Vikan - 29.06.1989, Blaðsíða 50

5MA5AC5A
Kona af háum stigum
Smásaga eftir William Faulkner
Pegar ungfrú Emily Grierson dó
k fylgdi henni allur bærinn, karl-
" mennirnir af því þeim þótti sem
eik hin háa hefði hrunið, konurnar
af því að þær langaði til að sjá hvernig um-
horfs væri heima hjá henni en það hafði
enginn séð í tíu ár nema gamall maður
sem var hjá henni og annaðist bæði garð-
yrkjuna og innanhússtörfm.
Hús þetta var mikið bákn, bæði á lengd

rp ■.

,
og breidd, og hafði fyrrum verið hvítt og
skreytt hvolfþökum, turnum og svölum
með mesta pírumpári í glaðlegum útflúr-
uðum stíl sjöunda tugs aldarinnar, enda
hafði þetta stræti verið stolt borgarinnar
þegar húsið var byggt. En sú tíð var úti og
bómullarverksmiðjur og bílskúrar höfðu
flæmt á brott alla tign. Samt tolldi hún enn
við hús ungfrú Emily Grierson. Það reis frá
grunni í fölnuðu og úr sér gengnu skrauti
og gnæfði yflr bómullarflutningavagna og
bensíntanka — ekkert af þessu var svo sem
neitt augnayndi. Og nú var ungfrú Emily
farin til fúndar við burtgengin skyldmenni
sín af þessari háu ætt, í sedrustrjáviðar-
lundinum mikla þar sem óþekktir
hermenn, sem fallið höfðu í orrustu undir
merkjum Jeffersons, lágu í ómerktum
gröfum.
Meðan ungfrú Emily lifði hafði hún ver-
ið þekkt og virt af öllum, ffernur að því er
skyldan bauð (að mönnum þótti) en að
sjálfsögðu. Svo hafði verið síðan þann dag
árið 1894 er Sartoris höfuðsmaður, sá
hinn sami sem skipaði svo fyrir að engin
svört kona mætti láta sjá sig úti nema með
svuntu, gerði hana skattfrjálsa frá þeim
degi er faðir hennar dó og allt fram í eilífð.
Ekki var látið svo heita að verið væri að
ívilna konunni í gustukaskyni heldur lét
Sartoris höfuðsmaður í veðri vaka að faðir
ungfrú Emily hefði lánað borginni fé og
kysi hann að endurgreiða það með þess-
um hætti. Engum nema manni af sömu
kynslóð og Sartoris höfúðsmaður hefði
getað dottið annað eins í hug og enginn
karlmaður hefði samþykkt að taka þessu
boði. Þegar næsta kynslóð tók við völdum
af hinni eldri og nýir siðir komu með nýj-
um herrum leist sumum ekki meir en svo
á þetta fyrirkomulag. Hinn fyrsta dag árs-
ins sendu þeir henni í pósti svolítinn skatt-
seðil. Sá mánuður leið og hinn næsti hófct
án þess nokkurt svar bærist. Þá var henni
skrifað strengilegt bréf og hún var beðin
að mæta hjá borgardómara við hentug-
leika. Viku síðar skrifaði borgarstjórinn
henni sjálfur og bauðst til að senda eftir
henni í sjálfs síns vagni. Hann fékk það
svar á eldfornu pappírsblaði, skrifað með
fegurðarskrift með daufú bleki, að hún
færi aldrei framar út. Skattseðillinn hafði
verið lagður inn í bréflð en í því var hans
að engu getið.
Þá var skotið á fúndi meðal borgarráðs-
ins. Síðan var send nefnd heim til hennar.
Það var barið að dyrum hennar, sem eng-
inn maður hafði gengið um síðan hún
hætti að kenna postulínsmálningu fyrir
átta til tíu árum. Gamli maðurinn svarti,
sem hjá henni var, lauk upp fyrir þeim og
vísaði þeim inn í dimrna forstofu. Þaðan
48 VIKAN 13. TBL. 1989