Vikan - 29.06.1989, Qupperneq 40

DULFRÆÐI
Spádómarnir um
endurkomu
JESÚ KRISTS
TEXTI: GUÐMUNDUR S. JÓNASSON
Biblían er ein af þeim bókum sem
mikið er til af en féir nenna ab lesa.
Hún er sögð staglsöm og leiðinleg.
Að meginefni er hún þrautasaga
gyðinga; grimmdarlegar lýsingar á
sigrum þeirra og ósigrum, með væn-
um skammti af úreltum siðapredik-
unum, óræðum spádómum og fúl-
lyndum guði sem gyðingar nefna
Jehóva. Trúarlegt gildi hennar er
einkum talið fólgið í frásögnum um
ævi og kenningar Jesú frá Nasaret.
Margt af því sem haft er eftir Jesú í
guðspjöllunum er kunnugt og þykir
þess vert að til þess sé vitnað á
helgidögum. Öðru er þó sjaldnar
vikið að. Þannig er til dæmis um
fyrirheitið sem Jesú gaf um að koma
aftur til jarðarinnar.
Uppstigningardagur er sá dagur
kirkjuársins sem helgaður er
himnaför Jesú Krists. Um upp-
stigninguna segir í Postulasögunni:
„Og er hann hafði talað þetta, varð hann
upp numinn, að þeim ásjáandi, og ský nam
hann frá augum þeirra. Og er þeir störðu
til himins, þegar hann fór burt, sjá, þá
stóðu tveir menn hjá þeim í hvítum
klæðum, er sögðu: Galilíumenn, hví stand-
ið þér og horfið til himins? Þessi Jesú,
sem var upp numinn frá yður til
himins, mun koma á sama hátt og þér
sáuð hann fara til himins.“
Flestir eru þó þeirrar skoðunar að hér
sé ekki um sanna frásögn að ræða heldur
helgisögn eða fagran tilbúning sem ekki sé
mark á takandi. Á sama hátt eru fáir sem
vænta endurkomu Krists, ef frá eru taldir
kreddufullir bókstafstrúarmenn sem bíða í
ofvæni eftir dómsdegi, auðvitað í þeirri trú
að þeim bjóðist eilíf sæluvist í himnaríki á
meðan þorri mannkyns stiknar í logum
helvítis. Það eru ekki einungis efahyggju-
menn sem telja seinni endurkomu Krists
skáldlegan heilaspuna heldur hefur sú
skoðun rutt sér meir og meir til rúms inn-
an kirkjunnar sjálfrar.
Herra Sigurbjörn Einarsson biskup telur
til dæmis trúna á endurkomu Krists bera
vott um „sjúkleg heilabrot", svo notuð séu
hans eigin orð. Hann segir ennfremur: „Og
allar tilraunir til þess að finna kenningu
um tvöfalda endurkomu hans stoð í Nýja
testamentinu eru fálm eitt.“ Það þarf hins
vegar ekki að lesa lengi í guðspjöllunum
til þess að uppgötva að þessi orð séra Sig-
urbjarnar eru byggð á misskilningi, ef ekki
viljaleysi til að skilja rétt.
í 24. kapítula Matteusarguðspjalls og
samsvarandi guðspjöllum Markúsar og
Lúkasar lýsir Jesú Kristur rækilega þeim
kringumstæðum sem einkenna „hina síð-
ustu daga“ og verði undanfari komu
mannssonarins. Hann segir að ffam á sjón-
arsviðið komi falspámenn og falskristar
sem kenni í hans nafhi en ieiði marga í
villu. Þjóð mun rísa upp gegn þjóð og kon-
ungsríki gegn konungsríki. Miklir jarð-
skjálftar verða, hallæri og drepsóttir og
voðafýrirburðir á ýmsum stöðum. Kær-
leikur manna á milli mun minnka, siðleysi
og lestir margs konar aukast. Þetta
ófremdarástand verður alþjóðlegt því það
mun koma „yflr alla þá, sem búa á öllu yflr-
borði jarðarinnar" (Lúk. 21.35).
