Vikan - 16.05.1991, Blaðsíða 54

Það þarf að borga þá fimmtánda hvers mánaðar.
Þeir eru skrifaðir með rauðu bleki. Þú sérð hve
margir eru hér inni að drekka núna? Ég verð að
fara varlega. Ég verð að ... “
„Einmitt það sem ég á við,“ greip Dohay mjúk-
lega fram í. „Þú verður að fara varlega. Og það
sýnir gætni að kaupa þrjá eða fjóra eldingavara.
Þú ert með gott fyrirtæki hérna. Ekki viltu láta
þurrka það út með einni eldingu, er það?“
„Honum væri sama,“ sagði sá gamli. „Hann
myndi bara hirða tryggingaféð og fara til Flórída.
Er það ekki, Brucie?"
Carrick leit með vanþóknun á gamla manninn.
„Við skulum þá tala um tryggingar," skaut sölu-
maðurinn inn í. Maðurinn i gráu hermannafötun-
um var búinn að missa áhugann og hafði vafrað
frá. „Afborganirnar af brunatryggingunni lækka.“
„Tryggingarnar greiðast allar saman,“ sagði
Carrick hljómlaust. „Ég hef bara ekki efni á að
leggja út fyrir þessu. Því miður. En ef þú talar við
mig næsta ár... “
„Kannski ég geri það,“ sagði eldingavarasölu-
maðurinn og gafst upp. „Kannski ég geri það.“
Engum datt í hug að þeir yrðu fyrir eldingu fyrr en
það henti þá; það var alkunn staðreynd í þessum
bransa. Það var ekki hægt að koma náunga eins
og þessum Carrick í skilning um að þetta væri
ódýrasta brunatrygging sem hann gæti fengið. En
Dohay var heimspekingur. Og svo hafði hann ver-
ið að segja satt þegar hann sagðist hafa komið
inn til að svala þorstanum.
Til að sanna það og sanna að hann væri ekkert
óhress pantaði hann annan bjór. En í þetta sinn
bauð hann Carrick ekki að fá sér einn líka.
Gamlinginn settist á stólinn við hlið hans.
„Það varð maður fyrir eldingu á golfvellinum fyr-
ir um tíu árum,“ sagði hann. „Steindrap hann.
Hann hefði átt að vera með eldingavara á hausn-
um, er það ekki?“ Hann hneggjaði og bjórlyktin
streymdi út úr honum í andlit Dohays. Dohay
brosti af skyldurækni. „Allirsmápeningarnir í vasa
hans voru bræddir saman. Það var mér sagt. Eldi-
ngar geta verið skrítnar. Ég man eftir því í eitt
skipti..."
Skrítnar, hugsaði Dohay og lét orð gamla
mannsins flæða yfir sig. Hann kinkaði kolli á rétt-
um stöðum af eðlisávísun. Skrítnar, já, því þeim
er sama hvern eða hvað þær hitta. Eða hvenær.
Hann lauk við bjórinn sinn og fór út með þoka-
fylli sína af tryggingu gegn reiði Guðs - kannski
þá einu sem fundin hafði verið upp - með sér. Hit-
inn var eins og hamarshögg en þó nam hann
staðar andartak á nær auðu bílastæðinu og horfði
upp á mæninn. Nítján dollarar og 95 sent, í mesta
lagi 29 dollarar og 95 sent og maðurinn gat ekki
lagt út fyrir því. Hann myndi spara sjötíu dollara á
sameinuðu tryggingunni sinni strax fyrsta árið, en
hann gat ekki lagt út fyrir því - og það var ekki
hægt að segja honum neitt annað meðan þessir
trúðar stóðu við hlið hans.
Kannski myndi hann sjá eftir því einn góðan
veðurdag.
Eldingavarasölumaðurinn fór upp í Buick-inn
sinn, kveikti á loftkælingunni og ók í vestur í átt að
Concord og Berlín, sýnishornataskan í sætinu við
hlið hans, á undan hverju því illviðri sem hugsast
gæti að væri í uppsiglingu að baki.
. 8 *
Snemma árs 1974 fékk Walt Hazlett lögmanns-
réttindi. Þau Sara buðu öllum vinum hans, vinum
hennar og sameiginlegum vinum þeirra til veislu -
meira en fjörutíu manns. Bjórinn flæddi eins og
vatn og þegar því var lokið sagði Walt að þau
mættu hrósa happi að hafa ekki verið fleygt út.
