Bæta má við tveimur skeiðum af
kakói, og ekki sakar að brytja
hnetur saman við.
BISKUPSBRAUÐ:
100 g af smjöri og 150 g af
púðursykri er hrært saman. í þetta
er bætt smám saman tveimur
eggjarauðum og einu heilu eggi.
Bætið saman við 125 g af hveiti.
blandað lyftidufti, svolitlu af
rifnum sítrónuberki, 100 g af
fínsöxuðum hnetum, 1/8 I af
rjóma, 150 g af sultuðum
ávöxtum og 100 g af rúsínum
bleyttum í rommpúnsi. Að lokum
er bætt við tveimur stífþeyttum
eggjahvítum. Deigið er látið í
smurt form og bakað í 45 mínútur.
Þegar brauðið er orðið kalt, má
setja yfir það þeyttan rjóma, en í
hann er gott að bæta tveimur
matskeiðum af púnsrommi, og
yfir má gjarna strá ristuðum
hnetum.
Svo aftur sé vikið að púns-
romminu, þá má drekka það
blandað í kók, en ef ykkur er kalt,
þá er rétt að búa til það sem kallað
er GROG — mjög héitt vatn
blandað fjórum matskeiðum af
púnsrommi og fjórum matskeið-
um af sykri og útí eina sneið af
sítrónu. Þá áttu að sofna vel, og
kvefið að > vera víðs fjarri. Að
endingu er rétt að benda á, að
farið er lofsamlegum orðum um
púnsromm í sögunni af góða
dátanum Svejk.
49. TBL. VIKAN 25