Vikan - 24.05.1999, Blaðsíða 48

Texti: Asgeir T. ingólfsson
Hverju svarar læknirinn ?
Blóðnasir við áreynslu
Kteri Þorsteinn,
Ég á 7 ára gamlan strák sem
er mjög duglegur að hreyfa
sig. Hann er í alls konar
íþróttum og dregur ekkert af
sér allan daginn. En ég er far-
in að hafa áhyggjur af því að
hann fær stundum blóðnasir af
engu að því er virðist. Astæð-
an er ekki sú að hann detti á
nebbann eða fái högg, það
virðist bara byrja að blæða
þegar hann reynir á sig. Hver
getur verið ástæðan fyrir
þessu?
Með fyrirfram þökk fyrir
svörin Er eitthvaö til ráöa?
Mamman
Sœl
Algeng ástæða fyrir þessum
vanda hjá syni þínum er við-
kvæmni í nefi. Slímhúðin í
nefinu er þá þrútin eða bólgin,
en um leið blóðrík og blæðir
auðveldlega frá henni. Börnin
eru oft pirruð í nefinu, með
hor eða þurran „skræling",
sjúga upp í nefið, ræskja sig
oft eða eru sífellt að strjúka
nefið. Við köllum það stund-
um „ofnæmiskveðju" því þau
sveifla hendi óafvitandi upp
að nefinu og strjúka því eins
og þau séu að heilsa einhverj-
um. Til að fá þetta greint er
rétt að leita til læknis sem
greinir þetta oftast bara við að
lýsa upp í nefið. Algeng
ástæða fyrir þessu er ofnæmi,
sem getur verið fyrir mörgu.
Algengar ástæður ofnæmis
eru ryk, dýr og gróður. Við
erum nú að fara inn í gróður-
Þorstcinn Njálsson hciinilislæknir
tímann og margir for-
eldrar vita hvað þeirra barna
bíður. Meðhöndlun er algjör-
lega háð einkennum. Það eru
til lyf sem draga úr bólgunni
og vinna gegn ofnæminu, af
hverju sem það nú stafar. Ef
þú vilt komast að því hvort
sonur þinn er með ofnæmi er
einfaldast fyrir þig að taka eft-
ir því hvenær hann er slæmur í
nefinu og skrá þá hjá þér hvað
hann hefur verið að gera, þá
ferð þú fljótlega að sjá ein-
hvert munstur sem gerir þér
kleift að átta þig á ástæðunni.
Ef blóðnasir eru tíðar hjá hon-
um hlýtur hann jafnframt að
vera oft pirraður í nefinu.
Prófaðu að setja smá vaselín
fremst í nefið, efst undir nasa-
vænginn, og sjáðu hvort þetta
dregur ekki úr ertingunni.
Sumir segja að þessi aðferð sé
gagnleg um frjókornatímann
því frjókornin festist í vaseh'n-
inu. í slæmum tilvikum er
hægt að fá lyf í lyfjaverslunum
án lyfseðils við ofnæmi í nefi.
Vona að þér og syni þínum
vegni vel.
Þorsteinn
Spurningar má
senda til „Hverju
svarar læknirinn?“
Vikan, Seljavegi 2,
101 Reykjavík. Farið
er með öll bréf sem
trúnaðarmál og þau
birt undir dulnefni.
Netfang: vikan@frodi.is
Bíóið
Mafíósi í sálarkreppu
- sálfræðingur fær lífshættulegan sjúkling í Analyze This
Gamanleikarinn Billy Crystal hefur átt erf-
iða daga undanfarin ár, hæfileikarnir eru
vissulega til staðar en þeir hafa upp á
síðkastið ekki legið í hlutverkavali - þangað til
núna. Myndin Analyze F/í/s hefur slegið í gegn
úti í Ameríku og minnt Kanann á dýrðardaga
Crystals, til dæmis að það var hann en ekki Meg
Ryan sem fékk okkur á When Harry Met Sally...,
þá var Ryan nefnilega lítt þekkt og þó að hún
hafi gert ýmislegt gott síðan þá er þetta ennþá
hennar besta hlutverk - jafnvel að fullnæging-
unni slepptri. Crystal sjálfur hafði getið sér gott
orð fyrir myndir eins og hina biksvörtu kómedíu
Throw Momma offthe Train auk þess sem hann
var óþekkjanlegur galdrakarl í The Princess
Bride, en eftir að hann eltist við Sally þá lék
hann borgarbarn sem eltist við náttúruna í City
Slickers. Sú gekk vel, en allar götur síðan hefur
myndum hans verið afar misjafnlega tekið, þó
átti hin ágæta ForgetParis betra skilið. En nú er
hann loks kominn á kortið aftur með Analyze
This, þar sem Crystal leikur sálfræðinginn Ben
Sobel sem lendir í árekstri sem á eftir að hafa
48 Vikan
óvenjulegar afleiðingar.
Hinn tjónvaldurinn er nefnilega PaulVitti, "fjöl-
skyldumeðlimur" sem er að fara að taka við fjöl-
skyldustarfseminni. Það kemur örugglega eng-
um á óvart að Robert De Niro skuli leika þetta
hlutverk, hitt er óvæntara að ólíkt persónum
hans í The Godfather Part //, The Untouchables,
GoodFellas, Casino og Heat þá vantar eitthvað
upp á sjálfstraustið hjá þessum, hann getur ekki
sofið fyrir áhyggjum af því hvernig hann taki sig
út í Guðföðursstellingunum og er dauðhræddur
um að valda fjölskyldunni vonbrigðum. Því lítur
hann á sálfræðinginn Ben sem himnasendingu
og þrátt fyrir að hafa ákveðnar áhyggjur (til
dæmis af því hvort hann verði nokkuð settur í
poka og hent ofan í skurð) þá telur Ben þetta
mjög gott rannsóknarefni.
De Niro er að mörgum talinn besti leikari
samtímans, ástæður þess eru framangreindir
glæpaópusar og myndir eins og The Deer Hunter,
Raging Bull, The Mission, Awakenings, Midnight
Run, Cape Fear og Mad Dog and Glory. De Niro
hefur þó aðeins verið að slappa af og spreytt sig
á nokkrum gamanhlutverkum síðustu árin, fínn
gamanleikur í Jackie Brown og Wag the Dog
gefur góð fyrirheit um þessa - sömuleiðis sú
staðreynd að leikstjórinn er draugabaninn gamli
Harold Ramis, maðurinn á bak við Groundhog
Day.
o I a r
• Þrátt fyrir að ferill De Niro sé glæsilegur ef
litið er á þær viðurkenningar og það hrós
sem honum hefur hlotnast, þá hefur hann í
raun aldrei verið neitt sérstaklega vinsæll
- til marks um það er að Analyze This er
fyrsta mynd hans sem nær 100 milljón
dollara markinu.
• I helstu aukahlutverkum í Analyze This eru
vinurinn Lisa Kudrow og Chazz
Palminteri sem gerði A Bronx Tale með
De Niro.