Vikan - 12.11.1992, Blaðsíða 42

fjjgggg
ÞAÐ
SKIPTIR
MÁLI
C3
-=£
ry-
OQ
Hún er glaðlega og fín-
leg, með ákveðinn
svip á andlitinu. Segist
hafa verið fjörkálfur í æsku og
er það ef til vill enn. Hún á
sérstæða sögu að segja okk-
ur, segir hana til að þeir sem
líka reynslu hafa geti unnið
með reynslu sína og fengið
frelsi frá henni. Þeir leyfa þá
ekki reynslunni að stjórna lífi
sínu og valda sér meiri sárs-
auka en orðið er. Reynslu
fórnarlambs kynferðislegrar
misnotkunar.
„Við sem höfum orðið fyrir
misnotkun berum ekki ábyrgð
á því að hafa orðið fyrir mis-
notkun, hverjar sem aðstæður
hafa verið. Við berum þess
merki tilfinningalega, það
hafði afleiðingar sem hafa
mótað okkur og viðhorf okkar
til lífsins og tilverunnar. Hvaða
skilaboð eru það til lítils barns
að verða fyrir misnotkun og
hvað augum lítur það sjálft sig
við þessar aðstæður?
Skömm, reiði og vanmáttar-
kennd eru tilfinningar sem við
upplifum flest við misnotkun
og oft beinast þær inn á við
en ekki í garð þess sem mis-
notar.
Ég þekki þá tíma að trúa
ekki á sjálfa mig né aðra, að
finnast lífið lítils virði og hefði
ekki trúað að ég ætti eftir að
nota stór jákvæð lýsingarorð
um líðan mína eða viðhorf
mín til lífsins. Það er langur
vegur á milli þessara punkta í
lífi mínu og langar mig að
varpa Ijósi á þá ef ég get.“
Sigurjóna gerir hlé á máli
sínu. Úr augum hennar skín
ákveðni og raunsæi. Hún hef-
ur starfað sem ráðgjafi í
Stígamótum í tvö og hálft ár
og hjálpað konum að takast á
við sársaukafulla reynslu
vegna kynferðislegrar mis-
notkunar. Núna vinnur hún
sjálfstætt, er með eigin ráð-
gjafarþjónustu að Síðumúla
33 og einnig vinnur hún fyrir
ýmsar stofnanir og heimili,
tímabundin verkefni er tengj-
ast þessum málum.
„Því miður er þetta algeng-
ara en margur gerir sér grein
fyrir og mörg börn eru misnot-
uð í dag, bæði drengir og
stúlkur. Umræðan, sem hefur
verið í gangi undanfarið, er
ekki óþörf, síður en svo. Sá
sem hefur verið misnotaður
lengi gerir sér ekki grein fyrir
eigin þörfum, verður mjög
meðvirkur og á erfitt með að
lifa á eigin forsendum, lifa
sjálfstæðu lífi. Ekki er síður
brýnt að þær eða þeir sem
eldri eru og hafa orðið fyrir
þessu taki á vandanum vegna
þess að þetta fylgir fólki, heftir
það og fjötrar. Það er sárt að
taka reynsluna fram og mikil
vinna að koma sér í gegnum
ráðgjöf en það verður að ger-
ast.
Þegar ég gerði mér grein
fyrir að eitthvað væri að gerð-
ist það smátt og smátt. Oljós-
ar minningar, sem ég fékk
síðan staðfestar, voru þarna
og hindruðu mig í að vera
sátta. Ekkert barn á svona
minningar nema það hafi orð-
ið fyrir einhverju slfku.
Einhver vildi ef til vill spyrja
hvers vegna megi ekki láta
þetta hvíla og svara ég því til
að það er ekki hægt að fá
frelsi frá þessari reynslu nema
vinna með hana. Jafnvel þótt
minningarnar séu óljósar þarf
að gefa þeim gaum og sinna
þeim því annars getur við-
komandi ekki orðið hamingju-
söm og sátt við sitt hlutskipti.
Finnur of mikið til.“
Við spjöllum áfram, fáum
okkur te og ræðum fortíðina
þegar við tvær þekktumst
sem nemandi og kennari.
Báðar dálítið óöruggar um
sjálfar okkur á þessu ævi-
skeiði, fyrir tuttugu árum.
„Var ég ekki óþekk?“ spyr
Sigurjóna alvarleg en blaða-
maður mundi aðeins eftir fjör-
legri stelpu sem var síbros-
andi.
„Gat ég eitthvað kennt?“
spyr blaðamaður á móti og
fær þau svör að hafa verið
mjög þolinmóð við ungling-
ana.
„Ég gekk í gegnum tímabil
mikillar upplausnar og óreglu.
Ég sat uppi með mikla skömm
og virtist ekki komast neitt á-
leiðis. Það er samt eiginlega
ekki hægt að tala um að eitt-
hvað sé mikið eða lítið þegar
afleiðingarnar eru þær sömu.
Eftir áralanga vinnu, svo-
kallaða tólf spora vinnu þar
sem ég tók á vandamálum
mínum, gat ég síðan farið að
Frh. á næstu opnu
„Við sem höfum orðið fyrir misnotkun
berum ekki ábyrgð á því að hafa orðiS
fyrir misnotkun, hverjar sem aðstæður
hafa verið," segir Sigurjóna
Kristinsdóttir ráðgjafi.
38 VIKAN 23.TBL. 1992