Vikan - 18.12.1941, Blaðsíða 17

VIKAN, nr. 51—52, 1941
15
halda á ungbarni

Eftir HEYWOOD BROUN

iWffl lltaf síðan þá daga, sem Adam
fjjjlg pældi og Eva spann, hefir verið
látið svo, sem það þyrfti eitthvert
sérstakt lag til þess að þvo diska og
þurrka af ryk, og að það væru kon-
ur einar, sem hefðu það lag til að
bera. Væri fróðlegt að vita, hvað
karlmennimir hafa sparað sér mörg
spor á þennan hátt.
Karlmenn byggja brýr og leggja
jámbrautir yfir eyðimerkur, samt
sem áður viðurkenna þeir með mestu
ánægju, að þeim sé um megn að festa
á sig hnapp. Þar af leiðandi festa
þeir ekki á sig hnappa. Það mætti
náttúrlega segja með nokkrum rétti,
að það sé svo miklu þýðingarmeira
að festa og halda uppi brúm enn bux-
um, að verkaskipting sé réttmæt. En
margir okkar karlmannanna hafa
aldrei á ævi sinni lagt járnbrautir
eða byggt brýr, en teljum það þó
fyrir neðan karlmannsvirðingu okkar
að snerta á hinum svonefndu kvenna-
verkum.
Liklega hefðu karlmennirnir ekki
verið einfærir um að viðhalda þess-
ari fráleitu skoðun á getuleysi karl-
mannsins á þessu sviði. En þegar
einu sinni var búið að ákveða sér-
stöðu konunnar, þá fóru konumar
sjálfar að leggja stórýkta áherzlu á
hennar dýrðlegu þýðingu, og karl-
mennimir flýttu sér að taka undir.
Fleira kemur hér til greina. Líf-
fræðin er svo ónærgætin að láta kon-
una standa miklu ver að vígi en karl-
manninn. Karlmennirnir hafa notað
þessa aðstöðu til þess að skapa þá
trú, að þar sem það séu konur einar,
sem gangi með bömin, þá hljóti það
líka að vera eingöngu þeirra verk að
gæta þeirra. Þetta er þó hlægileg
staðhæfing. Margt af því, sem gera
þarf fyrir bömin, útheimtir engar
sérstakar gáfur. Karlmenn þykjast
ekki geta þvegið bami í framan, af
því að þeir halda að starfið sé ekki
sérlega skemmtilegt, hvort heldur
baminu er þvegið að ofan eða neðan.
Karlmenn þykjast jafnvel ekki vita,
hvemig eigi að halda á ungbami.
Upp úr þessu hefir svo vaxið sú
merkilega kórvilla, að það tilheyri
hinum fínni listum að kunna að halda
á ungbami, eða að öðmm kosti sé
það dásamleg gáfa, gefin konum ein-
um, og tekin að erfðum frá mæðr-
unum lið fram af lið.
Skáldkona ein tekur svo til orða:
„Það, sem Ríkarður furðaði sig mest
á var það, hvað Elinora fór höndug-
lega með Önnubellu. Það var eins
og fingur hennar finndu af sjálfu
sér þá staði, þar sem ungbamslíkam-
anum var nauðsynlegastur stuðning-
ur.“ Þá staði, ekki nema það þó. Það
er ekki mikill vándi að halda á ung-
bami annar en sá, að snúa rétta
endanum upp. Það er hægt að halda
á bami á 152 mismunandi vegu —
og alla rétta. Að minnsta kosti duga
þeir. Likami bamsins er svo mjúkur,
að hver og einn sem tekur þétt á
því og örugt, tekur rétt á því. „Ef
Ríkarður reyndi að taka um barnið,
náði hann engum tökum á því og
missti það. En Elinora brosti þá blíð-
lega og fékk honum eitthvert karl-
mannsverk, en sjálf huggaði hún
Önnubellu." Þið getið reitt ykkur á
að Ríkarður hefir líka brosað, þegar
hann var óhultur kominn að ein-
hverju karlmannsstarfi, t. d. farinn
að leika golf.
Það er nokkuð almenn trú, að kona
þurfi ekki annað en að eignast barn,
til þess að kunna að fara með það.
Það á að vera eðlishvöt. Hvað eftir
annað segja ömmurnar sigri hrós-
andi: „Þetta er nokkuð, sem ekki
verður lært af bókum eða í skólum.
Náttúran sjálf er besti kennarinn."
En það er blátt áfram ekki satt.
Margar mæður hafa lært langtum
meira af Holt lækni í þessum efnum,
en af eðlishvötinni, og þó er Holt
læknir karlmaður. Ég hefi séð mæð-
ur gefa vöggubörnum bjór, makka-
róní og ískrem. Hafi það verið eðlis-
hvötin, sem því réði, þá er hún tæp-
ast lengur eins örugg og hún hefir
áður verið.
Eg hefi trú á því að foreldrarnir
eigi að hafa jafnar skyldur og
ábyrgð. Við karlmennimir höfum
losað okkur við mikið erfiði, með því
að koma okkur undan barnfóstrinu.
En við höfum líka farið á mis við
mikla ánægju, alveg sérstakrar teg-
undar. Böm em einskis virði álengd-
ar Sjálfra okkar vegna ættum við
að hætta þessum getuleysislátum og
heimta að fá að öllu leyti helming
bamsins. Ég vona að það verði hægt
að koma þessu til leiðar, án þess að
við verðum um leið skyldaðir til að
taka helming uppþvottanna. Ég býst
ekki við að það geymist nein dulin
ánægja í því að þvo upp leirtau. Það
er allt öðru máli að gegna að þvo
börn. Leirinn gefur ekkert bergmál.
En þegar þú ert búinn að þvo ein-
hverjum í framan, þá muntu komast
að raun um að þú þekkir hann betur
á eftir. Andlit bamsins geymir alls
konar möguleika. Það er mjög gam-
an að sjá, hve lengi er hægt að
skmbba það, án þess að hljóð komi
úr- homi.
Það fylgir því líka alveg sérstök
ánægjutilfinning að gera hina hvers-
dagslegustu hluti fyrir börnin. Þegar
þú hefir lokið því fremur erfiða starfi
að hátta bam og búa það til sæng-
ur, þá finnst þér þú vera merkilega
þýðingarmikil persóna, næstum þvi
eins og værir þú þjónn guðs hér á
jörðu.
Það er ekki eins hressandi að
klæða bamið,. Það verður oft erfitt
og leiðinlegt, bæði fyrir föður og
bam. Þó þekki ég mann, sem gat
gert það að ævintýri. Hann var bíla-
vélfræðingur og fékkst mikið við
kappakstur. Hann notaði starfsmál
sitt heima fyrir og hældi sér af því,
að hann hefði sett heimsmet í því að
£
|
I
I
Burstavörur
allar tegundir fyrirliggjandi

