Heima er bezt - 01.06.1955, Blaðsíða 4

164
Heima er bezt
Nr. 6
og á undanhaldinu datt hællinn
undan öðrum nýja skónum mín-
um, sem eftir það var mjög illa
fallinn til að ganga á honum.
Loks áðum við í áfangastað, en
svo seint, að við urðum að vekja
upp, en sem mér hefur ætíð fall-
ið svo illa að gera, að ég hefi
sneytt hjá því í lengstu lög, enda
sjaldan hent nema í þessari ferð.
Eftir allmikið umstang, var kom-
ið til dyra og okkur veitt gisting,
enda mun Stefán hafa verið bú-
inn að panta hana, ef á þyrfti
að halda.
Á bænum var framhús úr
timbri, en farið að hrörna. Pappi
var t. d. víða rifinn af þaki,
margar rúður brotnar í gluggum
sém ýmist var neglt fyrir eða
troðið upp í og þil ómáluð.
Gestastofa var í öðrum enda
hússins, en alllangan tíma tók
áður en bærinn var opnaður, að
rýma til í henni, því hún mun
hafa verið hálf full af ullarpok-
um, sem verið var að útbúa til
kaupstaðarflutnings. Gistum við
svo í góðu yfirlæti.
Morguninn eftir fórum við
timanlega af stað og ætluðum
okkur gistingu að Fremri-Kotum
í Norðurárdal, sem teljast mátti
viðunandi dagleið. Vorið hafði
verið hlýtt og gott til þessa og
vegir því þurrir og gott að ganga,
en hins vegar voru ár nokkuð
djúpar og nístings kaldar. Við
reyndum því á nokkrum bæjum
að fá lánaða hesta yfir Öxna-
dalsá, en þess var enginn kostur,
því ekki var til nema einn eða
mest tveir hestar á bæ og bónd-
inn með hann í vegavinnu
frammi á heiði. Við urðum því
að lokum að vaða ána, enda var
það vel sækjandi. Meiri hluti
bæjanna í dalnum voru mjög
illa hýstir og það svo, að mörg
bæjarhúsanna voru lakari útlits
en megin þorri peningshúsa 1
þeim sveitum er ég hafði áður
séð eða siðan og hélst það á-
stand árum saman, enda mun
fátækt hafa verið þar mikil,
ræktað land mjög af skornum
skammti ,ræktunarskilyrði slæm
með þeirra tíma tækjum og
þekkingu og engjar sáust mér
engar við marga bæi, svo að
varla var von hárra halla eða
annarra nýtízku mannvirkja.
Okkur fannst dalurinn nokk-
uð sporadrjúgur og einnig Öxna-
dalsheiðin, svo að þegar við
eygðum fyrirhugaðan nætur-
stað, Fremri-Kot, urðum við
fegnir og hugðum gott til hvlíd-
arinnar og þá einnig næringar,
sem við vorum að verða þurf-
andi fyrir. En slæmur þröskuld-
ur var þó enn á milli okkar og
bæjar, Norðuráin, sem var nærri
mittisdjúp á kafla og svo níst-
ingsköld að maður steindofnaði
og logsveið í kroppinn. Þurfti þó
nokkra hörku til að leggja í hana
berfættur og brókarlaus, en um
annað var ekki að ræða, enda
dró tilhlökkun um góðan beina
hinumegin árinnar nokkuð úr
þrautunum.
Þegar að Kotum kom, var far-
ið að nálgast háttatíma, en
beiðni okkar um gistingu var
fljótsvarað neitandi, því þar
væru fyrir jarðabótamenn, en
bæjarhús smávaxin.
Hvaða jarðabætur hafa svo
legið eftir þessa menn, veit ég
ekki og sá þess engin merki síð-
ar.
Jæja, þá var nú samt ekki
annar vandinn, en að fara til
næsta bæjar, Ytri-Kota, því þar
var þó talin vís gisting, en ör-
stutt á milli bæjanna. Þegar
þangað kom, var bær lokaður og
árangurslaust að knýja dyr. Var
því ekki um annað að gera, en
guða á glugga að gömlum sið og
kom það í minn hlut. Fljótlega
var tekið undir og bar ég upp
erindið, en heyrði ekki svarið,
sem ég taldi víst að vera mundi
jákvætt, svo við settumst rólegir
fyrir dyrum og biðum þess að
okkur yrði hleypt inn. En þegar
það dróst lengur en okkur þótti
hófi gegna, tók ég að knýja dyra
að nýju. og kannske fremur
harkalega þegar enn dróst að
gengið væri til þeirra, enda varð
árangurinn sá að kona all fas-
mikil opnaði litla rifu og sagði
að búið væri að tilkynna okkur
að gisting væri ekki til reiðu og
bjóst þar með til að skella í lás.
Mér varð hálf hverft við og varð
það fyrir að stinga fæti á milli
stafs og hurðar, því augljóslega
átti samtalinu að vera lokið af
hálfu heimamanna. Ástæðu fyr-
ir úthýsingu fengum við ekki að
vita þó spurt væri um, enda átt-
um þess engan rétt, en við
spurningu um næsta líklegan
næturstað, var okkur bent ská-
hallt yfir ána, á kofagarma er
þar stóðu og lauk þar með sam-
talinu.
Sannast að segja fýsti okkur
minnst af öllu, að leggja öðru
sinni í Norðurá, enda sýndist
hún þarna öllu óárennilegri í
einum streng, en áður höfðum
við vaðið hana á eyrum í tveim
til þrem kvíslum. Næsta úrræði
var því að rölta inn að Silfra-
stöðum (Silfrúnarstöðum?), sem
er alllöng bæjarleið þreyttum og
sárfættum. Einhvers staðar á
leiðinni hittum við hrossahóp og
gerðumst svo djarfir að hnýta
upp í tvö sem við náðum og
setjast á bak, en innan skamms
urðum við enn þreyttari að sitja
á þeim berbökuðum, en að ganga,
enda fannst okkur sem þau væru
illa tamin og mjög ófús á að fara
frá hinu stóðinu, og gáfum þeim
því bráðlega lausn.
Að lokum náðum við Silfra-
stöðum klukkan að ganga 3 um
nóttina og áttum ekki annars
kost, en að vekja upp, þó leitt
væri. Að vísu fengum við ámæli
nokkur fyrir það tiltæki, hjá
kvenmanni sem til dyra kom, en
gisting var strax heimil og fyr-
irgefning þessarar syndar, eftir
að málavextir höfðu verið sagð-
ir. Einhverja hressingu fengum
við, enda í þörf fyrir hana.
Allþrekaðir vorum við orðnir
og sárfættir, einkum þó Stefán,
sem búinn var að fá blásvartar
blöðrur á báða hæla og sumar
tær og höfðu þeir dönsku gefist
miður vel, svo að hann var orð-
inn illa gangfær. Hins vegar
hafði ég gengið mest á leikfimis-
skónum, eftir hælmissinn af hin-
um og þeir gefist mjög vel.
Það varð því ráð Stefáns, áð-
ur en lagt var upp aftur, að láta
þá dönsku fjúka í hrossakaup-
um fyrir heljarmikla og víða
kýrleðurskó, sem hvergi þrengdu
að hans aumu fótum.
Morguninn eftir kom bóndi að
máli við okkur og spurði um
ferðaáætlunina og hvort við
værum nestaðir, en sem við
kváðum lítið fara fyrir. Fengum
við svo mat. Við fórum þess á
leit við bónda að fá lánaða
hesta yfir Norðurá, þvi við þótt-
umst sjá hilla undir kláfferju á