Jesú hefur einnig á orði: „En þegar eftir
þrenging þessara daga mun sólin sortna og
tunglið eigi gefa skin sitt, og stjörnurnar
munu hrapa af himni og kraftar himnanna
munu bifast. Og þá mun tákn mannssonar-
ins sjást á himninum; og þá munu allar
kynkvíslir jarðarinnar kveina, og þær
munu sjá mannssoninn komandi á skýjum
himins með mætti og mikilli dýrð“ (Matt.
29.31).
Má vænta endurkomu
Krists?
Torvelt er að túlka þessi orð á annan
veg en að Kristur heiti því að snúa aftur til
jarðar. Allur þorri guðffæðinga lætur sér
þó fátt um finnast og staðhæfir að endur-
komuna beri að skilja í óeiginlegri eða
yfirfærðri merkingu. Þeir hafa sumir fýrir
satt að fyrirheitið um endurkomu Jesú
Krists hafi ræsts þegar postularnir fylltust
heilögum anda, aðrir boða að kirkjan sem
slík sé í raun Kristur endurkominn. Þessar
hugmyndir stangast að vísu á við það sem
í guðspjöllunum stendur en einhverju
verður til að svara því enginn trúir því
lengur í fullri alvöru að Jesú komi aftur.
Því er ekki að neita að prestum er þó-
nokkur vorkunn í þessu máli. Vantrú
þeirra er skiljanleg. Er hægt að ætlast til
þess að nokkur maður með heilu viti trúi
því að Kristur hafi horfið til himna á skýja-
bólstri og komi þaðan aftur svífandi á skýi?
Skringisögur af þessu tagi samrýmast ein-
faldlega ekki niðurstöðum vísindanna. Ef
til vill hefur Kristur séð þetta ástand fýrir
þegar hann andvarpar sáran og segir:
„Mun þá mannssonurinn finna trúna á
jörðinni, er hann kernur?" (Lúk. 18.8). í
Pétursbréfi er einnig vikið að vantrúnni á
endurkomu Jesú Krists. Þar segir: „Á hin-
um síðustu dögum munu koma spottarar
með spotti, er ffamganga eftir eigin girnd-
um og segja: Hvað verður úr fyrirheitinu
um komu hans? Því að frá því að feðurnir
sofnuði (þ.e. postularnir dóu) stendur allt
við sama eins og frá upphafi."
Skýstólpar á himni
Það ber að geta þess að þetta dularfulla
„ský“ kemur við sögu á fleiri stöðum í
Biblíunni. f Nýja testamentinu segir frá því
að skömmu áður en Kristur var krossfest-
ur tók hann nokkra lærisveina sína með
sér upp á hátt fjall. Þar ummyndaðist hann
þá að þeim ásjáandi og Móse og Elía birt-
ust þeim og töluðu við Krist. „Meðan hann
var enn að tala, sjá þá skygði bjart ský yfir
þá, og sjá, rödd úr skýinu sagði: Þessi er
minn elskaði sonur, sem eg hefi velþókn-
un á; hlýðið á hann“ (Matt. 17.6).
f Postulasögunni kemur ffam áþekkt
fýrirbæri þegar fjöldamorðinginn Sál varð
fýrir vitrun á Ieið sinni til Damaskus og tók
trú á Jesúm Krist. Sál eða Páll postuli, eins
og hann var síðar nefndur, lýsir þessum
viðburði þannig: „(Eg sá) á veginum, um
miðjan dag, ljós af himni sólu bjartara
leiftra um mig og þá, sem mér voru sam-
ferða. Og er vér allir féllum til jarðar,
heyrði eg rödd, er sagði við mig á
hebreska tungu: Sál, Sál hví ofsækir þú
mig?“ Páll segir einnig ffá því að ljómi þess
ljóss, sem leiffraði um hann, hefði verið
slíkur að hann blindaðist og urðu föru-
nautar hans að leiða hann til Damaskus.
í Gamla testamentinu er á ýmsum stöð-
um greint ffá því hvernig guð opinberar
sig í gegnum „ský“ eða „eldstólpa" á himni.
38 VIKAN 13. TBL. 1989