Vikan - 05.06.1986, Blaðsíða 52

SAKAMÁLASAGA EFTIR
MICHAEL GILBERT
„Ég hef ákveðið að taka mér leyfi snemma í
júní og fara í veiðitúr. Ég ætla að dveljast á
búgarði nokkrum í Cumberland. Þar er geysi-
stórt stöðuvatn og mér er sagt að þar sé
jafneinmanalegt og í Sahara eyðimörkinni,"
sagði Kenneth Alworthy við Arthur frænda
. sinn.
Það fór sæluhrollur um Arthur við þessar
fréttir, en hann var sjálfur mikill veiðimaður.
Þetta var tilfinning sem aðeins veiðimaðurinn
þekkir, tilfinningin sem hann fær þegar sá stóri
birtist út undan árbakkanum og gýtur augun-
um á tálbeituna, litfagra, aðlaðandi og haglega
gerða flugu sem veiðimaðurinn hefur kastað
út hvað eftir annað.
Raunar hafði Arthur lengi stefnt að þessu
marki.
Fyrir tæpu ári hafði hann fært búgarð Ho-
worths i tal við frænda sinn, eins og fyrir
tilviljun. Hann hafði rætt þetta svo óformlega
að Kenneth var búinn að gleyma hvar hann
hafði fengið þessar upplýsingar. Síðar hafði
hann tvisvar minnst á þetta við kunningja
Kenneths, sem hann áleit líklega til að færa
það í tal við hann. Og í mars, þegar fyrstu
páskaliljurnar sprungu út og framsýnt fólk fór
að huga að sumarleyfinu, hafði hann sent
frænda sínum eintak af Cumberland dagblað-
inu. Þar sem Kenneth hafði mikinn áhuga á
hellarannsóknum hafði hann merkt við grein
um klettasprungur sem nýlega höfðu fundist
fyrir neðan Rawnmere.
En það var ekki einungis þessi grein sem
hann ætlaði Kenneth að taka eftir. A sömu síðu,
beint fyrir neðan greinina, var stutt auglýsing
sem eigandi Howorths búgarðsins lét birta í
blaðinu á hverju vori.
Eftir þetta lét Arthur málið afskiptalaust.
Ef silungurinn lætur ekki sjá sig er tilgangs-
laust að berja vatnið.
En hvers vegna skyldi það hafa verið svo
mikiklvægt fyrir Arthur að Kenneth frændi
hans færi upp á eigin spýtur til búgarðs Ho-
worths? Til að komast að því er nauðsynlegt
að líta á erfðaskrá afa þeirra, Alberts Alwort-
hy, sem hafði safnað verulegu fé með dugnaði
og sparsemi.
Lögfræðingur hans, herra Rumbold, hafði
skrifað erfðaskrána eftir fyrirmælum skjól-
stæðings síns. Þau voru á þessa leið: „Það
barnabarna minna, sem lifir hin öll, skal erfa
allar eigur mínar.“
Fimmtíu árum síðar reyndi herra Rumbold
yngri að útskýra þessi ákvæði fyrir Arthur.
„Það er nú farið að þynnast í ættinni eftir
tvær heimsstyrjaldir," sagði hann. „Faðir þinn
og Bob, faðir Kenneths frænda þíns, voru þeir
einu af börnum Alberts sem áttu afkomendur.
Og þið Kenneth eruð nú einu barnabörnin sem
eftir lifa.“
„Svo að það verðum við Kenneth sem erfum
allt.“
„Sá ykkar sem lifir hinn.“
„Hve mikið fé er þetta?“
Lögfræðingurinn nefndi upphæðina og Art-
hur Alworthy varð þungt hugsi.
Hann þarfnaðist peninga. Hann var í alvar-
legum fjárhagskröggum og þurfti fjármuni sem
allra fyrst. Hann kæmist af næstu viku og ef
til vill einnig næstu mánuði en ef honum tæk-
ist ekki að útvega peninga innan árs væri úti
um hann. Gjaldfallnir reikningarnir hlóðust
upp. Hann gæti að vísu tekið lán til að greiða
þá en slíkt fyrirhyggjuleysi í fjármálum var
ekki að hans skapi, jafnvel þótt hann hefði von
um arf einhvern tíma. Og þótt hann tæki lán
dygði það honum í mesta lagi í ár.
En það var einnig önnur ástæða fyrir því að
búgarður Howorths varð fyrir valinu. Hann
hafði sjálfur orðið fyrir persónulegri ógæfu á
ferðalagi þar í grenndinni fyrir nokkrum árum.
