Heima er bezt - 01.06.1955, Blaðsíða 26

186
Heima er bezt
Nr. 6
honum á kinnina, tók buddu upp
úr vasanum og rétti drengnum
skilding.
„Farðu nú,“ sagði maðurinn.
Drengurinn setti á sig tréskóna
og hljóp út á veginn til mömmu
sinnar og ömmu, og sagði þeim
frá þessum undarlega manni,
sem í stað þess að berja hann,
hafði gefið honum peninga.
„Já, þú ert einkennilegur
drengur, Hans Christian,“ segir
móðir hans, „ekki einu sinni
þessi slæmi maður tímdi að
berja þig.“
Þau fylgdust nú öll að inn í
Odensebæ; ofurlitla ögn hafa
þau þó í pokunum sínum.
Þær ganga eftir Munkamyllu-
stræti. Nágrannakonurnar í litlu
bindiverkshúsunum eru forvitn-
ar að vita, hvar Anna skósmiðs-
ins og drengurinn hennar hafa
verið. Þær fá brátt að heyra alla
söguna um ráðsmanninn. Kon-
urnar klappa saman lófunum af
undrun, á meðan þær horfa á
eftir þeim þremur inn í hús skó-
smiðsins, sem stendur ofurlítið
lengra við götuna.
Bernskuheimilið.
„Hvernig gengur með mylluna,
Hans Christian?“ spyr skósmið-
urinn, hann er að reka stifta í
þykka skósóla.
„Hún gengur ekki, nema ég
ýti henni af stað,“ svarar dreng-
urinn. Hann liggur á gólfinu
með leikföngin í kringum sig.
„Það er ekki gott, drengur
minn. Ég ætla að búa til aðra
miklu betri á sunnudaginn. Hún
á að ganga fyrir vindinum.“
„Nei, við ætlum að fara út í
skóg á sunnudaginn. Þú hefur
lofað mér því, pabbi.“
„Nú, já,“ svarar faðirinn. Hann
langar líka út í skóg. „Þú getur
spurt mömmu, hvort hún ætli
að fara með.“
En hin iðna skósmiðskona er
ekkert fyrir að fara í langar
gönguferðir. Hún svarar strax:
„Nei, farið þið bara, ég ætla ekki
að fara fyrr en á hvítasunnunni,
því að þá ætla ég að ná í nokkr-
ar grænar greinar, til þess að
hafa hérna inni til prýðis.“
„Já, þú ert alltaf að laga til í
stofunni, mamma.“
„Ég reyni að gera allt eins
vistlegt og unnt er, þó að efnin
séu lítil. Það er alveg eins hægt
að hafa hreint i fátæklegri
stofu, eins og í höll.“
Skósmiðurinn heldur áfram
starfi sínu, Anna María er að
stoppa í sokka og Hans Christian
er að reyna að fá mylluna sína
til þess að snúast. Þannig geng-
ur lífið í þessari stofu. Hún er
lítil og fátækleg, en allt er
hreint þar inni. Meira að segja
er allt I röð og reglu á vinnu-
borðinu milli glugganna. Við
einn vegginn stendur dragkist-
an með fallegum bollum og smá-
hlutum, og þessir smáhlutir úr
postulíni og leir eru dásemdir í
augum Hans Christians. Við
annan vegginn stendur rúm
fjölskyldunnar, og það er ekki
neitt venjulegt rúm. Skósmiður-
inn hefur sjálfur smíðað það úr
gömlu tréborði eða grind, sem
hafði verið notuð undir kistu
Trampe greifa, meðan hann lá
þar til sýnis áður en jarðarförin
fór fram. Svartur dúkur hafði
verið festur á borðið, og énnþá
sáust leifar af svörtum listum á
rúminu. í þessu rúmi fæddist
Hans Christiah, hinn 2. apríl
1805, og þar dó faðir hans síðar.
Inni voru borð og nokkrir stól-
ar, bókahylla með biblíunni,
1001 nótt, leikritum Holbergs og
nokkrum vísnakverum. Þetta er
allt, sem skósmiðurinn á.
Það er heimilislegt í stofunni,
hvít gluggatjöld fyrir litlu
gluggunum, þar sem nokkur
falleg blóm standa í pottum.
Anna getur gert fínt inni, þótt
hún sé fátæk. Það er alls ekki
óvanalegt, að ilmurinn af
steiktri gæs finnist úti fyrir
húsinu.
Eldhúsið í húsi skósmiðsins er
veröld út af fyrir sig. Þegar
fleskið er að steikjast á pönn-
unni, eða þegar húsmóðirin er
að pressa föt, svo að ilmurinn
af hreinu líntaui fyllir eldhúsið,
þá er Hans Christian óðara
kominn þangað.
„Passaðu nú að slasa þig ekki,“
segir Anna María, þegar dreng-
urinn er að klifra upp stigann
upp á loftið. Yfir stiganum, al-
veg úti í þakrennunni, er garð-
ur skósmiðsins. Það er trékassi
með mold. í honum er persille
og graslaukur. Það er heilt æv-
intýri að sjá jurtirnar koma upp
úr moldinni og smástækka, og
bæði móðir og sonur klifra
þangað á hverjum degi til þess
að sjá hvort þær þrífist.
Það er erfiðara fyrir drenginn
að komast niður stigann, svo að
lokum verður Anna María að
taka hann og setja hann á eld-
húsborðið. Ef hún á til góðan
bita, gefur hún honum að
smakka, og hún segir honum,
hve vel honum líði.
„Þér er engin vorkun, dreng-
ur minn, þegar ég var á þínum
aldri, var ég send út til að betla.
Ég sat einu sinni heilan dag
undir brú og var að gráta.“
Hans Christian litli fær tár í
augun og þrýstir sér að móður
sinni, grætur yfir illsku heims-
ins.
„En nú áttu bráðum að fara
í skóla,“ segir hún, „þá lítur líf—
ið nú öðru vísi út í augum þín-
um.“
„Er þá slæmt að ganga á
skóla, mamma?“ spyr hann.
„Bæði já og nei! Ef þú lærir
lexíurnar þínar og hegðar þér
vel, mun allt ganga að óskum.
En sumir fá að finna vöndinn;
þú verður að læra að taka því„
sem að höndum ber. En við ætl-
um að senda þig til gömlu
kennslukonunnar, þar er varla
eins strangt og í stóru skólun-
um, en í skóla verðurðu að fara.“
„Já“, andvarpar drengurinn,
en allra helzt vildi hann vera
heima hjá mömmu, alltaf. —
Hans Andersen skósmiður er
stilltur og fremur fámálugur
maður; Hans Christian er auga-
steinninn hans.
Hann fórnar drengnum öllum
frístundum sínum. Hann smíðar
leikföng handa honum, myllur,
karla, hús og marga aðra fallega
hluti, sem í augum drengsins
eru hreinustu furðuverk. Þeir
ganga í skóginn á sunnudögum.
Drengurinn fer í könnunarferð-
ir millum trjáa og runna og tín-
ir blóm og ber, meðan faðir hans
liggur í grasinu og lætur sólina
baka sig og hugsar um allt það,
sem hann hefur orðið að fara á
mis við í tilverunni. Eitt sinn
hafði hann dreymt um að ganga
á latínuskóla, og hann hafði
einnig hugsað sér að ávinna sér
heiður innan hersins. — Nú er
hann fjölskyldufaðir og verður