Vikan - 07.05.1998, Blaðsíða 48
Adögunum kom til
mín kona á stof-
una, hún var íbygg-
in og svolítið sposk á svip, í
rauðri peysu og buxum, vel
til fara og hárið vel lagt, ríf-
lega sextug. Hún sagðist bara
vera komin til að segja mér
sögu sína. Hún þyrfti engin
lyf, engar rannsóknir bara
segja mér sögu sína. Þetta er
ekki óvanalegt í mínu starfi
sem heimilislæknir. Ég hef
lært með árunum að njóta
skjólstæðinga minna ekki
síður en að læra af þeim í
gegnum reynslusögur þeirra.
Sögur þeirra hafa tilgang,
ekki bara fyrir þá heldur fyrir
svo marga aðra. Ég fæ oft
leyfi hjá þessu sögufólki til
að vísa til þeirra öðrum sem
eru að „berjast” við sömu
vandamál. Það er ekkert sem
jafnast á við að hitta ein-
hvern annan með sama
vanda, þá er maður ekki
lengur einn, þá öðlast maður
trú á því að ná bata á ný. Það
er sammerkt með mörgu af
þessu sögufólki að það hefur
fengist við erfiða sjúkdóma
sem læknavísindin hafa ekki
lækningu á og unnið sigur.
Sigurinn er þó aðallega fólg-
inn í því að hætta að líta á sig
sem sjúkling og fara að líta á
sig sem heilan einstakling
með sjúkdóm, sjúkdónr sem
þú getur gert heilmikið við
sjálf(ur). Þannig var með
sögu hennar. Við hittumst
fyrir nokkrum mánuðum síð-
an og ræddum þá um liða-
gigtina hennar og andlega
líðan, sárindin sem hún bar
og söknuð. Hún fékk hjá
mér ýmsar leiðbeiningar um
hvernig hægt væri að fást við
liðagigt ásamt því hverjar
hefðbundnar úrlausnir
læknabóka væru. Nú var hún
komin aftur. Hún sagði liða-
gigtina hafa byrjað fljótlega
eftir að maður hennar dó fyr-
ir tæpum tveimur árum. Þau
höfðu lent í fjárhagserfiðleik-
um áður en hann dó og
margvíslegir erfiðleikar
steðjað að þeim. Hún var þá
ósátt, peningalítil og vansæl.
Liðagigtin blossaði upp, hún
var stirð á morgnana, bólgin
á höndum og fótum og gat
tæpast gengið á köflum. Allt
var svart í huga hennar og
engar úrlausnir. Þegar hún
kom fyrir nokkrum mánuð-
um vildi hún að einhver
læknaði hana og sæi um
hennar sjúkdóm, það var því
fjarri henni þá að hún gæti
gert eitthvað sjálf. Hún fór til
gigtarlæknisins sem ég hafði
skrifað niður á blað fyrir
hana sem einn af mörgum
kostum í hennar stöðu.
Hann rannsakaði hana mjög
vel; blóðprufur, röntgen-
myndir og læknisskoðanir.
Hún fékk fleiri lyf en hún
hafði fengið hjá mér og var í
reglulegu sambandi við gigt-
arlækninn. Hún var með
mikið af gigtarefnum í blóð-
inu, einkenni hennar fóru
versnandi og hún var farin að
örvænta. Gigtarlæknirinn lét
hana prófa krabbameinslyf
og næst átti að prófa gull-
meðferð. Þá var það sem eitt-
hvað opnaðist hjá henni. „Er
hægt að lækna mig?” spurði
hún gigtarlækninn. „Nei,”
var svarið. „Þá ætla ég að
gera það sjálf því mér líka
ekki lyfin og aukaverkanir
þeirra og hef heyrt að það sé
hægt að gera mikið sjálfur”,
sagði hún. Gigtarlæknirinn
dró heldur úr henni en bauð
henni síðan að koma aftur
þegar hún þyrfti. Með það
fór hún. Barnstrú hennar er
sterk. Hún segist ekki sækja
mikið kirkju en hafi verið al-
inn upp í sterkri trú. Hún bað
bænir sínar og hún sá sjálfa
sig ná bata um leið og hún
bað. Hún bætti mataræði sitt,
hún hreyfði sig, lítið fyrst en
smámsaman meir. En hún
gerði fleira hún fyrirgaf eig-
inmanni sínum fyrir að hafa
dáið, fyrirgaf sjálfri sér að
hafa verið reið honum, sætt-
ist við fjölskylduna og leyfði
sjúkdómium að vera hluti af
sjálfri sér, ekki þannig að hún
væri sjúk heldur að hún væri
heil manneskja með sjúk-
dóm. Hún sýndi mér hend-
urnar; engin bólga, hún sýndi
mér fæturnar; engin bólga.
Hún gekk óhölt. Ég var kom-
in hálfri klukkustund fram
yfir á stofunni. Ég var einni
sögu ríkari. Sögu sem enn og
aftur renndi stoðum undir
samband líkama, huga og
sálar og okkar eigin bata-
getu.
Þorsteiim