Heima er bezt - 01.04.1954, Side 22
118
Heima er bezt
Nr. 4
stað. Líka gæti hún verið huldu-
mær í dulargervi. Já, það gæti
hún einmitt verið, — álfamær
samkvæmt íslenzku þjóðtrúnni.
Og hví skyldi ekki eitthvað likt
geta komið fyrir hér? Eins og
lesandinn veit, var ég bláókunn-
ugur og emigranti, og þess vegna
gaf ímyndunin mér byr í segl-
in.... En þessar kleinur — og
snerting hennarL Þær höfðu
kætt mér svo í geði.
„Það er held ég hentast þér
að gæta að, hvert þú ert að fara.
Engu líkara en þú látir berast
með æðisfengnum hugmynda-
flaumnum varðandi þessa álfa-
drottningu þína,“ heyri ég rödd
skynsemi minnar segja....“
Fékkstu að vita nafn hennar
eða hverra manna hún var?“
„Nei.“
„Geturðu sagt mér, hvar hún
á heima eða fólkið hennar?“
„Nei, allir þessir kofar, sem ég
fór framhjá, eru hver öðrum lík-
ir.“
„Einmitt! Einmitt!“ og skyn-
semin lítur mig hálfgerðu horn-
auga.
En hún gæti víst verið drottn-
ing eða prinsessa, stúlkan litla?
Hún var að minnsta kosti nógu
falleg til þess. Einnig gæti hún
verið álfadrottning. Engin álfa-
drottning hefur nokkru sinni
töfrað upp úr kleinupotti aðrar
eins kleinur eða betri.... En
hvað er ég að hugsa um? Ég er
kominn til Saltcoats, til verzl-
unaririnar, sem förinni er heitið
til. Ég skila bréfi, fæ svar og þýt
heim á leið. Það er byr í seglun-
um: garrinn í bakið.
Ég þakka þér litla álfadrottn-
ingin mín á auðnarlegri prerí-
unni, þakka þér fyrir gjöfina, þá
gjöf, sem kom bezt, og gladdi
mest. Ég þakka brosin þín og
samúðina — og kleinurnar, sem
þú hefur sennilega neitað þér
um til þess að geta satt svang-
inn ókunna drengsins og glatt
hann. Þakka þér líka fyrir ást-
ina og samúðina, dirfskufulla og
hiklausa, slík er hún barnanna
og englanna. Ó, nú skynja ég,
hver þú varst í raun og veru,
mannsbarn, en verum sem þér
verður sjaldan löng heimsvistin.
Sex tugir ára og tvö í viðbót
hafa liðið, síðan ég fór þessa leið
og sá þig, bjarta ímynd. „Nú er
hann enn á norðan,“ beint í
fangið og frostharður. Ég er orð-
inn nokkuð dofinn, en ég finn,
að jafnvel það er blessun. Enn
lifir í glæðunum inni fyrir, og
Ijósið brennur. Ég vona, að þeim
hafi ekki verið á glæ kastað,
kleinunum þínum, litla stúlka!
ímynd þín getur aldrei breytzt,
getur aldrei sölnað á landi end-
urminninganna. Ég lít þig í
anda, þar sem þú stendur fyrir
framan dyrnar þínar í.næðingn-
um, með ylhlýtt hamingjubros á
vör sveipuð hrímkófinu, sem féll
að þér eins og helgilín sakleysis-
ins.
Veturinn 1889—1890 var lang-
ur og stormasamur á sléttunum.
Vales hafði hafið framkvæmdir
snemma um sumarið, en allar
mistókust þær eigi að síður.
Uppskeran brást sökum hirðu-
leysis. Hann gerði og vinnu-
samning í félagi við framtaks-
saman Englending, en þessi
enski framtaksmaður lék mjög
illa á hann, og hlaut hann mik-
inn skaða af samningnum. En
slíkir voru samningar Vales, og
það var eins og hann hefði þó
einhverja ánægju af öllu saman.
