Vikan - 28.12.1992, Blaðsíða 30
Ég fékk umboS fyrir hjóla-
klemmur á bíla til að kyrrsetja
þá, aáallega vegna lagabrota
eins og til dæmis ólöglegrar
lagningu og seldi þær til
Reykjavíkur.
bý til föt og ef fólki líkar þau skiptir ekki máli fyrir mig
hvort ég er útskrifuð úr einhverjum skóia eöa ekki.
Ég held aö ef fólk lærir eitthvaö frá grunni hvetji þaö
ekki hugmyndaflugið því þaö fylgir oftast bara því
sem þaö hefur lært. Ég er þess vegna oft aö gera
hiö ómögulega því sem betur fer hefur mér aldrei
veriö sagt aö þaö sé óframkvæmanlegt og útkoman
er í flestum tilfellum bara helvíti skemmtileg."
- Hvernig gekk að fá húsnæði?
„Þaö gekk ekkert afskaplega vel. Ég kom hingað
í maí og fékk húsnæöi í september. Þangaö til lá
ég á dýnu hjá kunningjafólki mínu sem ég haföi
kynnst tíu árum áöur og aðstoðaði þaö mig aö ööru
leyti mjög mikið. Þaö gekk á ýmsu í atvinnumálun-
um. Ég fór til Pullitzer hótelsins og gerði starfsbún-
inga fyrir þaö. Ég fékk umboð fyrir hjólaklemmur á
bíla til aö kyrrsetja þá, aöallega vegna lagabrota
eins og til dæmis ólöglegrar lagningar og fleira og
seldi þær til Reykjavíkurborgar. Ég hef ekki frétt aö
þær hafi veriö notaðar en þær hljóta að vera góö
tekjuöflun fyrir ríki og bæ þar sem flutningskostnað-
ur á slíkum bílum og kyrrsettum hlýtur aö vera mik-
ill. Þessi tæki eru notuö hér í Hollandi og víðar í
heiminum meö góöum árangri.
Ég hélt áfram sjálfstæöri hönnun fyrir ýmis fyrir-
tæki en þaö kostaði mig helling og ég lenti í ýmsum
erfiðleikum. Eftir að ég stofnaöi mitt eigiö fyrirtæki,
Freezing Point, og fór aö vinna aö verkefnum fyrir
sjálfa mig er ég komin á beina braut upp á viö.
Maöur sem ég kynntist þegar ég var meö verslun í
Svíþjóö aöstoöaöi mig mikið viö ýmis mál í sam-
bandi viö tryggingar, banka og annað í þeim dúr.“
- Varstu alltaf með þetta nafn, Freezing Point, í
huga?
„Já, og það átti fyrirtækið mitt á íslandi aö heita.
Það sem ég er að gera hér núna er nákvæmlega
þaö sama og ég ætlaði mér alltaf aö gera heima en
gat ekki vegna áhuga- og skilningsleysi fólks,“ segir
Gerður meö miklum áhersluþunga. „Mig langaði til
aö standa þar aö markaðs-, hönnunar- og fram-
leiðslumiðstöð. Þaö er nauösynlegt aö þetta sé allt
undir sama hatti og fólk sem hefur hagsmuna aö
gæta sé viö stjórnvölinn. Þaö þýðir ekkert aö ein-
hverjir pólitíkusar, sem vita ekki hvaö snýr fram eöa
aftur f þessum málum, séu aö vasast í þeim. Ég lét
reyna á þessa hugmynd mína heima en komst fljótt
aö raun um aö þrátt fyrir mikinn áhuga mjög
margra mættum viö algeru skilningsleysi þeninga-
stofnana.
Þegar ég kom út sá ég mun skýrar að þeir sem
halda um stjórnvölinn i þessum efnum hafa ekki
nándar nærri nógu góða innsýn í þaö sem þeir eru
aö gera. Viö íslendingar erum svo uppteknir af því
að vita allt best og vera ekki til umræöu um ráð-
leggingar. Ég kom alls staöar að lokuðum dyrum
og þaö var eins og þessum ágætu mönnum fyndist
ég líta á mig sem alvitra. Ég hef ekki séö þessi mál
ganga upp hjá neinum öörum þannig aö þaö hlýtur
aö vera eitthvað meira aö en bara hjá mér.