Þegar búið var að kveðja síðustu gestina (klukkan
þrjú um nóttina) hafði Walt komið að Söru í svefn-
herberginu, nakinni í engu nema skóm og dem-
antseyrnalokkunum sem hann hafði steypt sér í
skuld til að gefa henni í afmælisgjöf. Þau höfðu
elskast ekki einu sinni heldur tvisvar áður en þau
féllu í gegnsósa svefn sem þau vöknuðu af ná-
lægt hádegi með lamandi timburmenn. Um það bil
sex vikum síðar komst Sara að þvi að hún var
barnshafandi. Hvorugt þeirra efaðist nokkurn tíma
um að getnaðurinn hefði átt sér stað kvöldið sem
stóra veislan var.
( Washington var verið að ýta Richard Nixon
upp í horn, ívöfðum segulbandabendu. (Georgíu
var hnetubóndi, fyrrum sjóliðsforingi og núverandi
fylkisstjóri, James Earl Carter að nafni, farinn að
ræða við nána vini að hann hefði hug á að bjóða
sig fram í stöðuna sem herra Nixon færi úr fljót-
lega.
í herbergi 619 á sjúkrahúsinu í Austur-Maine
svaf Johnny Smith ennþá. Hann var farinn að
liggja í fósturstellingu.
Strawns læknir, sá sem hafði rætt við Herb,
Veru og Söru í fundarherberginu daginn eftir
l> Barnið var sveinbarn.
Þau skírðu hann Dennis
Edward Hazlett. Hann og
móðir hans fóru heim þremur
dögum síðar og Sara var farin
að kenna aftur eftir
þakkargjörðardag.
slysið, hafði dáið af brunasárum síðla árs 1973.
Kviknað hafði í húsi hans daginn eftir jól. Bruna-
liðið í Bangor komst að þeirri niðurstöðu að gölluð
jólaljósasería hefði orsakað eldsvoðann. Tveir
nýir læknar, Weizak og Brown að nafni, sýndu
áhuga á máli Johnnys.
Fjórum dögum áður en Nixon sagði af sér datt
Herb Smith niður í grunn húss sem hann var að
byggja í Gray, lenti á hjólbörum og fótbrotnaði.
Brotið var lengi að gróa og hann náði sér aldrei
alveg. Hann haltraði og fór að styðjast við staf á
rigningardögum. Vera bað fyrir honum og krafðist
þess að hann vefði klæði, sem séra Freddy Colts-
more frá Bessemer í Alabama hafði blessað
persónulega, um fótinn á hverju kvöldi þegar
hann gekk til náða. Verð blessaða Coltsmore-
klæðisins (eins og Herb kallaði það) var 35 dollar-
ar. Það gerði ekkert merkjanlegt gagn.
Um miðjan október, stuttu eftir að Gerald Ford
gaf fyrrum forseta upþ sakir, varð Vera þess aftur
fullviss að heimsendir væri í nánd. Herb upþgötv-
aði hvað stóð til hjá henni á elleftu stundu; hún var
búin að gera ráðstafanir til að gefa Heimsendis-
félagi Bandaríkjanna það litla sþarifé sem þau
höfðu komið höndum yfir síðan slys Johnnys bar
að. Hún hafði reynt að auglýsa húsið til sölu og
hafði samið við góðgerðarstofnun sem ætlaði að
senda sendiferðabíl til þeirra eftir tvo daga til að
sækja öll húsgögnin. Herb komst að þessu þegar
fasteignasalinn hringdi í hann til að sþyrja hvort
tilvonandi kaupandi gæti komið og litið á húsið
síðdegis.
I fyrsta sinn hafði hann sleppt sér alvarlega við
Veru.
„Hvað í Guðs nafni hélstu að þú værir að
gera?“ þrumaði hann eftir að hafa dregið alla
þessa ótrúlegu sögu upp úr henni. Þau voru í stof-
unni. Hann hafði nýlokið við að hringja í góðgerð-
arfélagið til að segja þeim að gleyma sendiferða-
bílnum. Fyrir utan féll regn í tilbreytingarlausum,
gráum skífum.
„Guðlastaðu ekki með nafn frelsarans, Herbert.