Ekki hafði verið hugsað um að
afla fóðurs handa búsmalanum
um sumarið, hey sáralítið til og
annað fóður hverfandi lítið. Því
var það, að brátt varð vart við
fóðurskort, er vetur gekk í garð,
og að því kom, að búpeningurinn
var blátt áfram í sveltu. Ég fékk
að fara marga sendiförina vet-
urinn þann! Framan af ríðandi,
síðar á fæti, fór með skilaboð
varðandi viðskipti Vales, samdi
um skuldaskil, bað um hey- og
fóðurlán, gegn greiðslu síðar,
því að nú voru litlir sjóðirnir
húsbóndans. Sumt af skepnun-
um dó úr sulti. Ég fór með tvö
beztu hrossin heim til föður
míns, sem átti hey aflögu, því
að hann hafði þá hafið búskap.
Ég var tvo daga að komast þess-
ar tíu mílur, því að skepnurnar
gátu varla gengið. Þeim varð
bjargað, og öðrum tveimur, sem
hann gat haft heima.
Ó, ég var orðinn þreyttur á
þessu, mig langaði í tilbreyt-
ingu, langaði að leggja land und-
ir fót og kynnast lífinu annars
staðar. Ég átti líka útistandandi,
en gat ekki innheimt um þessar
mundir.
Ég ákvað að fara, og á afmæl-
isdaginn minn 5. apríl 1890 axl-
aði ég mín skinn og fór.
Vorið var loks gengið í garð.
Það sem eftir hjarði af skepnun-
um hafði skjögrað leiðar sinnar
gegnum skaflana upp í hæðirn-
ar. Það greip þær fögnuður í sól-
skininu, og ég gladdist líka, þar
sem ég hélt leiðar minnar með
pinkil minn um öxl. Ég hafði
lært daglega málið til fullnustu,
gat lesið léttar bækur, þótt staf-
setningin væri erfið. Mér þótti
nú sem ég hefði fellt fjaðrirnar,
og mig þyrsti nú í að reyna
vængina. Ég var fljúgandi og
fær!
Vales glatar enska einglirn-
inu sínu sökum ofreynslu
Nóttin var skollin á á snævi-
drifinni sléttunni, en himinninn.
var heiður og bjartur, en þetta
var snemma í apríl 1890. Stilli-
logn. Norðurljósin kvikuðu um
norðurjaðar himinsins, og snjór-
inn endurvarp dýrð festingar-
innar. Vorið var á næsta leiti,
en hafði ekki ennþá færzt í
aukana.
Við Vales vorum á ferðalagi,
vorum að sækja hey, sem hann
hafði fengið í nágrenninu, en
ekki við því að búast, að hann
gæti einn síns liðs staðið í hey-
flutningum. Hvernig hefði hann
átt að geta sinnt tvöfaldri skyldu
að hagræða einglirninu enska og
gaffla heyi í sama mund? Það
lætur því að líkum, að ég hafi
venjulega gafflað heyið.
Vales stóð uppi á heyækinu og
stjórnaði eykunum, en ég lall-
aði á eftir sleðanum, því að ég
kaus heldur að ganga. Þetta var
fögur nótt, én nokkurt frost. Allt
um kring voru preríuúlfarnir að
hefja nætursönginn, því að mik-
ið var um hræ kringum bæinn.
Blóðþyrst ýlfur, þessi söngur
auðnarlegrar sléttunnar, hljóm-
aði úr öllum átum. En ég lét
slíkt ekki á mig fá, til þess var
ég orðinn þessu of vanur.
Klárarnir dröttuðust silalega
áfram, því að færðin var ekki
góð. Ég tölti á eftir og lét hug-
ann reika, hugsaði um allt og
ekkert. Vales trónaði uppi á æk-
inu og var nú að brjóta heilann
um einhverja framtíðar bú-