Nú er ég aö vinna fyrir risavaxin fyrirtæki um all-
an heim og er meö mjög góöa hluti í gangi en jafn-
framt ætla ég mér að halda áfram aö vinna meö ís-
lensku ullina hvaö sem úr því verður. Þaö er fyrst
núna aö einhver hreyfing er komin á þessi mál eftir
aö Álafoss lagöi upp laupana. Ég hef hafið sam-
starf við Foldu á Akureyri en ég veit ekki hvaö kem-
ur út úr því. Stærsta vandamáliö viö markaðssetn-
ingu á ullinni er hversu dýr hún er en þaö hljóta að
vera til leiðir til aö ná verðinu niður.“
KRAKKARNIR OLLU STRAUMHVÖRFUM
- Með hverju fór starfsemi Freezing Point af stað ?
„Ég byrjaði á aö sauma og sinna ýmsum ólíkum
verkefnum hér og þar. Smám saman varð þetta
umsvifameira og ég réö til mín sölumann og stúlku
á skrifstofuna þannig aö ég gæti einbeitt mér alger-
lega aö mínu verksviöi, hönnun, aö láta sauma og
selja. En þetta var mjög erfitt, rosalegur barningur,
má reyndar segja aö þetta hafi verið hræðilegt.
Framleiöendur hér í Hollandi eru oft mjög óvand-
virkir og mjög erfitt aö eiga viö þá. Þaö vildi mér því
til happs aö ég kynntist fóiki sem haföi átt þátt í
fjöldaframleiðslu á Indlandi og ég ákvaö aö kíkja á
það mál. Upp frá því hafa hlutirnir þróast á þaö stig
sem þeir eru núna. Ég hef aldrei verið hrifin af því
sem kalla má drasl, einhverju massarugli frá Hong
Kong og álíka stööum. Ég hef alltaf veriö meira fyrir
vandaöri hluti og þá sem einhver vinna hefur veriö
lögö í aö hanna og þetta gekk upp hjá mér.
Vendipunkturinn í þessu öllu saman varö
seinnipart ársins 1990 þegar Svana dóttir mín kom
hingað út, Baddi kærastinn hennar og Pálmi sonur
minn sem reyndar stoppaði ekki mjög lengi. Síöan
þá hefur stefnan veriö beint upp. Þaö skiptir sköp-
um aö vera meö fólk í vinnu sem er ekki nákvæm-
lega sama hvernig gengur. Þaö var hræðilegt aö
vera meö Hollendinga í vinnu. Þeir eru alltaf „veik-
ir“, mjög passasamir aö vinna ekki mínútu meira en
þeim ber og svo framvegis. Nú finnur maöur aö
samstarfsmennirnir eru aö vínna með manni af
heilum hug og hægt er treysta þeim hundrað pró-
sent. Þaö er gífurlegur munur.
Ég sá um dreifingu fyrir danskt fyrirtæki og var á
sýningu erlendis í sambandi viö þaö. Ræddi ég viö
ákveðna aðila um hvar ég fengi bestu bómullina og
sögöu þeir þaö tvímælalaust vera í Perú. Ég fór aö
athuga máliö og er nú búin aö stofna þar fyrirtæki
og hef skrifstofu í Líma. Þar starfar hollensk kona
sem sér um alla framleiösluna og afgreiöslu á vör-
um sem ýmist fara beint til Bandaríkjanna eöa
hingað til Evrópu. Hún hefur skólast mjög vel í
þessu með okkur og ég fer til Perú minnst fjórum
sinnum á ári - en því fylgir gífurlegur kostnaöur.
Þar er hvert einasta stykki framleitt og allt í topp-
klassa.
Þess má geta aö stórfyrirtæki eins og Nike,
Ralph Lauren, Adidas og fleiri framleiöa sínar vörur
þarna. Ástæöa þess er eins og í mínu tilfelli aö
suöur-ameríska bómullin er frá náttúrunnar hendi
sú besta í heiminum því hún hefur lengsta þræöi
allra tegunda. Hráefniö er því fyrsta flokks en þaö
veröur aö líta mjög vel eftir verksmiðjuvinnunni sem
getur veriö alla vega. Hagkvæmni hennar er samt
ótvíræö þar sem um mjög lítinn launakostnað er aö
ræöa.
Trúlega er þaö vegna þess aö ég er íslensk aö
ég lít sjaldnast mjög upp til fólks og er ekkert
smeyk viö aö fara til risafyrirtækja og segja hvaö ég
haldi að sé sniöugt fyrir þau aö framleiða. Oft eru
forráðamenn þeirra sammála mér og þannig hef ég
komist inn á þau, eins og til dæmis Club Med (Club
Mediterranian), feröafyrirtæki sem byggir lúxusþorp
i hitabeltislöndunum þar sem þotufólk og fleiri geta
veriö í vellystingum í fríi og iðkað allar hugsanlegar
tegundir íþrótta, frá köfun til golfs. Þetta veltir millj-
öröum íslenskra króna árlega. Núna sjáum viö um
svo til alla framleiðslu á stutt- og langermabolum
fyrir þetta fyrirtæki, prentun á þá og framleiðslu og
prentun á aörar flíkur úr bómull, ásamt því aö viö
höfum unnið aö alls kyns hönnun fyrir þaö.