m
RiKJAl
<#
er bráðskemmtileg aflestrar.
Ágœt jólagjöf.
finna nýjar og hraðari aðferðir til
þess að klæða barn. Hann var þög-
ull maður og bar venjulega margar
öryggisnælur í munni sér. Hann var
ekki að eyða tímanum í það, að
ganga eftir barninu, heldur lagði
hann það á gólfið og byrjaði um-
svifalaust að klæða það. Honum
tókst allt af að ljúka við starf sitt,
áður en barnið fékk ráðrúm til að
reka upp org. Hann varð aldrei undir
i þeirri viðureign.
Þá er ekki leiðinlegt að gefa bam-
inu mat. Ég efast um að nokkur hafi
lifað undraverðara augnablik en það
að gefa barni ískrem í fyrsta sinn.
Fyrst kemur óttaslegin andstaða
bamsins, af þvi hvað ísinn er kald-
ur og síðan undrandi hrifning', þegar
þetta undarlega efni bráðnar og
verður dýsætt og notalegt á bragðið.
Jafnvel golf verður léttvægt fund-
ið, borið saman við þá dásamlegu
skemmtun að fara með ungum syni
sínum í dýragarðinn í fyrsta sinn og
sýna honum ljón, tígrisdýr og um
fram allt, fíl. Líklega heldur hann að
þú hafir sjálfur búið öll dýrin til,
honum til skemmtunar.
Jafnvel hinn aumasti maður getur
orðið að vitrum töframanni i aug-
um barnsins. Það er þess vert að
nota tækifærið, áður en það tapast.
Sá dagur hlýtur að koma að hinn
allra fróðasti faðir neyðist til að
segja: „Ég veit það ekki.“ Á þeim
degi yfirgefur barnið Paradísargarð-
inn sinn og faðirinn verður aftur að-
eins venjulegur maður.
Húsráð.
Þvoið undirföt og öll föt, sem eru
næst húðinni, áður en þér farið í þau
í fyrsta sinn.
Gott er að draga þræði úr efni
með fíngerðri heklunál eða prjóni.
Eftir að hakkavélin hefir verið not-
uð og þvegin vel, er gott að nudda
hana með klút vættum í „glycerini“.