Heima er bezt - 01.04.1961, Qupperneq 10

Pilagrimnr sigln hjá eimim líkbrennslu.stacíniim i fíenares.
síðustu eldraun jarðvistar sinnar. Ættingjarnir sátu um-
hverfis bálkestina og röbbuðu saman, reyktu eða skör-
uðu í eldinn. Alengdar var verið að hlaða þrjá nýja
bálkesti úr sverum viðardrumbum. Mér var forvitni á
að sjá athöfnina frá upphafi, svo ég fylgdist með því
sem fram fór við nvju kestina. Þegar þeir höfðu verið
hlaðnir voru líkin lögð ofaná þá, en síðan var enn lagt
eitt lag af viðardrumbum yfir þau. Því næst sölluðu
ættingjarnir dufti vfir líkin, bæði í því skvni að glæða
eldinn og eyða ódauni.
Síðan gekk einn ættingi að hverju líki, tók fram rak-
hníf og krúnurakaði hvirfilinn. Að því búnu var eldur
sóttur í hofið þarsem brennur „eilífur“ eldur og hann
borinn að köstunum. Af einhverjum ástæðum var einu
líkinu sýnd meiri virðing en hinum. Ættingjarnir hlupu
kringum það með eldinn sjö hringi og lögðu pld víðs-
vegar í köstinn eftir hvern hring. Eldarnir mögnuðust
smám saman, reykinn lagði fyrir vit okkar, en Ind-
verjarnir forðuðust hann eftir megni. Kestirnir og lík-
in voru misjafnlega eldfim, en að jafnaði tekur lík-
brennslan þrjá tíma. Það var óhrjáleg reynsla að fylgj-
ast með brennslunni. Fótleggirnir losnuðu frá búknum,
höfuðkúpan sviðnaði en virtist standast eldinn bezt. f
einu tilfelli varð hitinn þess valdandi að einhver blaðra
í innyflunum þrútnaði og varð stærri en höfuðkúpan
áður en hún sprakk og hjaðnaði.
Smátt og smátt glevpti eldurinn viðardrumbana,
hojdið og beinin, unz eftir var aðeins lítil svört ösku-
hrúga eða einskonar gjall, sem starfsmenn staðarins rót-
uðu útí fljótið með löngum stöfum. Þessir starfsmenn
eru af lægstu stétt Indverja eða öllu heldur stéttlausir:
þeir eru taldir óhreinir vegna atvinnu sinnar, þó þessi
atvinna sé óhjákvæmilegur liður í helgihaldi Hindúa.
Ættingjarnir fara heim þegar brennslunni er lokið, en
þeir verða að hreinsa sig með böðum og ýmsurn helgi-
athöfnum áður en þeir geti haft samnevti við aðra
„hreina“ Hindúa.
Það sem vakti athygli rnína við líkbrennslustaðinn
var hið fullkomna æðrulevsi ættingjanna. Það var engu
líkara en dauðinn væri sjálfsagður og jafnvel velkom-
inn þáttur lífsins. Þetta stafar auðvitað fyrst og fremst
af þeirri trú Hindúa að líkaminn sé ekki annað en
bráðabirgðaklæðnaður sálarinnar og hafi sáralítið gildi.
Dauðinn er því ekki annað en fataskipti sálarinnar.
Eg hafði hvorki löngun né þolinmæði til að eyða
meira en þrern stundum í Manikarnika Ghat. Mér var
orðið hálfómótt undir lokin. LTngur Indverji sem ég
hitti þar kvaðst hafa sömu tilfinningu. Hann væri ekki
svo öruggur um sálnaflakkið, og þessvegna væri dauð-
inn ails ekki eðlilegur í hans augum. Hann kvaðst ætla
að fara heirn þegar í stað og baða sig.
Geitur og kýr.
Þegar ég gekk uppí borgina voru átta lík komin á
fljótsbakkann og á vegi mínum varð hópur manna sem
bar á milli sín gamalt rúmskrifli, þarsem lá gömul og
visin kona. Hún lá sýnilega einsog hún hafði gefið upp
öndina fvrir stuttri stund, hafði hvorki verið vafin í
dúk né skreytt blómum. Rétt á eftir henni kom annar
hópur með þunga byrði, sem við fyrsta tillit virtist
vera mannslíkami vafinn í rauðan dúk og blómskreytt-
ur, en við nánari athugun reyndist byrðin vera dauð
geit. Eg staldraði við til að sjá afdrif geitarinnar, bjóst
við að hún vrði brennd. Burðarmennirnir lögðu hana á
fljótsbakkann, dýfðu henni í vatnið og lögðu hana við
hliðina á hinum líkunum. Svo sóttu þeir stóra stein-
hellu, bundu geitina við hana, báru hana útí bát og
ýttu frá landi. Geitinni var kastað í fljótið einsog
barninu.
Mér var sagt síðar að geitur og kýr fyndu hinztu
hvíld í hinu helga fljóti afþví þær væru heilagar skepn-
ur. Heilagleikinn stafar af því að þær, framieiða mjólk.
Þessar skepnur verða sjálfdauðar í Indlandi, og víða í
landinu hafa verið sett upp sérstök elliheimili fvrir kýr
sem ekki eru lengur sjálfbjarga fyrir elli sakir. Geit-
hafrar njóta annarskonar helgi en geitur. Þeir njóta
þeirra forréttinda að vera fórnardvr í ýmsum hofum
Indlands, og sá ég blóðug dæmi þess við Kali-hofið í
Calcutta.
Sýklalaust vatn.
Það hefur orðið mörgum umhugsunarefni hvernig
menn geta sér að skaðlausu baðað sig í hinu helga
fljóti og drukkið gruggugt vatn þess, þegar hafðar eru
í huga útfarir barna, geita og kúa. Skvringin er furðu-
leg, en staðfest af vísindamönnum. I Ganga-fljótinu
lifa ekki sýklar, vatnið í því veldur ekki einusinni ryði
á járni. Skrokkarnir sem flevgt er í fljótið rotna því
Framhald á bls. 120.
118 Heitna er bezt