Vikan - 20.09.1979, Blaðsíða 62

PÓSTIRIW
Smitun af
lekanda
Kæri Póstur!
Mig langar til að spyrja þig
nokkurra spurninga.
1. Er ekki hægt að smitast af
lekanda nema við samfarir?
2. Hvað er hægt að gera við
honum?
Fyrirgefðu hvað þetta er
barnalegt. 007
Það á að vera næstum því úti-
lokað að verða fyrir lekanda-
smitun nema við samfarir. Til
lækningar eru venjulega
notaðar penisillínsprautur, en
allt slíkt er einungis gert með því
að hafa samband við lækni. Á
Heilsuverndarstöðinni fæst
skjót og góð þjónusta í slikum
tilvikum og því sjálfsagt að leita
samstundis til þeirra, ef grunur
um smit kemur upp. Slíkt á
aldrei að draga, því það gerir
vandann sýnu verri viðureignar.
Lög nr. 25/ 1975, 9. 7. gr. um
fóstureyðingar.
FÖSTUREYÐING ER
HEIMIL:
1. Félagslegar ástæður:
Þegar ætla má, að þungun
og tilkoma barns verði konunni
og hennar nánustu of erfið
vegna óviðráðanlegra félags-
legra aðstæðna. Við slíkar
aðstæður skal tekið tillit til
eftirfarandi:
a) Hafi konan alið mörg börn
með stuttu millibili og skammt
er liðið frá síðasta barnsburði.
b) Eigi konan við að búa
bágar heimilisástæður vegna
ómegðar eða alvarlegs heilsu-
leysis annarra á heimilinu.
c) Þegar konan getur ekki
vegna æsku og þroskaleysis
annast barnið á fullnægjandi
hátt.
d) Annarra ástæðna, séu þær
fyllilega sambærilegar við ofan-
greindar aðstæður.
2. Læknisfræðilegar ástæður:
a) Þegar ætla má, að heilsu
konu, líkamlegri eða andlegri,
sé hætta búin af áframhaldandi
meðgöngu og fæðingu.
b) Þegar ætla má, að barn,
sem kona gengur með, eigi á
hættu að fæðast vanskapað eða
haldið alvarlegum sjúkdómi
vegna erfða eða sköddunar í
fósturlífi.
c) Þegar sjúkdómur, líkam-
legur eða geðrænn, dregur
alvarlega úr getu konu eða
manns til að annast og ala upp
barn.
3. Ef konu hefur verið nauðgað
eða hún orðið þunguð sem
afleiðing af öðru refsiverðu
atferli.
13. gr. sömu laga um fóstur-
eyðingar.
I þessari grein er kveðið á
um atriði, sem gæta skal i
umsókn um fóstureyðingu. Þar
segir meðal annars eftirfarandi:
. . . 3. Sé kona yngri en 16 ára
eða svipt sjálfræði, skulu for-
eldrar eða lögráðamaður taka
þátt í umsókn konunnar, nema
sérstakar ástæður mæli gegn
því.
4. Sé þess kostur, skal maður-
inn taka þátt í umsókn
konunnar, nema sérstakar
ástæður mæli gegn því.
Ólafur Ólafsson, landlœknir:
Það hefur aldrei komið upp
slíkt mál hérlendis að stúlka
undir lögaldri biðji um fóstur-
eyðingu, en hafi ekki til þess
leyfi foreldra. Samkomulag
hefur náðst um öll slík mál,
þannig að haft hefur verið
samband við foreldrana og þeir
hafðir með í ráðum. Þó má
segja að ef stúlkan er full-
komlega heilbrigð andlega hafi
hún rétt til ákvarðanatöku í
þessu máli. Hún verður í raun
forráðamaður barns sins við
fæðingu þess og fimmtán ára
unglingar eru ekki alveg rétt-
indalausir. Foreldrar þeirra
ráða að vísu dvalarstað, en
einnig það getur verið teygjan-
legt. Vilji hún alls ekki blanda
foreldrum sínum i þetta mál,
ekki einu sinni að þau verði
látin um það vita, fer málið að
vísu að vandast, en þá komum
við bara inn á persónufrelsi
hvers einstaklings og hún gæti
líklega haft sitt fram. Læknar
eru bundnir þagnareiði í
þessum málum sem öðrum og
því verður varla annað séð en
ákvörðunin sé hennar.
Okkar löggjöf hér á Islandi
er á margan hátt víðtækari og
almennari en í flestum öðrum
löndum. Það er því oft
túlkunaratriði á hverjum tíma
og þess vegna leysast slík mál
oftast án afskipta dómstóla.
Guðrún Erlendsdóttir, lög-
fræðingur:
Það er almennt álitið að
stúlka, sem er heilbrigð and-
lega, eigi að ráða sínum eigin
líkama og þá einnig þótt hún
sé undir lögaldri. Foreldrar geta
til dæmis ekki farið fram á að
Ástarleikur — 78. taka. Byrjið!
gerð verði fóstureyðing á
dóttur þeirra, sem er undir
sextán ára aldri, nema hún gefi
samþykki sjálf. Það er ekki
hægt að neyða stúlku til að
skýra foreldrum sínum frá
fyrirhugaðri fóstureyðingu, ef
henni er það mjög á móti
skapi. Þarna geta einnig komið
til ýmsar ástæður, svo sem ef
vitað er að foreldrar hennar
taki því óskaplega þunglega, og
í því sambandi geta trúar-
skoðanir foreldra og fleira verið
meginatriði. Allt slíkt er mat
nefndar, hvort slikar aðgerðir
eru nauðsynlegar og hlýtur að
vera einstaklingsbundið hverju
sinni. Álit félagsráðgjafa og
læknis í hverju máli fyrir sig er
þungt á metunum, en það skal
tekið fram, að skylda er að
veita hlutlausa ráðgjöf í slíkum
málum og allur þrýstingur í
ákveðna átt því tæplega rétt-
lætanlegur.
Einhvar gaei reyndi
að tmia mig heim til sin i gœrkveldi
. . . þifi haffiuð átt afi sjá ibúðina
sam hann bjó il
Var þatta kvennahatur þitt komið i
hámœli fyrir aða aftir tfunda brúfi-
kaupifi þitt?
Fyrirgaffiu að ég kam of seint Ég
stökk af misgáningi upp i Selfoss-
rútuna.
62 Vikan 38. tbl.