Vikan - 16.05.1991, Blaðsíða 32

________________________________L
Hverjir stunda allar þessar krár
TEXTI: ÓLÖF GUÐNÝ VALDIMARSDÓTTIR,
GUÐRÚN ÞÓRA GUNNARSDÓTTIR OG
ÞÓRIR HRAFNSSON, ÖLL í FJÖLMIÐLAFRÆÐI
VIÐ HÁSKÓLANN
ér á árum áöur var útlendingum
hulin ráögáta hvernig á því stóö aö
á íslandi rann allt áfengi í stríöum
straumum nema bjór sem var
bannaður. Furðulegt, sögöu þeir.
Af hverju má drekka brennivín en ekki bjór?
Þeim var um megn að sjá einhverja skynsémi
í þessari lögskipan mála. Og vist var fátt um
svör hjá landanum, svona var þetta bara. Bjór-
leysið, sjónvarpsleysi á fimmtudögum og bann
við hundahaldi í höfuðborginni, allt voru þetta
íslensk þjóðareinkenni, dæmi um sérvitrings-
hátt íslendinga. En nú eru aðrir tímar og þjóðin
farin að semja sig að erlendum siðum. Hér er
glápt á sjónvarp alla daga, hundaskítur í görð-
um og alvörubjór á krám.
Það var mikil spenna i loftinu fyrir liðlega
tveimur árum. Þann 1. mars 1989 var skrúfað
frá bjórkrönum í ölhúsum bæjarins. Loksins,
loksins, sögðu sumir. Spor til glötunar, sögðu
aðrir. Hvað um það? Bjórinn er kominn til að
vera, ölkrár spretta upp á hverju horni og það
er óhætt að segja að þær hafi vakið miðbæinn
til lífsins á kvöldin, að minnsta kosti um helgar.
Fólk rápar á milli staða, kíkir inn, fær sér
kannski eina kollu og heldur svo áfram til þess
að missa ekki af neinu.
Núna, þegar allur þessi fjöldi kráa er stað-
reynd og þær meira og minna þéttskipaðar
fólki frá fimmtudögum til sunnudags og alltaf
32 VIKAN 10. TBL. 1991
slangur hin kvöldin, undrast maður hvernig fólk
hafi komist af hér áður. Hvert fór allt þetta fólk?
Var það bara heima og horfði á sjónvarpið?
Kannski - þó ekki á fimmtudögum og tæpast
fór það út að labba með hundinn! Núna eru
þessar krár orðnar sjálfsagður þáttur í
skemmtanamunstrinu og án efa eitthvað á
kostnað danshúsanna. Allajafna er ókeypis inn
og sums staðar er ágætis danspláss. Það er
þó enn of snemmt að tala um hefðir i tengslum
við íslenskar krár og erfitt að spá hvernig þessi
mál eiga eftir að þróast. Það virðist þó sem
kráareigendur séu í æ ríkari mæli farnir að sér-
hæfa sig með tilliti til mismunandi manngerða
og tónlistar. Fjölbreytnin er að aukast.
En hvað gera menn á öllum þessum krám
og hverjir eru það sem sækja þær? Eru þeir
landi og þjóð til skammar með drykkjulátum og
dólgsyrðum eða sitja menn þar og sþjalla í friði
og spekt? Við brugðum okkur í flugu líki tvær
kvöldstundir til að sjá hvað fram fer á þessum
blótstööum Bakkusar. Yfirferðin var mikil og
ekki alls staðar gerður langur stans en þó nógu
langur til þess að fanga andrúmsloft hvers
staðar.
RÖLT AF STAÐ
Klukkan er fjórar mínútur gengin í tíu er við
smeygjum okkur inn um dyrnar á Kringlu-
kránni. Rétt í þann mund er einum gestinum
vísað á dyr sökum ofdrykkju. Sá drukkni er
ekki einkennandi fyrir gesti staðarins því það
er róleg stemmning og gestirnir, sem eru öðru
hvorum megin við tuginn, ræða saman á lágu
nótunum. Gestirnir eru heldur færri en á venju-
legu kvöldi, segir barþjónninn okkur. „Það
kemur fleira fólk þegar líður á kvöldið." Viö
veitum athygli píanói í einu horninu og spyrjum
hvort einhver eigi að spila í kvöld. „Jú, það er
kvenmaður í kvöld," segir barþjónninn og gef-
ur í skyn með látbragði sínu að spilandi kven-
menn séu fágætt fyrirbrigði. Þetta leiðir hug-
ann að því hvort karlkynið sé í meirihluta krá-
argesta eins og víða erlendis þar sem karl-
menn þurfa gjarnan að ræða málin við kollega
sína yfir svo sem eins og einni kollu. Eftir laus-
lega athugun komust við að því að ekki væri
marktækur munur milli kynja. Konur virðast
fara jafnmikið út með stöllum sínum og karlar
með sínum félögum. Svo fara hjón eða pör
einatt út saman. Það var þó einn staður sem
skar sig verulega úr þetta þriðjudagskvöld
hvað varðar kynjahlutfall. Á Fógetanum voru
karlar á öllum aldri í yfirgnæfandi meirihluta,
örfáar konur inn á milli. Úti i horni sat maður
með mikið hvítt skegg, sítt hár og nett bjórglas