Þar hafði hann misst lítinn, snotran en forvit-
inn hund af cocker spaniel kyni niður í skessu-
ketil í mýrlendinu. Þetta var stór, hrikaleg
jarðhola, hulin lágvöxnum gróðri að hálfu leyti
og umkringd ryðgaðri, ótraustri girðingu. Ef
hún hefði ekki verið á svo afskekktum stað sem
raun ber vitni hefðu sennilega verið gerðar
viðeigandi varúðarráðstafanir vegna hættunn-
ar sem af henni stafaði. Skessuketillinn var í
um þriggja mílna fjarlægð frá búgarðinum og
þaðan voru fimm mílur til næsta þorps. Nokkr-
ir fjárhirðanna vissu um tilvist skessuketilsins
og þess vegna hafði Arthur hraðað sér til eins
þeirra í von um að hægt væri að bjarga hundin-
um.
Fjárhirðirinn hafði hrist höfuðið vonleysis-
lega. „Það kemst ekkert lifandi upp úr þessari
jarðholu," sagði hann. „Ég get fullvissað yður
um að vesalings hundurinn er dauður nú þeg-
ar.“
„Þetta er ekki þurr hola,“ get ég sagt yður,
herra. Það er vatn í botninum."
„Fyrir 20 árum,“ hélt fjárhirðirinn áfram,
„fór flokkur sérfræðinga þama niður í könnun-
arleiðangur. Þar fundu þeir sauðkind sem hafði
dottið í holuna mánuði áður. Eða - þeim virt-
ist það vera sauðkind. Iskaldur vatnsstraumur-
inn og skörðóttir klettarnir höfðu slíkan
eyðingarmátt að það var varla hægt að greina
af hvaða skepnu hræið var. Mánuði síðar,“
sagði íjárhirðirinn ennfremur, „hefur sennilega
ekkert verið eftir af henni.“
„Þeir ættu að girða almennilega í kringum
þessa jarðholu," hafði Arthur sagt sárgramur.
„Já, ef til vill,“ sagði Qárhirðirinn en það var
engin sannfæring í röddinni því að hann taldi
girðinguna fjárhelda þótt hún væri bæði ryðguð
og hrörleg og það var það sem skipti hann máli.
Daginn eftir að Kenneth pakkaði niður veiði-
stönginni sinni og hélt norður á bóginn lagði
Arthur af stað í ferðalag. Hann ferðaðist smá-
spöl með lest en eftir það fór hann fótgangandi
og gisti ýmist á gistiheimilum eða úti í náttúr-
unni. Hann var alvanur útilegum og gat komist
af dögum saman með bakpoka og prímus. A
Ijórða degi vaknaði hann í kjarrinu rétt fyrir
ofan búgarð Howorths. Daginn áður hafði hann
gengið 20 mílur utan vegar. Hann hafði útbúið
sig til vikuferðar og tekið með sér Stríð og frið
í þremur bindum og góðan sjónauka. Til allrar
hamingju hélst veðrið gott.
Og þennan fagra morgun sá hann Kenneth
koma gangandi upp hæðina eftir göngustíg sem
lá framhjá viðlegustað hans, með göngustaf i
hönd í stað veiðistangar. Arthur lagði lykkju
á leið sína og hélt í áttina til frænda sins.
Þarna mættust frændurnir augliti til auglit-
is, úr augsýn frá búgarðinum.
Þegar þeir höfðu skipst á kveðjum sagði
Arthur: „Ég held til á gistiheimili í Langdale
og mér datt í hug að fá mér göngutúr hingað
og athuga hvernig þér gengi að veiða."
„Það er ekkert að hafa í dag,“ sagði Kenn-
eth. „Það er of þurrt i veðri. Gamli maðurinn
niðri á bænum fullyrðir að það muni rigna i
nótt svo að vonandi get ég veitt eitthvað á
morgun. Ég ákvað því að taka mér hvíld frá
veiðunum í dag. Hefurðu nokkra hugmynd um
hvað gæti verið skemmtilegt að skoða? Ég
þekki svo lítið til hér.“
Arthur þóttist íhuga málið. „Það er margt
að sjá hér,“ sagði hann. „Eigum við ekki að
skoða skessuketilinn sem ég fann fyrir 5 árum.“
Frændi hans samþykkti það.
Það tók um klukkustund að ganga þangað
og líf Kenneths valt á því hvort þeir rækjust á
nokkurn mann. Ef einhver fjárhirðanna sæi þá
52 VI KAN 23. TBL