Viö erum aö vinna að hönnun á fígúrum fyrir
svokallaöa Euro Games sem veröa í Haag á næsta
ári en þar verður keppt í fjölmörgum íþróttagreinum
sem ekki er keppt í á hefðbundnu ólympíuleikun-
um. Viö erum einnig í stórum verkefnum fyrir Euro
Disney þannig að þetta eru allt mjög flott og
stöndug fyrirtæki. Viö höfum tekiö þá stefnu aö
taka ekki þátt i samkeþþninni um lægsta verö og
vera þá um leið meö lélegri vöru fyrir bragðið og
þaö hefur gengiö upp. Mér finnst yndislegt aö finna
fyrir því öryggi aö vera komin meö fæturna niöur á
jörðina.
Annars vegar erum við meö okkar eigin línu sem
felst aöallega í póló-, stutt- og langermabolum,
trimmgöllum, vestum, kjólum, buxum, stuttbuxum
og prjónapeysum úr ull bæöi frá íslandi og Perú,
hand- og vélprjónuðum, sem viö seljum bæöi til fyr-
irtækja og í versluninni okkar. Hins vegar erum viö i
sérverkefnum þar sem aöstandendur viökomandi
fyrirtækja segja hvaö þeir vilja, hvaöa liti, hvaöa
sniö, mynstur og fleira og viö komum meö okkar til-
lögur, til dæmis um efni og framleiðum svo vöruna."
- Hvað geturðu sagt mér um þessa búð?
„Hún er í hjarta bæjarins, rétt viö Dam, og er
minnsta búöin í Amsterdam. Ég er mjög stolt af því.
Hún heitir De KAST sem þýöir SKÁPURINN og er
mjög sæt. Hún þjónar aðeins örfáum viðskiptavin-
um í einu. Þar eru til sölu fyrsta flokks bómullarvör-
ur og vonandi kemur islenska ullin þar inn í framtíö-
inni. Ég er með ameríska stúlku í vinnu þar núna
en viö erum þar sjálf alltaf reglulega til aö halda
sambandi viö viöskiptavinina. í mínum huga hefur
þessi verslun það hlutverk aö sjá hvaö gengur í fólk
og eins aö prófa nýja hluti.
Ég er nýbúin aö fjárfesta í textílprentvél og
þurrkara og viö erum einnig meö grafískar, nokkuð
öflugar Macintosh-tölvur og tölvuskanna þannig aö
viö getum unniö þetta frá upphafi til enda. Þetta eru
allt hágæöatæki sem skila hágæöavinnu. Mestöll
prentunin fer samt fram I Perú en tekur langan tíma
og er þungt í vöfum aö búa til prufur. Þaö var nauð-
synlegt aö fá þessi tæki til aö getað prófaö sig á-
fram og skilað tillögum fljótt og örugglega. Einnig
heföi verið mjög erfitt aö ná samstarfi viö textíl-
prentstofur hér í Amsterdam því þær heföu ekki
verið til I aö búa til svona lítiö magn og þaö heföi
auk þess verið of dýrt. Baddi, kærastinn hennar
Svönu, og Guömundur Tómas, bróöir hans, eru nú
aö læra á þessar vélar og því mun prentunin alfariö
veröa í okkar höndum."
- Hver er heildarsalan hjá þér á ári?
„Viö seljum aö jafnaði um fjörutíu þúsund stykki
á mánuði. Þaö geta veriö bolir, buxur, kjólar eöa
annaö. Viö seljum langmest til Frakklands, síöan
koma Þýskaland, Holland, Belgía og Bandaríkin.
Viö höfum ekki mannafla til aö sinna meiru og eftir-
spurninni í þessum löndum er langt frá því aö vera
annað. Viö seljum ekkert heim því þaö hefur hrein-
lega ekki tekist aö ná sambandi viö neina þar,
hvernig sem á því stendur!"
JÓLASVEINARNIR
„Stærsta einkaverkefnið mitt í undirbúningi núna er
aö láta fólk í Evrópu vita af íslensku jólasveinunum
og aö þeir séu enn á lífi. Viö erum núna aö selja
jólasveininn á stórum náttbolum, viskastykkjum og
stuttermabolum í stærstu verslunarmiðstöðinni í
Amsterdam. (slenski jólasveinni er því til sölu í
Amsterdam nú um jólin og veröum viö eingöngu
30 VIKAN 26.TBL. 1992