Æskan - 01.03.1967, Qupperneq 17

ÞÁTTUR ANDREU ODDSTEINSDÓTTUR
J þessum pistli ætla ég að ræða við
ykkur um klæðaburð æskufólks,
dl't'aráð þess og eyðslusemi, sem jaðr-
ar a stundum við hreina óráðsíu og
taumlaust bruðl.
Engurn blandast hugur um, að meg-
‘nþorri unglinga sé heimtufrekur og
kröfuharður við foreldra sína, þegar
Urn fatakaup er að ræða. Ég þykist
Vlta að sumir foreldrar sýni börnum
S|num helzti mikla linkind og eftir-
kitssemi i þessum efnum. Til að
l°sna við hvimleitt kvabb og betl í
börnum sínum þá kaupa þeir sér
stundarfrið. Sögnin ,,kaupa“ er notuð
hér í sinni eiginlegustu merkingu, en
mér er spurn hvort þessi friður sé
ekki keyptur of dýru verði.
Það skal fúslega viðurkennt, að
aldrei fyrr hafa jafn margar freisting-
ar legið á vegi unglinga eins og á
vorum dögum og þeim fer því miður
alltaf sífjölgandi. Fyrir nokkrum ár-
um gerðist það í heimi fataframleiðsl-
unnar, að gírugir forkólfar hennar
ásamt tízkuteiknurum sínum gerðu
þá merkilegu uppgötvun, að æskufólk
væri í rauninni vanrækt og klæðnað-
ur, sem var á boðstólunum handa
því, væri hvort tveggja í senn ósmekk-
Klæðaburður
skólaæskunnar.
legur og einhæfur. Úr þessu ófremd-
arástandi var nauðsynlegt að bæta og
það sem fyrst. Nú var ekki beðið boð-
anna, heídur hafizt handa af miklu
kappi, en lítilli forsjá. Hér var fund-
in sú gróðalind, sem seint mundi
þrjóta. Hér var fundinn sá akur, sem
seint mundi fullplægður.
Fyrirhyggjulitlir unglingar og
áhrifagjarnir voru heldur ekki lengi
að bíta á agnið, sem er ofur eðlilegt.
Öll áróðurstæki, sent tiltæk voru,
voru sett í fullan gang. Unglingarnir
eru fyrir löngu orðnir spilltir af dekri
og fagurgala áróðurshananna í tízku-
blöðunum, sem gefin eru út í millj-
ónatali í stórborgum heims. íslenzkir
unglingar hafa því miður ekki far-
ið varhluta af þessari óheillavænlegu
þróun.
Til marks urn það sakar ekki að
geta þess hér, að hópur táninga
skrapp til London í haust til þess að
vera vel fataður fyrir skólagönguna.
Ég veit satt að segja ekki til hvaða
ráðs á að grípa til að lækna æskuna
af þessu tryllta fataæði hennar. Eina
læknisráðið, sem xnundi duga, væri
að fyrirskipa skólabúning.
Andrea Oddsteinsdóttir.
Þegar vélknúin farartæki komu til
s°gunnar, voru menn mjög áhyggju-
ítallir um það, hvort menn myndu
þ°la hinn mikla hraða þeirra. En nú
er hraði vélknúinna farartækja, og
Þó einkum flugvéla, orðinn margfalt
"leiri en menn óraði fyrir þá, og hef-
Ur ekki komið að sök. Það hefur kom-
í ljós, að maðurinn þolir vel hraða,
eí hreyfingin er jöfn. Sé maður lok-
aður inni í gluggalausum klefa, er
honum ókleift að verða þess var,
tvort klefinn er á hreyfingu eða ekki,
et hreyfingin er alveg jöfn. En snögg-
ar hraðabreytingar þola menn illa,
u8 sama máli gegnir um stefnubreyt-
lugar, þegar menn eru á mikilli ferð.
flugmaður flýgur niður á við, en
sveigir skyndilega upp á við, þrýstist
blóð hans niður á við, til fótanna, og
hætta er á, að yfir hann liði. Þegar
Þjóðverjar framleiddu Stukas-flug-
vélar, er steyptu sér beint niður á
skotmarkið, slepptu sprengjunni og
réttu sig síðan upp aftur — urðu þeir
að setja sjálfvirk stýristæki í þær,
vegna þess að flugmaðurinn missti
oft meðvitund við liina snöggu hraða-
breytingu. Og um þær flugvélar, sem
rofið hafa hljóðmúrinn, gegnir sama
máli, aðeins í ríkara mæli, en þegar
hraði þeirra er orðinn jafn, þola
menn hann vel, ef flugvélin breytir
ekki stefnu.
Snöggar hraðabreytingar hafa áhrif
á blóðrásina, blóðið getur streymt til
höfuðsins eða frá því, el'tir stefnu
hraðabreytingarinnar, og valdið missi
meðvitundar. Sneggri breytingar á
hraða geta valdið meira tjóni.

117