Vikan - 12.11.1992, Qupperneq 45

Bréf til Sigtryggs geta snúist um samskipti kynjanna, samskipti
barna og foreldra, samskipti milli hjóna, kynlíf og annaö þaö sem
lýtur aö sálfræöi og sálfræöilegum vandamálum.
Bréfin mega vera nafnlaus eöa undir dulnefni.
Utanáskriftin er:
Sigtryggur Jónsson sálfræöingur, Álftamýri 3,108 Reykjavík
Fólk leitar þá gjarnan til mín
og ég fæ mikið út úr því.
Þannig á ég líka alltaf ein-
hvern að ef ég þarf á hjálp að
halda.“ Hvor hefur svo rétt fyr-
ir sér? Eða hefur annar rétt-
ara fyrir sér en hinn? Ef til vill
getum við litið frekar til þeirra
aðstæðna sem orðin tvö eru
sögð í heldur en að takmarka
okkur við skilninginn á þeim
einum.
AÐ GERA KRÖFUR
TIL ANNARRA
Að gera kröfur til annarra felur
í sér að viðkomandi er að
hugsa um sjálfan sig en ekki
þann sem hann er að gera
kröfur á. Hann væntir ein-
hvers af þeim sem hann gerir
kröfur til, einhvers sem hann
græðir eitthvað á sjálfur.
Hann er því vanur að hugsa
um sinn hag og gerir ráð fyrir
að aðrir geri það líka.
Sá sem hugsar meira um
aðra en sjálfan sig hugsar
meira um hag annarra og býst
því við að aðrir geri það Ifka.
Hann á því erfitt með að gera
kröfur á aðra þar sem það fel-
ur í sér eiginhagsmunasemi.
Hann reynir því að komast hjá
að gera slíkar kröfur, til þess
að valda öðrum ekki óþæg-
indum.
Sá sem getur gert kröfur
getur því líka sagt NEI en sá
sem ekki getur gert kröfur
segir JÁ til að valda öðrum
ekki óþægindum. Það er því
mikilvægt að átta sig á því að
það að geta sagt NEI er ná-
tengt því að geta gert kröfur á
aðra.
Sá sem gerir kröfur til ann-
arra hugsar um sjálfan sig og
býst við að aðrir geri það
einnig. Þegar honum er svar-
að JA gerir hann ráð fyrir að
viðkomandi meini JÁ og hafi
haft sjálfan sig í huga við
svarið. Hann er því ekkert að
velta því fyrir sér hvort hann
sé að ganga yfir hinn aðilann
eða ekki. Fái hann NEI er
hann á sama hátt viss um að
svarandinn hafi sjálfan sig og
sínar þarfir í huga við svarið.
Hann tekur það því ekki þer-
sónulega eða sem höfnun
eins og sá myndi gera sem
hugsar fyrst um aðra og býst
við að aðrir hugsi eins.
Hættan við að neita kröfu
er því ekki nærri eins mikil og
sá heldur sem á erfitt með að
segja NEI.
NEI SEM HÆGT
ER AÐ VIRÐA
Það sem gildir er að vera
hreinn og beinn í tjáskiptum.
Diplómatískt svar, eins og
pólitíkusar eru þekktir fyrir -
svar sem hvorki játar eða
neitar, gildir ekki og veldur að-
eins þirringi. Ákveðið svar,
sem jafnframt er gefin skýring
á, er líklegast til að auka virð-
ingu þína út á við. Það að
segja einungis „NEI“ eða „Nei,
þetta geri ég ekki“ býður upp
á áframhaldandi suð og nudd
eða umræður um NEI-ið. Það
er hægt að höfða til sektar-
kenndar og beþda á þröng-
sýni og slíku getur verið erfitt
að svara. Því er mikilvægt að
þú vitir sjálfur óhikað að þú
vilt segja nei og hvers vegna.
Dæmi: „Mér þykir það leitt en
ég var búinn að ákveða (eða
þarf) að gera annað“ eða „á-
hugi minn fyrir málefninu er
svo takmarkaður að ég mun
aðeins gera þetta með hang-
andi hendi. Ég vil því ekki
taka þetta að mér.“ Orðið NEI
kemur hvergi fyrir í setningun-
um en samt er um neitandi
svör að ræða, svör sem ólík-
legt er að verði ekki tekin góð
og gild og borin virðing fyrir.
AÐ LOKUM
Galdurinn við að segja NEI er
að kunna að segja ákveðið
NEI og fá virðingu fyrir því en
einnig að geta sagt JÁ og fá
aðra til að treysta því að það
þýði í rauninni JÁ. Það er
nefnilega svo með marga
sem alltáf segja JÁ að þeir
taka svo mikið að sér að aðrir
hætta að treysta á að JÁ-ið sé
meint i raun og veru. Jafn-
framt gildir sú gullna regla að
segja einungis NEI við því
sem þú raunverulega vilt
segja NEI við en segja hins
vegar JÁ við því sem þig
langar að takast á við, sjálfum
þér til ánægju og ef til vill til
þroska.
Ég vona að svarið hjálpi
þér eitthvað í áttina. Þitt er
svo að nota orðin þannig að
þér líði betur.
Kveðja,
Sigtryggur
ÚTSÖLUSTAÐIR:
REYKJAVÍK: Snyrtivöruversl. Cher, Laugavegi 76 Spes,
Háaleitisbraut 58-60 • Snyrtihús Heiðars, Vesturgötu 19 • Saloon Ritz,
Laugavegi 66 • Snyrtistofa Kristínar, Ásvailagötu 77 ■ Hárgreiöslust.
Hótel Loftleiðum, Reykjavíkurflugvelli • Ingólfsapótek, Kringlunni 8-12 ■
Verslunin 17, Laugavegi 91 • Snyrtistofan NN, Kringlunni 6 ■
cSnyrtistofan Paradís, Laugarnesvegi 82 ■ Snyrtistofan Fegrun,
Búðargerði 10 • Hár og förðun, Faxafeni 8 ■ KÓPAVOGUR: Gott útlit,
Nýbýlavegi 14 ■ Snyrtistofan Rós, Engihjalla 8 • GARÐAB/ER:
Snyrtihöllin, Garðatorgi • HAFNARFJÖRÐUR: Versl. Dísella, Miövangi
■ KEFLAVÍK: Snyrtivöruversl. Smart • AKRANES: • Versl. Perla • BOR-
GARNES: Apótek Borgarness ■ ÍSAFJÖRÐUR: Snyrtistofan Sóley •
Versl. Krisma • FLATEYRI: Félagskaup • PATREKSFJÖRÐUR:
Patreksapótek ■ SAUÐÁRKRÓKUR: Skagfirðingabúð • Snyrtistofan
Táin ■ AKUREYRI: Vörusalan ■ Betri líðan ■ Snyrtistofan Eva ■ Verslunin
Ynja • DALVÍK: Snyrtistofa Ingu • HÚSAVÍK: Snyrtistofan Hilma ■ VOP-
NAFJÖRÐUR: .Lyfsalan • NESKAUPSTAÐUR: Nesbær: HÖFN:
Snyrtistofa Ólafar ■ HVERAGERÐI: Ölfusapótek ■ VESTMANNAEY-
JAR: Miðbær.
REKÍS hf. - SÍMI: 26525
23.TBL. 1992 VIKAN 41