Ekki... “
„Þegiðu! Þegiðu! Ég er orðinn þreyttur á því að
hlusta á þetta rugl í þér!“
Hún dró andann að sér og henni var brugðið.
Hann haltraði yfir til hennar, stafurinn hans
barðist fjölraddað i gólfið. Hún hörfaði aðeins í
stólnum og leit síðan upp á hann með þessum
Ijúfa píslarvættissvip sem fékk hann til að langa
til, Guð fyrirgefi honum, að slá hana í andlitið með
sínum eigin helvítis göngustaf.
„Þú ert ekki svo langt leidd aö þú vitir ekki hvað
þú ert að gera,“ sagði hann. „Þá afsökun hefurðu
ekki. Þú fórst á bak við mig, Vera. Þú ... “
„Ég gerði það ekki! Það er lygi! Ég gerði ekkert
slíkt . . . “
„Það gerðirðu víst!“ öskraði hann. „Nú skaltu
hlusta á mig, Vera. Hérna set ég mörkin. Biðstu
fyrir eins og þú vilt. Það er ókeypis að biðja. Skrif-
aðu öll þau bréf sem þú vilt, frímerki kostar enn
ekki nema þrettán sent. Ef þig langar að baða þig
í ódýru skítalygunum í þessum Jesú-jóðlurum, ef
þig langar að halda öllum órunum og ímyndunun-
um áfram skaltu bara gera það. En ég tek ekki
þátt í því. Mundu það. Skilurðu hvað ég er að
segja?“
„Faðir-vor-þú-sem-ert-á-himnum-helgist-þitt-
nafn ... “
„Skiiurðu hvað ég er að segja?"
„Þú heldur að ég sé klikkuð!" æpti hún á hann
og andlit hennar krumpaðist og kreistist saman á
hræðilegan hátt. Hún brast í skerandi, Ijótan grát
ósigurs og vonbrigða.
„Nei,“ sagði hann rólegri. „Ekki ennþá. En
kánnski er kominn tími til að tala hreint út, Vera,
og sannleikurinn er sá að ég held að þú verðir það
ef þú ekki hættir þessu og ferð að horfast í augu
við raunveruleikann."
„Þú átt eftir að skilja þetta," sagði hún gegnum
tárin. „Þú átt eftir að skilja þetta. Guð þekkir sann-
leikann en hann bíður."
„Bara meðan þú skilur að hann fær ekki hús-
gögnin okkar meðan hann bíður," sagði Herb
samanbitinn. „Meðan við getum verið sammála
um það.“
„Þetta eru síðustu stundir okkar!“ sagði hún.
„Tími oþinberunarinnar nálgast."
„Er það, já? Fyrir það og fimmtán sent geturðu
keypt þér kaffibolla, Vera.“
Fyrir utan féll regnið stöðugt. Þetta var árið sem
Herb varð fimmtíu og tveggja, Vera fimmtíu og
eins og Sara Hazlett tuttugu og sjö.
Johnny hafði verið í dauðadái sínu I fjögur ár.
« 9 »
Barnið fæddist á hrekkjavökunótt. Hríðir Söru
stóðu yfir I níu tíma. Henni var gefið svæfingagas
þegar hún þurfti þess með og einhvern tíma í
hörmungum hennar kom henni í hug að hún væri
á sama sjúkrahúsi og Johnny og hún kallaði nafn
hans aftur og aftur. Eftir á mundi hún það varla og
hún sagði Walt sannarlega ekki frá því. Hún hélt
að hana gæti hafa dreymt það.
Barnið var sveinbarn. Þau skírðu hann Dennis
Edward Hazlett. Hann og móðir hans fóru heim
þremur dögum síðar og Sara var farin að kenna
aftur eftir þakkargjörðardag. Walt var kominn í að
því er virtist góða stöðu hjá lögmannafyrirtæki í
Bangor og ef allt gengi vel áformuðu þau að Sara
hætti að kenna í júní 1975. Hún var alls ekki viss
um að hana langaði til þess. Hún var farin að
kunna kennslunni vel.
* 10 *
Fyrsta dag ársins 1975 voru tveir litlir drengir,
Charlie Norton og Norm Lawson, báðir frá Otis-
field í Maine, í snjókasti í bakgarði Norton-
54 VIKAN 10. TBL, 1991